a.m. van den Een foto door Prater van de onthulling
broek van het standbeeld van Laurens
Janszoon Koster in 1856
In de loop der eeuwen is er nogal wat te doen geweest
rond de uitvinding van de boekdrukkunst. Vooral in de
vorige eeuw is er een stortvloed van boeken, prenten, ge
schriften en gedichten over dit onderwerp over Haarlem
en Nederland uitgestort. Er werden in het officieuze jaar
1823 en in het officiële herdenkingsjaar 1856 spectaculai
re feesten gevierd ter ere van Laurens Janszoon Koster,
culminerend in 1856 in de oprichting van het bronzen
standbeeld op de Grote Markt, naar het ontwerp van L.
Royer.
Enige tijd geleden kwam uit particulier bezit een foto van
deze onthulling tevoorschijn die al tientallen jaren in op
eenvolgende verzamelingen werd bewaard (afb. 1). Deze
foto (een kalotypie) meet 25,8 x 20 cm en is op een
royaal passe-partout geplakt. De overgang van foto naar
passe-partout is met een goudrand afgewerkt en daarbui
ten met vier, eveneens goudgekleurde, kaderlijnen fraai
omlijst. Een gedrukte ondertitel luidt:
Nieuw Duitsch Photografisch Etablissement van C. M.
Pruter, Nieuwendijk 41 Amsterdam
ONTHULLING
van het Metalen Standbeeld van
Lourens Jansz: Coster
te Haarlem
den 16 Julij 1856
Dergelijke fraai uitgevoerde topografische of historische
foto's werden in de vorige eeuw even waardevol geacht
als een prent, en onder meer gebruikt om de wand van
een vertrek te sieren.
De techniek van de
kalotypie
De Fransman Louis Jacques Mandé Daguerre (1787-
1851), van beroep dekoratieschilder, wordt beschouwd
als de ontdekker van het eerste officieel erkende fotogra
fische procédé, dat daguerréotypie wordt genoemd.1) Na
37