kende de bezegeling van die ontwikkeling. De resultaten
van het ontstaansonderzoek van meer Hollandse en
Zeeuwse stadskeuren voeren tot overeenkomstige gevolg
trekkingen. I9)
Noten i De omvangrijke tekst van de keur is over twee oorkonden ver
deeld. Gemeente-archief Haarlem, inventaris-Enschedé, nrs. 2
en 3. Laatste editie: J.G. Kruisheer, Oorkondenboek van Hol
land en Zeeland tot i2gg, 11,1222 tot 1256 (Assen-Maastricht
1986) 264-284, nrs. 672-673.
2. Kruisheer, Oorkondenboek 269-272.
3. J. Huizinga, 'De opkomst van Haarlem', Bijdragen voor
vaderlandsche geschiedenis en oudheidkunde 4e reeks 4
(1905) 412-446 en 4e reeks 5 (1906) 16-175, (herdrukt in:
J. Huizinga, Verzamelde werken I (Haarlem 1948) 203-364);
zie aldaar 86-101 (287-299).
4. Laatste editie bij E.J.J. van der Heyden en W. Mulder, Hand
vesten (Nijmegen-Utrecht 1926) Nijmeegsche studie-tek
sten, 1) 44-53-
5. H.P.H. Camps, De stadsrechten van graaf Willem n van Hol
land en hun verhouding tot het recht van 's-Hertogenbosch
(Utrecht 1948) (proefschrift Amsterdam) 106-130. (Over een
in 1989 verschenen herziene versie van dat werk, zie hierna
noten 13 en 19.) H.P.H. Camps, 'Twee teksten van het stads
recht van Den Bosch', Tijdschrift voor rechtsgeschiedenis 21
(1953) 459-476. Laatste editie: H.P.H. Camps, Oorkonden
boek van Noord-Brabant tot 1312, I, De Meierij van
s-Hertogenbosch (met de heerlijkheid Gemert), eerste stuk
(6go-i2g4) ('s-Gravenhage 1979) Rijks geschiedkundige
publicatiën) 126-134, nr. 77 ([ca. 1185]), en 495-502, nr. 399
(1284 jan. 31). Dat de eerste uitvaardiging niet van ca. 1185
maar van ca. 1195 mei dateert, is aangetoond door R. van
Uytven, 'Aspecten van de middeleeuwse stadsgeschiedenis in
het noorden van het hertogdom Brabant; het recht van Leuven
en 's-Hertogenbosch', in: Plaatsbepaling van het historisch
onderzoek betreffende Noord-Brabant binnen de geschiedenis
der Nederlanden (Tilburg 1982) Bijdragen tot de geschiede
nis van het zuiden van Nederland 54) 5-63; zie aldaar 17-26.
6. Huizinga, 'De opkomst van Haarlem' 98-99 (297).
7. Camps, Stadsrechten Willem II (1948) 68-71.
8. E.M. Meijers, bespreking van Camps, Stadsrechten Willem n
in: Tijdschrift voor Rechtsgeschiedenis 21 (1952) 235-244.
9. P.A. Meilink, 'Het stadsrecht van Haarlem', Bijdragen voor
Vaderlandsche Geschiedenis en Oudheidkunde 8e reeks 5
(1944) 183-216; zie aldaar 202-203.
10. Camps, Stadsrechten Willem 11 (1948) 63-71.
11. J.[G.] Kruisheer, Het ontstaan van de stadsrechtoorkonden
van Haarlem, Delft en Alkmaar. Mit Zusammenfassung in
20
