grotendeels een uitermate slecht gebouwde arbeiders
wijk, de Transvaalbuurt, voor Dumont aanleiding om de
polder ten oosten van het Noorder Buiten Spaarne te
bestemmen tot een industriegebied, ontsloten door
twee nieuwe bruggen.
Alweer reiken de plannen tot ver buiten de gemeente
grenzen; de gemeente Schoten wordt hier bestemd tot
een arbeiderswoonplaats bij uitstek, vlak bij de indu
striezone.
Dumont hechtte niet alleen belang aan een goede ver
binding tussen de oude stad en de nieuwe woonwijken
en de wijken onderling, maar ook tussen Haarlem en de
gemeenten van de regio. Al vroeg had hij in dit opzicht
een vooruitziende blik ontwikkeld en pleitte hij voor re
gionaal overleg, zoals dat pas veel later met de streek
plancommissies tot stand zou komen. Het uitgebreide
verkeerswegennet was vooral voor de toekomst ontwor
pen: .waardoor het mogelijk blijft het geheele com
plex (de stad, R.M.) met de duinen en met de bosschen te
verbinden zonder dat het nodig is in de toekomst be
langrijke geldelijke offers te besteden om die verbindin
gen tot stand te brengen' (24).
Vanwege haar ligging aan de zuidoostrand van het oude
centrum hangt de opzet van juist de Amsterdamse buurt
nauw samen met de verkeerswegenstructuur. Dumont
beoogde de stad te ontlasten van het intensieve verkeer
tussen Amsterdam en de kuststrook, Den Haag e.v. De
Amsterdamse buurt ligt aan de verbindingsweg tussen
de Amsterdamse Vaart en het Zuider Buiten Spaarne.
Factoren waar de ontwerper rekening mee diende te
houden, waren het reeds bebouwde deel van de wijk,
m.n. de richting van de straten, de loop van de te kanali
seren Zomervaart en de plaats van de overbrugging (afb.
6).
Uit het stratenplan van het deel ten noorden van
de Zomervaart blijkt de synthese van de oude structuur
(de lange rechte parallelstraten van de Herensingel/
hoek Amsterdamse Vaart) met de concentrisch ontwor
pen uitbreiding. In het bijzonder is de Nagtzaamstraat
tussen de straatweg en de brug over de Zomervaart
Dumonts oplossing om de bestaande richtingen te be
ëindigen en te koppelen aan zijn nieuwe straatpatroon.
De driehoekige vorm van het Teylerplein wordt hiermee
begrijpelijk als het onbruikbare restdeel op het breuk
vlak van twee verschillend gerichte straatplannen. Het
Nagtzaamplein ontstond op de kruising van het verleng
de van de Amsterdamstraat en de nieuw geprojecteerde
23
