Tijdgenoten over Haarlem
xxv Piet Hein Testas, 1866
-154— Van een bevriende relatie uit Warmond kreeg ik het boekje Een plezier-
togtje naar de doorgraving van Holland op zijn smalst ter inzage. Het
anoniem verschenen werkje was naar hij mij meedeelde volgens zijn
moeder geschreven en geïllustreerd door haar oom Piet Hein Testas. In
de bibliografie van Ratelband van Zuid-Kennemerland komt het boekje
niet voor en evenmin in de dikke bibliografie van geschriften over het
Noordzee-kanaal" en omdat het 'togtje' naar Haarlems omstreken leidde
lag publicatie in deze rubriek voor de hand.
Het boekje bestaat uit twaalf ongenummerde bladzijden, met een ver
haal in dichtvorm over een gezelschap, bestaande uit Testas zelf, 'neef
Koen', een zekere Verschuur, 'Oom Pieter' en het echtpaar Lingeman,
dat vanuit Amsterdam per trein naar Haarlem reisde. Op het Amster
damse station hadden ze een ontmoeting met de herstelde captain Casey
en met diens broer of zwager en de herder (predikant?) Jamieson. Vanuit
Haarlem ging men per rijtuig naar Velsen. Daar werden ze ontvangen
door Fabius, die met Koen converseerde met vingerspraak. Te voet
bezocht men de graafwerkzaamheden, waarna men per rijtuig tot vlak bij
het strand doorreed. Door de duinen liep men naar zee en weer terug
naar het rijtuig. Om drie uur dineerde men in Velsen, waarna het gezel
schap per rijtuig via Driehuis naar Velserend reed, waar de ruïne van
Brederode werd bezocht. Via Bloemendaal en het logement van Snijders,
waar thee werd gedronken, reed men weer naar Haarlem om per trein
naar Amsterdam terug te keren. Onder het vers staat de datum: 13 Juny
1866.
Het boekje is geïllustreerd met aardige tekeningetjes. Deze zijn op dun
papier gelithografeerd en tussen en naast de versregels ingeplakt. Een au
teursnaam komt noch op het titelblad, noch onder de illustraties voor,
zodat controle van de familieoverlevering dat tekst en illustraties van
P.H. Testas zijn noodzakelijk was. Wellicht zou een bibliografische ver
wijzing uitkomst kunnen bieden? Een tweede exemplaar bleek echter
niet te vinden: noch in de Centrale Catalogus van Nederlandse biblio
theken, noch in Brinkman's Catalogus.
A.G. VAN DER STEUR
