grondse telefoondraden verdwijnen, en dat betekende
dat bij 900 abonnees, d.i. een derde van het totale aantal
op dat moment, de aansluitingen ondergronds via een
kabel in de percelen moesten worden binnengebracht.
De 'opstijgpunten' verdwenen daarmee uit het beeld van
de oude stad, iets waarover niemand treurde. Veel min
der was men te spreken over het feit dat opnieuw straten
en trottoirs opengebroken moesten worden, na al het
ongerief dat de tramvoorzieningen en met name ook de
asfaltering van de Barteljorisstraat al eerder hadden ver
oorzaakt.
Halverwege 1913 was het zover: de Staten-Generaal
hechtten hun goedkeuring aan het wetsontwerp om met
ingang van 1 januari 1913 alle 19 NBTM-netten in Neder
land door het Rijk te doen overnemen, met een over
gangsperiode van 3 jaar, waarin de NBTM deze netten
nog voor rekening van het Rijk zou exploiteren.
Bezien we de situatie, zoals die toen in Haarlem ultimo
1913 was, dan blijken er 2814 abonnees op het lokale net
te zijn aangesloten, waarvan 1134 een rekening hadden
bij de Rijkstelefoondienst, zodat zij interlokaal mochten
spreken. (Voor de afwikkeling van deze interlokale ge
sprekken liepen er 23 'correspondentiedraden' tussen
het lokaal bureel en het Rijksbureel aan de Zijlstraat.) De
Rijkshulptelefoonkantoren te Bennebroek, Spaarndam,
Santpoort-dorp en Santpoort-station hadden toen resp.
44, 10, 11 en 4 abonnees, terwijl de heer Reeser nog
steeds de enige Haarlemmer was met een rechtstreekse
aansluiting op het Rijksbureel.
Toen het Rijk op 1 januari 1916 de exploitatie van het
lokale net definitief in eigen handen nam, bleven voorde
bestaande aansluitingen de tarieven en overige voor
waarden voorlopig ongewijzigd. Voor de na 31 decem
ber 1915 tot stand gebrachte aansluitingen zouden ech
ter andere tarieven en bepalingen gaan gelden; de basis
voor het tarief werd de afstand tot het telefoonbureau:
binnen een straal van 2 km werd het jaarbedrag 50,-en
voor elke 100m dat het aan te sluiten perceel buiten die
kring lag, moest men 2,-extra betalen.
Goede rekenaars in Heemstede (de grens met die ge
meente lag toen nog op de hoogte van de Meesterlotte-
laan!) constateerden snel dat nieuwe abonnees in hun
omgeving (binnen een straal van 3200m) dus minder
abonnement 50,- 12 x 2,- 74,-) zouden gaan
betalen dan de 'trouwe' abonnees, die sinds jaren het
hoge tarief van 75,-voldeden. Het moet actiebewuste
lezers van nu goed doen te constateren dat ook zij op 17
