se, toegespitst op zijn vak. Er zijn verschillende artikelen van zijn hand
in te vinden, waaronder enkele afleveringen van de rubriek Kennemer
Bouwkunst die hij in 1941 in het katholieke dagblad Nieuwe Haarlemse
Courant begon. Hierin bespreekt hij plaatselijke oude en nieuwe gebou
wen, maar ook gaat hij zover om voor bepaalde locaties een bebou-
wingsvoorstel te doen, zoals voor de Raaks. Al eerder (1934) had hij in de
Middelburgsche Courant enkele korte stukken geschreven over het
'stadsschoon' in deze Zeeuwse stad.
Een vergelijkbare documentatiedrang legde hij aan de dag naar aanlei-
-174— ding van de verwoestende bombardementen door de Duitse luchtmacht
op Rotterdam en Middelburg in mei 1940. In een vroeg stadium was hij
geïnteresseerd in de wederopbouw van deze twee steden en de ethische
problemen - de oorspronkelijke bouwwerken reconstrueren óf ze ver
vangen door nieuwe architectuur die dit met zich meebracht.
Architect 1928-1940
Architecten die aan het begin van hun loopbaan staan krijgen vaak hun
eerste opdrachten van familieleden of bevriende relaties. Zo ging het ook
bij Jacques van Velsen. Het is zijn oom Theo Struycken die hem begin
1928 vraagt om een plan te maken voor de verbouwing van een pand aan
de Barteljorisstraat (nummer 9), dat tot dan toe in gebruik is als 'Gezond
heidshuis'. Het pand moet worden veranderd in een winkel met boven
woning. Een vergelijkbare opdracht ontvangt hij kort daarna voor twee
bestaande, aangrenzende panden aan de Grote Houtstraat, die moeten
worden gewijzigd in één winkel met bovenwoning, 'Winkel's Stoffenhuis'
geheten. Omstreeks diezelfde tijd ontwerpt hij voor de bekende 'Boek- en
Kunsthandel H. Coebergh' aan de Gedempte Oude Gracht een etalage
voor een tijdelijke tentoonstelling van boeken.
De Haarlemse KVP-wethouder W.J.B. van Liemt, die hij persoonlijk
kent, brengt Jacques vervolgens in contact met de katholieke woning
bouwvereniging Sint Josef. Deze geeft Van Velsen zijn eerste grote bouw
opdracht: een complex van 61 eengezinswoningen aan de Jan Gijzenkade
in Haarlem-Noord.5» Initiatiefnemer is de 'r.k. Vereeniging voor groote
gezinnen', waar Van Liemt voorzitter van is. Het complex is begin 1932
gereed; op 6 februari van dat jaar is de kerkelijke inzegening.
Bij deze opdracht komen Jacques' professie en zijn sociale engagement
voor het eerst samen. De architect staat namelijk voor de taak voor Sint
Josef ongebruikelijk grote huizen te ontwerpen die bestemd zijn voor
kinderrijke, katholieke gezinnen. Over dit onderwerp publiceert hij een
achttal artikelen in het tijdschrift Het Gezin (1930), een uitgave van de
Haerlem Jaarboek 1999
