De onrust op de werf kan in belangrijke mate worden toegeschreven aan
de economische tegenslag die het bedrijf ondervond in de jaren 1900-1902.
De werf leverde baggerwerktuigen over de hele wereld. Het bedrijf leverde
aan landen waar goud werd gedolven. Tevens produceerde het bedrijf sinds
kort baggermachines voor het delven van tin. Daarnaast verkocht het be
drijf baggermolens, zandzuigers, hoppers en elevatoren aan al die plaatsen
waar havens en kanalen werden gegraven of op diepgang gehouden moes
ten worden. Al deze activiteiten zijn gevoelig voor de internationale con
junctuur.
-X16- In 1902 leidde de economische crisis tot het ontslag van 60 man perso
neel op 6 december en invoering van arbeidstijdverkorting (op kosten van
het personeel) van io'A uur naar 7V2 uur. 9> Het personeel van de werf Conrad
moet dit al ver van te voren hebben zien aankomen. De ANMB-afdeling
vormde een uitlaatklep voor de heersende onrust, die gevoed werd door de
onzekerheid over het behoud van werk.
De anmb in Haarlem
De Metaalbewerkersbond in Haarlem bestond in die tijd uit twee afdelin
gen. De vakorganisatie was opgebouwd uit zelfstandige, meestal plaatse
lijke afdelingen. 10> Eén van de Haarlemse afdelingen was de scheepmakers
vereniging bij Conrad.
Op 25 en 26 december 1901 hield de bond zijn jaarlijks congres te
Haarlem. n> Een jaar daarvoor had het congres besloten de zetel van het
dagelijks bestuur naar de Spaarnestad te verplaatsen. Om geld en reistijd
uit te sparen had men voor de praktische oplossing gekozen het bestuur
samen te stellen uit leden van dezelfde stad. Haarlem werd in 1900 aange
wezen als centrum van de Metaalbewerkersbond. Daarmee werd het be
lang van de stad streept voor deze vakorganisatie. Met bedrijven als Figee,
Beijnes, de werkplaats van de H.IJ.S.M. en de werf Conrad had Haarlem
belangrijke metaalbedrijven binnen zijn grenzen. Elferink had door zijn
activiteiten bij de werf Conrad de aandacht getrokken binnen de anmb.
Toen men binnen de Haarlemse gelederen op zoek ging naar een geschikte
voorzitter viel al snel zijn naam. Zo kon het gebeuren dat in 1901 het con
gres van de bond werd voorgezeten door een arbeider van de werf Conrad.
De functie van voorzitter moest Elferink combineren met zijn werk op de
draaierij.
We weten niet precies hoe Goedkoop op de vakbondscarrière van één
van zijn personeelsleden heeft gereageerd. Aanvankelijk zal hij er met enige
trots kennis van hebben genomen. Maar snel overheerste de irritatie.
Elferink verwoordde namelijk de onrust onder het personeel. Dat deed hij
Haerlem Jaarboek 1996
