Laurens Vincentsz. van der
Vinne, Gezicht op de oostoever
van het Zuider Buiten Spaarne,
gedateerd 1682, gewassen
pentekening, 216 x 392 mm
(Teylers Museum).
1. Spaamhout, 2. Zorgvrij,
3. Bellevue, 4. Spaarnrust,
5. 't Is Genoeg, 6. Lustrust,
7. Spaamzicht, 8. einde
Kamperlaan met overzetveer,
9. Vlietzorg, 10. Zorgvliet.
ontstaanstijd van dertig jaar eerder wijst. De bewoners waren
echter 'sobere' doopsgezinden die in hun stemmige kledij be
paald niet modegevoelig waren.
Nu Willem Schellinks niet langer meer als de maker van het
schilderij kan worden aangemerkt, moet getracht worden de
anonieme kunstenaar op te sporen. Aan wie gaven de Kopsen
en Van Casele's de opdracht hun buiten te vereeuwigen? Af
beeldingen uit dezelfde tijd van deze Spaarne-oever kunnen
ons misschien verder helpen.
Eén van de fraaiste Spaarnegezichten is van de hand van Lau
rens Vincentsz. van der Vinne (1658-1729) 17), gedateerd juli
1682 l8). Hij tekende het vanaf de aanlegplaats van Spaamhout
tot aan de heg van het latere Zorgvliet. Een andere tekening,
die aansluit bij Zorgvliet, geeft ook de andere oever weer met
de reeds genoemde paltrokmolen 19). Zijn broer Jan van der
Vinne (1663-1721) gebruikte de pentekeningen voor twee
prenten in de serie 'Gesigten buijten Haerlem'20). Het was niet
toevallig dat Laurens van der Vinne de Spaarnebocht in beeld
bracht vanaf het plankier bij Spaamhout. Sinds 1676 was Phi
lip de Flines, een zeer vermogende doopsgezinde zijde- en la
kenfabrikant, de eigenaar van deze buitenplaats. Naast kunst
verzamelaar was hij ook amateur-bioloog en op Spaamhout
hield hij een botanische tuin met bijzondere gewassen. Vol
gens de kunstenaarslexica was het Laurens die in opdracht van
De Flines schilderijen van zijn gewassen maakte. Voorbeelden
daarvan zijn niet meer bewaard gebleven, wel geaquarelleerde
planten, vermoedelijk uit De Flines' tuin. Een overzicht van de
106
