Haarlemse koopman Abraham Inses, de oudst bekende eige
naar van Vlietzorg.
Deze was in 1686 begonnen met het aankopen van diverse
tuingronden aan de Kamperlaan, waaronder een groot speel
huis aan het Spaarne. In 1688 moet zijn bezit voltooid zijn ge
weest en de tuinen aaneengesmeed, want in dat jaar wijdde
Anthoni Jansen, vader van Antonides van der Goes, een
hofdicht aan Vlietzorg, dat toen al onder die naam bekend was:
Op den Hof, Genaamt Vliedzorg, van Abraham Inses, Gelee-
gen buiten Haarlem, aan 't Spaaren l4). In acht coupletten
worden heer, hof en tuin bezongen. Er is sprake van haar sie
raden, 'tzyop de bouwkunst, of't vermaak der wandelpaaden
maar ook hyacinten, krokussen, rozen, tulpen, anjelieren, ker
sen, morellen, perziken en muskadeldruiven worden in het
hofdicht genoemd. Aanvullende informatie over de tuin ko
men we te weten uit een aangekondigde openbare veiling van
het tuingewas, kort na de dood van Inses op 18 april 1696:
schoone quantiteyt laurieren, mirtens, lemoenen, granaat,
olijf, taxis en geneverboomen, verder een nieuwe sloep en
beelden. Op 2 mei volgden, laatst om redenen geschorstnog
enkele laurierbomen en bolgewassen.
Opvallend is dat in het hofdicht niet gerept wordt over de fon
teinen. Dat zou betekenen dat deze pas door Van Casele zijn
aangelegd. Voor de vereiste spuitdruk was men op het platte
land aangewezen op een nabijgelegen windmolen of een tame
lijk hoog gebouw. Het blijft nog een vraag hoe dat hier gereali
seerd kon worden. De eerste schriftelijke bron die fonteinen op
Vlietzorg noemt, is het gedicht Uitspanning van den Lusthove
Vlietzorg aan het Spaaren door Suzanna Maria Oortman. Om
streeks 1740 dichtte zij:
De geest vind hier een stil vermaak
In dichte lommer, bij 't geklater
Der Springfonteinen en 't lieflijk water
o Eenzaamheidwaar naar ik haakls)
Abraham Inses (1636-1696) was een doopsgezinde koopman
en fabrikeur uit Haarlem die in 1668 trouwde met Willemijntje
Stock (overleden 1693). Zij bewoonden vanaf 1687 een huis in
de Grote Houtstraat bij de Peuzelaarsteeg 16).
De nieuwe eigenaar Hieronimus van Casele (1655-?), even
eens doopsgezind koopman, werd geboren als zoon van Philip
van Casele en Margaretha Terwe. In 1680 trouwde hij met Ida
Kops (1662-1738), dochter van Willem Kops en Sophia
Goossens.
Enkele maanden nadat het echtpaar Van Casele-Kops op