Hans Phaff was 17 jaar oud en had grote belangstelling voor
literatuur. Hij zat op de literair/economische afdeling van de
hbs van het Nederlands Lyceum in Den Haag toen hij op een
goede dag in het voorjaar van 1931 op school een affiche
zag hangen voor een nationale wedstrijd in welsprekend
heid. De winnaar zou worden uitgezonden naar een zelfde
soort wedstrijd in Washington, die georganiseerd werd door
de Associated Press. Gegadigden moesten zich telefonisch
melden bij een zekere generaal Gramsbergen.
Alhoewel zijn ouders dit laatste niet geheel en al in de haak
achtten - papa Phaff was zelf officier, en die vond datje een
generaal niet zomaar kon opbellen; zo iemand hoorde je
schriftelijk te benaderen - trok Hans toch de stoute schoenen
aan en meldde zich als kandidaat. 'Vijf minuten naar Ame
rika', was het onderwerp van zijn speech, die vijf minuten
duren moest. De wedstrijd had plaats in de Haagse Kunst
kring, toen nog gevestigd in een kelder onder de Ridderzaal.
Er waren ongeveer tien deelnemers en Hans Phaff eindigde
als vierde. Henri van Hoof haalde de eerste prijs, maakte de
bootreis naar Amerika en schreef er een boek over.
Deze teleurstellende uitkomst verhinderde niet dat de ambi
tieuze jongeheer Phaff zich het jaar daarop weer aanmeldde.
De tweede wedstrijd in Welsprekendheid voor Jongelieden
had plaats op dinsdag 29 maart 1932, in het vererende gezel
schap van Prins Hendrik. Juryleden waren Albert Vogel, jhr.
Jan Feith en de Groningse literator Herman Poort. De cor
respondent van Het Vaderland was onder de indruk van het
gebrek aan nervositeit onder de kandidaten, ondanks de
prinselijke aanwezigheid.30)
Hans Phaff schreef een toespraak getiteld; 'Geschiedenis als
levensfactor'. Er is een foto bewaard gebleven die hem toont
middenin zijn weergave, één hand bezielend geheven.
Albert Vogel kijkt goedkeurend toe.
De uitslag werd bekend gemaakt op woensdag 30 maart, in
een van de zalen van het beroemde Haagse hotel De Witte
Brug. Hans Phaff behaalde de eerste prijs; een verguld-zil
veren medaille.3I)
Ook ditmaal zou de winnaar naar Amerika worden uitge
zonden, en om zich op deze gewichtige gebeurtenis voor te
bereiden kreeg Hans Phaff van april tot november 1932 les
sen in de welsprekendheid bij Albert Vogel thuis.
De familie Phaff woonde toen in de Haagse Nassau Odijk-
straat, een typische officierenbuurt, en van daaruit trapte
Hans op zijn fietsje naar het grote huis op de hoek van de
Haagse Frankenslag waar Vogel woonde.
Huize Elisavetha, zoals de residentie van de voordrachts-
149