m
erine
Op
l zelf
et de
No's
toe,
ratie
/erk-
d en
)aar-
arels
om
aten.
weg-
Ische
etels
i van
iinde
oede
atie,
had
oten
voor
zui-
:rlie-
iriek
gden
uwd
ruim
der-
land, Nederlands-Indië, Barcelona en Zuid-Afrika.
Maar deHSM zocht naar een eigen uiterlijk, dat in samen
werking met ir. Middelberg tot stand werd gebracht.
Het bleven HSM-locomotieven, terwijl de fabriek zocht
naar een type, herkenbaar als Backer en Rueb. In 1884
kwamen de eerste vier Breda-locomotieven gereed. Niet
minder dan 216 hebben er langs de Nederlandse wegen
gereden, terwijl er 34 naar Java verscheept zijn. Het
bovenstaande wordt hier vermeld omdat de gedachte
aan de Nederlandse tramlocomotief in Haarlem is ont
staan en daar gedeeltelijk is uitgewerkt. Wat de rijtuigen
betreft, daar stond op het Stationsplein de Koninklijke
Fabriek van Rijtuigen en Spoorwegmateriaal van J.J.
Beynes, van waaruit in de loop der jaren honderden
spoor- en tramrijtuigen naar buiten zijn gerold. Daaron
der waren de negen dichte en zes open stuks voor de
Haarlemse paardentram, de 22 stuks voor de stoomtram
naar Leiden en de rijtuigen voor de stoomtrams derHSM.
Vijf daarvan hadden een imperiaal, eerst nog enige
jaren zonder het dak, dat later werd aangebracht om de
badgasten tegen regen te beschutten. Een eeuw voordat
dubbeldekrijtuigen een plaats kregen in onze huidige
elektrische treinen, liepen er dus al imperiaalrijtuigen
tussen Beverwijk en Wijk aan Zee.
Tijdens de eeuwwisseling volgden nog vijftig voertuigen
voor de enet, waaronder een elektrische locomotief.
Deze diende eerst voor het vervoer van kipwagens met
mest en later, toen de spoorwegverdubbeling van de
trambaan Haarlem-Zandvoort in zicht kwam, voor het
trekken van zandwagens. Later, in 1916, werd in de
eigen werkplaats in Heemstede een grote elektrische
Tramlocomotief, gebouwd in
1882 door Carets Frères te Gent.
Twee daaraan gelijke locomotie
ven werden in 1883 onder toe
zicht van Ir. Middelburg ver
vaardigd in de Centrale Werk
plaats der HSM te Haarlem.
127
