hoofdredacteur Loeb op 19 juni nog eens extra nadruk op de identiteit van
zijn Patriot en tussen de regels door zet hij zich af tegen de strikte neutrali
teit die het Haarlems Dagblad altijd had betracht. 'In tegenstelling tot de
vooroorlogse pers stellen [wij] er geenszins prijs op "allemans vriend" te
zijn, omdat zulks karakterloosheid vordert'. Dat was netjes uitgedrukt wat
op de redactie alom geschamperd werd: het Haarlems Dagblad werd daar
beschouwd als een zouteloos product, in tegenstelling tot de gespierde taal
die De Patriot zich (aanvankelijk) veroorloofde.
Twee dagen na de terugkeer van het hd schrijft De Patriot echter verzoe
nend:
'Ter gelegenheid van de herverschijning van het Haarlems Dagblad
stellen wij er prijs op dat blad een welkom toe te roepen. In het
verleden heeft de redactie van dat blad herhaaldelijk blijk gegeven een
open oog te hebben voor veel dat scheef was en wij vertrouwen ook in
de toekomst op een prettige en collegiale wijze, wanneer de gelegen
heid zich voor doet, contact te kunnen onderhouden.'
Deze vriendelijke tekst komt als bericht tussen de tekst, zonder onderteke
ning, op bladzij 2, want meer pagina's telden de kranten in die papier-
schaarse jaren niet. Weer een paar dagen later, op 30 juni, meldt de krant:
'Wij blijven in tegenstelling met geruchten, dat de krant wordt opgeheven'.
Op dezelfde pagina het verontwaardigde commentaar van de Patriot
hoofdredacteur op het bericht dat tabaksbonnen alleen uitgereikt werden
aan personen van 19 jaar en ouder: bij 18 jaar hoort roken, vond hij.
Je proeft toenaderingsgezindheid. Er zou sprake van zijn geweest, dat
het Haarlems Dagblad De Patriot ging opkopen. Maar ook Het Parool en
de Arbeiderspers, uitgever van Het Vrije Volk, zouden interesse hebben
getoond. De Patriot-redacteur Jan van Baarsel meende zich te herinneren
dat ook cabaretier Lou Bandy zich als aspirant-koper heeft gemeld.
Het samenzijn in Amsterdam
De eerste maanden werd op een vlakpers van drukkerij Boom Ruygrok,
toen nog op de Gedempte Oude Gracht, gedrukt. Het was een hele toer om
er dagelijks die duizenden krantjes te produceren. Een echte rotatie-
krantenpers werd in september 1945 in Amsterdam gevonden, in het ge
bouw van de voormalige antirevolutionaire Standaard, ooit de krant van
Abraham Kuyper, bij drukkerij Holland.
Het was daar druk met oud-illegalen. Uit Leiden kwam de Kroniek er
drukken. Vooruitstrevende protestanten maakten er de Nieuwe Nederlan-
KEES SIPKES
