lem, groot 240 Roeden'. In het Puiboekje 1819-1822 waar we deze ver
melding vinden staat achter de omschrijving 'opgeh.' [opgehouden]. De
verkoop is dus niet doorgegaan. Vond men de vraagprijs die 2000 gulden
bedroeg te hoog?
Op 1 mei van het voor de Camera zo belangrijke jaar 1839 werd de in
Amsterdam geboren Claudius Henricus van Herwerden op een veiling ei
genaar van Vaartzicht voor 875 gulden. Van Herwerden, gehuwd met
Aletta Johanna Meijboom, was arts en had in de jaren 1838/1840 nog
minderjarige kinderen. Zou hij model hebben gestaan voor Dr. Deluw?
Een bewijs voor de aanwezigheid van Van Herwerden is nog op de zol
der van de koepel Vaartzicht te vinden. Daar trof een lid van de familie
Hoog een aantal jaren geleden op muren en zolderbalken nog een aantal
namen aan, afkomstig uit deze periode. Een daarvan was A.J. van
Herwerden-Meyboom. Ook was het jaartal 1845 te lezen. Van Herwerden
stierf op 18 augustus 1847 op tweeënvijftigjarige leeftijd. Waarschijnlijk
bewoonde de familie Van Herwerden Vaartzicht toen al permanent want
de overlijdensakte geeft aan 'wonende Olieslagerslaan, wijk 3, no 21'.
Op 10 april 1848 werd Pieter van Santen de nieuwe eigenaar van Vaart
zicht voor 4.095 gulden. Hij had maar korte tijd plezier van zijn bezit,
want op 12 februari 1849 werden Frans Boon en Hendrik Dirk Kruseman
Junior, bloemisten en zaadhandelaars, de nieuwe eigenaren. Voor 4.660
gulden mochten zij zich bezitters van Vaartzicht noemen. Dit is de eerste
vermelding van een kwekersbedrijf op deze plek. Na de dood van Kruse
man werd zijn weduwe, Johanna Herbert, eigenares. In 1904 kochten
Johannes Marius Cornelis en Thomas Marius Hoog Vaartzicht voor
2.130,90 gulden. Vanaf die tijd, tot de beëindiging van het bedrijf ter plaat
se, bleef de koepel in het bezit van de firma Van Tubergen.
De naam Veldzicht die Beets gebruikte was zeer goed toepasbaar op
de koepel aan de Leidsevaart, aangezien men destijds vanaf het terrein
een onbelemmerd uitzicht had over de aan de overkant gelegen velden
tot aan Aerdenhout en de duinrand toe. De naam Vaartzicht is even toe
passelijk. Toen in het begin van deze eeuw aan de overzijde de Leidse
buurt verscheen raakte Vaartzicht zijn idyllische ligging kwijt. Het
gebouw was toen al bedrijfsgebouw geworden. Een oude ansichtkaart
toont de toen pas gebouwde Sint Bavokathedraal met de nieuwe bebou
wing op de achtergrond. Vaartzicht heeft nog vrij uitzicht, al zou dat
spoedig veranderen. Bij de wijziging tot bedrijfspand deed men nog een
interessante vondst. Bij het inrichten van de klimaatcellen in de aanbouw
stuitte men op een put waarin nog oude porseleinfragmenten werden
gevonden, een aanwijzing dat de koepel oorspronkelijk alleen heeft
gestaan. Waarschijnlijk was het een zelfstandig perceel, evenals de naast
gelegen koepel Zwanenburg.
Haerlem Jaarboek 1999
