Door Carel Vosmaer
getekende spotprent in De
Nederlandsche Spectator van
29 augustus 1885.
Bijlage.
De spotprent van Vosmaer over de Costeraffaire werd in de
Spectator begeleid door twee (anonieme) redactionele stukjes.
M.F.A.G. Campbell, de directeur van de Koninklijke Bibliotheek,
schrijft onder het motto Risum teneatis, amici (Lach niet, vrien
den):
Nadat in 1870 de 'Coster legende' van dr. A. van der Linde het
vraagstuk van de uitvinding der boekdrukkunst voor goed, meende
men, beslist en de ongeloofwaardigheid van de aanspraken der
Costerianen in het licht gesteld had; nadat dit werk, in verschil
lende talen overgezet, aan de wereld had bekend gemaakt, dat Ne
derland op dit punt tot de nuchtere historische waarheid was geko
men, verloor men de zaak uit het oog, te meer daar de Nederland
sche geschiedschrijvers in hunne werken het nieuwe standpunt
aanvaard hadden.
Thans, in 1885, doet Laurens Jansz. zijn intocht op nieuw in kerken
Staat. In de Haarlemsche St. Bavo toch is een door den heer
Nicolas, glasbrander te Roermond, naar teekeningen van den heer
P.J.H. Cuypers vervaardigd glasraam geplaatst, waarin door twee
vrouwelijke figuren, waarvan de éene den Staten-Bijbel vasthoudt,
hulde gebracht wordt Laurentio Costero Jani Filio'En evenzoo is
in het Rijksmuseum te Amsterdam, door denzelfden heer P.J.H.
Cuypers gebouwd, een schild aangebracht waarop gelijke hulde is
uitgedrukt.
Het is jammer dat niet wordt medegedeeld op welke gronden deze
herleving van den Haarlemmer Pierlala berust. Men zou nu allicht
meenen, dat die bewijsgronden voorkomen in den Staten-Bijbel,
welke in het geschilderde raam is afgebeeld; daarin zou tevens de
reden kunnen schuilen, waarom dat eerwaarde boek zoo ana-
chronistiesch bij die zaak is gehaald. Voor hen die weten hoezeer er
met Laurens Janszoon is gesold zou die veronderstelling niet zoo
bevreemdend wezen.
Carel Vosmaer draagt een versje bij:
Lou Jansz. de Haarlemiet, van wie historie meldde,
Dat hij der Lieve Vrouw lantaarne eens herstelde,
Die nooit de drukkunst vond, een kaarsengieter braaf,
Herleeft als Coster weer in 't glasraam van Sint Baaf.
Zoo geeft de stedetrots, met vroom bedrog, in 't ende
Voor 't licht der wetenschap weer 't kaarsje der legende.
120
