wijze geornamenteerd. Ook in de secretarie bevindt zich een zwart-marme-
ren schouw met geornamenteerd rookkanaal. De plafonds van de beide
vergaderzalen zijn rondom voorzien van een gestuct fries met grote
acanthusbladeren. In het midden van de plafonds was rond een ventilatie
opening een gestuct ornament aangebracht; alleen die in het achterste ver
trek siert nog het plafond. Hier moet de eenvoudige, maar smaakvolle
'gaslustre' aan gehangen hebben waar in het krantenverslag melding van
wordt gemaakt.
Zeer opvallend zijn de dubbele schuifdeuren die de beide vertrekken
van elkaar scheiden. Deze reiken tot aan het plafond en kunnen geheel
naar opzij in de tussenwanden worden weggeschoven. In geopende toe
stand onstaat hierdoor op de verdieping één grote, zaal-achtige ruimte die
inderdaad een 'statige' indruk moet hebben gemaakt.
Vergaderen, Hebreeuws leren, baden
Over het dagelijks gebruik van het gemeentegebouw door de jaren heen,
zijn in de bewaard gebleven archiefstukken van de nig Haarlem slechts
flarden terug te vinden. Toch valt er een begin van een reconstructie te ma
ken. 27>
Uit de notulenboeken blijkt dat het kerkbestuur en de kerkeraad bijeen
kwamen in een wisselende frequentie, variërend van enkele keren per jaar
tot iedere maand één keer. Het kerkbestuur, dat het vaakst vergaderde, be
stond uit drie of vier leden, de kerkeraad kende een aanzienlijk uitgebrei
dere samenstelling, oplopend tot wel negen of meer leden. Mogelijk dat
ook het schoolbestuur en het armbestuur zich in deze vertrekken verzamel
den om de agenda te behandelen.
De secretarie was geopend iedere ochtend van negen uur tot half een.28)
Vanaf de jaren twintig van onze eeuw tot in de oorlogsjaren werd het kan
toor gerund door de ambtenaar van de joodse gemeente Gabriël Jacobs.
Deze was bovendien de secretaris van zowel kerkeraad als kerkbestuur.
De godsdienstschool vormt een verhaal apart. Aan het hoofd stond rab
bijn De Vries, die zelf lessen gaf. Het onderwijs van dergelijke joodse
onderwijsinstellingen bestond onder meer uit lessen in het Hebreeuws, ver
taling van de Pentateuch (de vijf boeken van Mozes in het Oude Testa
ment), bijbelse geschiedenis en - voor gevorderde leerlingen - commen
taar op de Talmoed.29) Al met al een vol rooster. Aan de lestijden werd af en
toe wel wat veranderd, maar niet veel. Om een beeld te geven: in de jaren
dertig werd les gegeven op zondagochtend van negen uur tot half een, en
vier dagen in de werkweek van vijf uur 's middags tot half acht 's avonds.
Tot verdriet van de rabbijn en de kerkbestuurders echter werd de school
Haerlem Jaarboek 1998
