hij raad van hertog Frederik m, die bereid was de remonstran
ten octrooi en hulp te verlenen voor de bouw van een eigen
stad, Friedrichstadt. Deze 'stad van 25 huizen', waar gods
dienstvrijheid heerste voor de verschillende confessies, werd
echter niet het economisch succes waar de hertog en pleitbe
zorgers als De Flaen op gehoopt hadden.
Johan de Haen bleef, net zoals Hugo de Groot, Rombout Ho-
gerbeets en de familie van Oldenbarnevelt, nog jaren procede
ren over het vonnis van de generaliteitsrechtbank. Veroordeeld
tot verbanning en verbeurdverklaring van zijn goederen, vocht
hij vooral dit laatste aan. Als poorter van Haarlem kon hij vol
gens de privileges van de stad niet meer dan 60 pond verbeu
ren, zelfs op een aanklacht van crimen laesae majestatis "O.
Tijdens dit getouwtrek bleek nog eens duidelijk wie tot de
naaste kring van zijn 'vrienden' behoorden. De oud-burge
meesters Van der Laen en Maerten Ruychaver bewezen hem
de nodige diensten, evenals de katholieke stadssecretaris
Michiel van Woerden61)-
De Haen overleed in 1627. De bestuurders van Haarlem waren
inmiddels wel in een andere positie beland dan in de jaren
X6171618, toen zij met zoveel vuur het woord in de Staten
vergadering hadden gevoerd. Van voorstanders van het be
stand en volgelingen van Oldenbamevelts politiek, tot woord
voerders van een radicale meerderheid in de Staten
vergadering, hadden ze zich nu nauw verbonden met de erfenis
van de wetsverzetting van 1618. De stad bleef zeker tot 1630,
of zelfs nog langer, tegenstander van een vrede of bestand met
Spanje, net zo goed als van een versoepeling van de plakkaten
tegen de remonstranten. Jonathan i. Israël spreekt van een con
traremonstrantse nijverheidsstad, waarvan de bestuurders
bang waren voor een herleving van religieuze tweedracht en
een achteruitgang van de textielnijverheid62). Ik zou dit zeker
met de wetsverzetting van 1618 willen verbinden. Meer dan in
een stad als Amsterdam wist de nieuwe Haarlemse vroedschap
van 1618 greep op de zaken te houden. Deze 'Hollandse hee-
ren', om in de woorden van de auteur van Den Haerlemschen
Harminiaen te spreken63), hadden met succes de 'Spaanse ty-
rannen' van voor de wetsverzetting naar de achtergrond ge
schoven.
91
