schien behoorde hij wel bij de niet overgeleverde tekening no. 3 van wat
met deze trits ooit een kwartet geweest moet zijn.
*16. Een gewassen en gekleurde pentekening van de hofgevel van het
poortgebouw, in de collectie van Teylers (Tekeningen Viervant no. 92),
gesigneerd Viervant, maar ongedateerd. De tekening is hoogstwaarschijn
lijk het definitieve ontwerp van Viervant; verschillen met het uitgevoerde
werk beperken zich tot details in de sculptuur boven de doorgang. Ten op
zichte van het vroegere ontwerp *no. 15 zijn de zuilen één triglyph naar
buiten geschoven; de verhouding der intercolumnia bedraagt nu de uitein
delijke 2:6:2 i.p.v. 3:4:3. De spaarvelden boven de daken van de aanslui
tende woonvleugels zijn verdwenen, en de tekening toont voorts twee va
rianten: links met liggend rechthoekige spaarvelden boven de hoge staande
vensters, rechts, als uitgevoerd, met vierkante vensters daarboven. De ge
sloten vierkante spaarvelden van *no. 15 zijn hier zodoende door glasramen
vervangen.
De gewijzigde spatiëring van de zuilen sluit in ieder geval een directe
verbinding met *no. 9 van september 1784, waar op één blad ook twee alter
natieven werden geboden, uit. Dat geldt niet voor een mogelijke relatie met
*no. 10, dat immers dezelfde zuilenintervallen kent. Mochten beide teke
ningen tegelijk tot stand zijn gekomen, dan zou dit betekenen dat *no. 15
van vóór eind september 1784 dagtekent, en sinds eind september het ont
werp voor de hofgevel van het poortgebouw geen wijzigingen meer zou
hebben ondergaan.
*17. Een blad met drie gewassen en gekleurde pentekeningen van het poort
gebouw in de collectie van Teylers (Tekeningen Viervant no. 99),
gesigneerd Viervant 1785. Getoond wordt: boven het plafond in de door
gang ('Plafond der Peristyle'); linksbeneden de doorsnede door de portiek
van rechts ('Doorgesneede Stand a-b Zuydzyde'); en rechtsbeneden de
doorsnede door de portiek van links ('c-d der Peristyle. Noordzyde'). De
tekening behoort hoogstwaarschijnlijk tot het definitieve ontwerp van
Viervant, en de datering wijst erop dat hij tenminste tot in 1785 nog met het
wijzigen c.q. uitwerken van zijn plannen is bezig geweest, mogelijk tot eind
februari, toen Vreedenburg met de vervaardiging van zijn model begon.
Vergelijking met *no. 2, de tekening van Ekama, leert dat de doorsneden
met het uitgevoerde werk overeenstemmen.
*18. Een blad met één pentekening van de doorsnede door de diepte van
het zijpaviljoen van het poortgebouw, in de collectie van Teylers (Tekenin
gen Viervant no. 139), ongesigneerd en ongedateerd. De schets toont niet
het uiteindelijke ontwerp, en valt met geen van de andere bladen direct in
verbinding te brengen.
19. Een blad met twee gewassen en gekleurde pentekeningen van het
poortgebouw in de collectie van Teylers (Tekeningen Viervant no. 98),
gesigneerd Viervant, maar ongedateerd. Getoond wordt links de linkerzij
gevel en rechts de rechterzijgevel ('Zygevel Zuid en Noord Zyde'), geheel
als uitgevoerd (vgl. *no. 2 rechtsbeneden), zodat het hier vermoedelijk ook
THOMAS H. VON DER DUNK
