a/d IJssel. In 1896 werd het gebouw met een verdieping
verhoogd waarbij in hoofdzaak dezelfde constructie en
bouwtrant werd aangehouden. Het complex is tot 1946
als broodfabriek in gebruik geweest.
De eigenlijke bakkerij bevond zich gelijkvloers in een
laag gebouw achter het gebouw aan de Bakenesser-
gracht. Het bedrijf stond bekend om de geavanceerde
technieken die toegepast werden. Reeds aan het begin
van deze eeuw werkte men met een speciaal soort hete-
luchtovens. Het gebouw aan de straatzijde deed dienst
als graan- en meelpakhuis, terwijl daar ook een eigen
maalderij was ondergebracht. Het transport van graan
en meel naar de diverse vloerniveaus geschiedde door
een systeem van hijsinstallaties en zogenaamde jacobs-
ladders. De aandrijving ervan geschiedde oorspronkelijk
door twee stoommachines. De functie van het gebouw
maakte een sterke constructie noodzakelijk. De houten
vloeren worden gedragen door zware houten balken
op een systeem van gietijzeren kolommen. Ondanks
wijzigingen ten gevolge van de veranderende bestem
mingen van het gebouw is de oorspronkelijke constructie
en indeling op de meeste plaatsen nog goed te herken
nen.
Gebouwen van dit type zijn betrekkelijk zeldzaam ge
worden, terwijl het zeer aannemelijk is dat andere
broodfabrieken van dit type vrijwel in ons land niet meer
te vinden zijn. Dit Haarlemse fabrieksgebouw heeft dan
ook naast de intrinsieke waarde als goed bewaard be
drijfspand ook nog een grote zeldzaamheidswaarde als
een der weinig bewaard gebleven ipde-eeuwse brood
fabrieken van betekenis. Het is daardoor van meer dan
plaatselijk belang.
Mede door deze bijdrage van de wiek kon het behoud
van het gebouw gestimuleerd worden. Momenteel wordt
onderzocht of, met behoud van het exterieur, deze voor
malige broodfabriek plaats kan bieden aan een aantal
wooneenheden. Hergebruik gaat dan in dit geval voor
sloop, hetgeen voor dit soort gebouwen is toe te juichen.
Toekomstige gebruikers kunnen daar een extra graantje
van mee pikken.
Waar gehakt wordt vallen spaanders. Wie kent deze
uitdrukking niet? De grootschalige nieuwbouw aan het
Houtplein is daarvan een voorbeeld. Met name de pan
den aan de Baan moesten het ontgelden. In augustus
1984 ontving de gemeente Haarlem een verzoek van
FREDERIKSPARK 3-5
185
