Augustijn Claterbos staat duidelijk bij hen in de
schaduw, al moeten we wel voorzichtig zijn met ons
oordeel daar het merendeel van zijn portretoeuvre nog
onvindbaar is. Toch wist hij zijn modellen geen bijzon
dere inhoud te geven, zoals zijn tijdgenoot Hendriks, die
de modieuze gelijkvormigheid schuwde en zich volledig
richtte naar het afgebeelde individu.
De waarde van de Claterbos-portretten ligt in het feit
dat hij maar zelden aristocraten als klant c.q. model had,
maar eerder de gegoede middenstand, zoals bijvoor
beeld ook de Haarlemse kunstenaars Warnaar Horstink
en ook Jan Reekers. Daardoor is een serie ontstaan die
een geheel andere bevolkingsgroep laat spreken. Een
deel van hen staat in een vriendschappelijke relatie met
de kunstenaar daar hij meerdere malen de portretten
cadeau deed en alleen de lijsten maar berekende!
Uit de lijst met 164 portretten blijkt dat Claterbos niet
alleen Haarlemmers heeft afgebeeld maar ook zijn mo
dellen vond in Amsterdam, Leiden, Gouda, Gorinchem,
IJsselstein, Montfoort, Zutphen en Lochem. Toch mo
gen we Claterbos niet als een rondreizend portrettist
zien,7) al is het doel niet van iedere reis bekend. Uit
Montfoort kwam zijn eerste vrouw, terwijl in IJsselstein
weer familie van haar woonde. Beide plaatsen bezocht
Claterbos ook in 1799, getuige zijn tekeningen te Mont
foort aan den IJssel, te Montfoort bij de Willischopper-
Al
Johanna van Heekeren, pot
lood, grijs gewassen, 10 x ij,
coll. De Wijk.
