Haarlem als bloemen- en bollenstad levendig te houden zijn nooit gere
aliseerd. De koepels en de aangebouwde huizen zijn inmiddels gerestau
reerd en staan tegenwoordig geheel vrij temidden van een op het terrein
verschenen nieuwbouwwijk. Alles wat nog aan de kwekerij herinnert zijn
de namen van de erachter gelegen straat, het Zwanenburgplantsoen en
het nabijgelegen Van Tubergenpad.
Zwanenburg
Deze theekoepel dateert uit ca. 1760 en is oorspronkelijk gebouwd als
houten theekoepel, waar in de loop der tijd verschillende delen aange
bouwd zijn. De zgn. 'salon' werd gebouwd in ca. 1880, de keuken en en
tree alsmede de uitbreiding van de woonkamer in 1927. Op een kaart uit
1824 van F.J. Nautz vinden wij Zwanenburg reeds omschreven als 'hofste
de'. Op deze kaart vinden wij de koepel en een aanbouw. De plattegrond
geeft de tuin weer als siertuin. Huize Zwanenburg werd na aankoop door
Van Tubergen bewoond door hemzelf en zijn vader. Het geheel werd
later woning en kantoor van J.M.C. Hoog.
Bij de laatste restauratie heeft de huidige eigenares, mevrouw Hosper-
Jonkers, in de erker of vroegere theekoepel weer de ramen laten aan
brengen die voorheen dichtgemetseld waren. Thans heeft de koepel weer
het aanzicht met de zes ramen zoals dat ook te zien is op diverse acht-
tiende-eeuwse afbeeldingen. Daarop zien we de koepel nog geheel vrij
staan langs de Leidse trekvaart met op de achtergrond de kerken en
torens van Haarlem en enkele molensV Het plaatsen van de ramen ver-
Huis Zwanenburg aan de Leidsevaart. Anonieme tekening, ca. 1780 (coll.
Kennemer Atlas).
G.L. SLIEKER
