drachtgever zich schikken naar het Haarlemse karakter
en zich bewust zijn van de gastvrijheid die de stad betrok
kene biedt en niet omgekeerd; slechts dan blijft het
Haarlemse waardevolle karakter behouden en verwordt
zij niet tot de anonieme en chaotische stad waar Neder
land er al te veel van telt.
Overzicht gemeentelijke
restauraties
Begin 1981 verscheen een expositiecatalogus van het
Frans Halsmuseum over het werk van Harry Boom. Het
kreeg als titel 'Boom exposeert in de vishal'. Daarin
schreef drs. A.P.A.M. Spijkers, toen adjunct-archivaris
bij het gemeentearchief, een bijdrage over de geschie
denis van de vishal. Daaruit zijn de volgende gegevens
ontleend.
De huidige vishal dateert uit 1769. Maar reeds in de
middeleeuwse bronnen vinden we gegevens over visver-
koop in Haarlem. Behalve op de markt, waarschijnlijk
de Grote Markt, werd ook vis verkocht aan het Spaarne.
De verkoop van vis op het marktveld bracht nogal wat
vervuiling en stank met zich mee. Dit was de reden
dat het stadsbestuur in 1525 besloot de visverkopers te
verplichten gebruik te maken van visbanken. Deze wa
ren aangebracht tegen de muur van het zogenaamde
'dievenkerkhof'Dat bevond zich op de plaats van de
huidige vishal aan de noord/west-zijde van de Grote of
St.-Bavo Kerk.
In 1603 werd de eerste overdekte vismarkt gebouwd.
Deze werd om het dievenkerkhof heen gebouwd en
strekte zich in een boog uit vanaf het westportaal tot
aan het noordtransept van de Grote of St.-Bavo Kerk.
Deze vishal bestond uit twee rijen visbanken die aan de
achterzijde van een muur voorzien waren. De visbanken
zelfwaren overdekt zodat de visverkopers beschut waren
tegen weer en wind. De ruimte ertussen, voor het
kopend publiek, was onbedekt. In de r8de eeuw raakte
de vishandel in Haarlem in verval en daarmee ook de
vishal. Deze bevond zich in 1767 in een zodanig staat van
verval dat besloten werd tot de bouw van een nieuwe.
Inmiddels was het dievenkerkhof opgeheven, zodat dit
keer dichter tegen de Grote of St.-Bavo Kerk kon wor
den aangebouwd.
In 1769 was de nieuwe (huidige) vishal gereed, die klei
ner van afmetingen was. Deze bestond uit twee even
wijdig aan elkaar geplaatste overkappingen, oorspronke
lijk met leien bedekt, die aan de binnenzijde door hard
stenen zuiltjes werd gedragen. De ruimte ertussen was
147
RESTAURATIE VISHAL