b w in een 'adres' (speciaal verzoekschrift) de vele bezwaren, die de
spoorlijn voor weg- en waterverkeer in de stad veroorzaakte, nader uit
een te zetten.2?» Omdat het gewenste resultaat achterwege bleef, werd in
1883 een raadscommissie geïnstalleerd met als technisch adviseur ir. J.M.
Telders, die even later tot hoogleraar aan de Polytechnische school in
Delft werd benoemd.28' Deze spoorwegcommissie moest oplossingen voor
de verkeersproblemen aandragen en een breder draagvlak voor de ge
meentebelangen creëren.
Intussen trachtte men verbetering in de situatie aan te brengen door
-78- over de spoorbaan in de Kruisweg een houten loopbrug, ook wel lucht
brug genaamd, te bouwen. Als een meer structurele oplossing werd in
1885 het (eind-)plan Telders aangereikt, waarbij de spoorbaan nagenoeg
over het gehele traject binnen de bebouwde kom zo'n twee a drie meter
zou worden verhoogd. Op die manier konden niet alleen de overwegen
in de Jans- en Kruisweg, maar ook die in het Kenaupark en Zijlweg ver
dwijnen om voor tunnels plaats te maken. Tegelijkertijd moest ook een
nieuwe, veel hogere spoorbrug over het Spaarne worden gemaakt, waar
door de scheepvaart niet meer zo frequent gestremd zou worden.29'
Bovendien moest het station zelf doelmatiger worden ingericht. Hoewel
de H.IJ.S.M. zijn goedkeuring aan het plan verleende, was het financieel
(nog) niet haalbaar. De gemeente en de spoorwegen konden niet tot over
eenstemming komen. Omdat de H.IJ.S.M. het contact verbrak trachtte de
raad met de benoeming van een nieuwe commissie het overleg te her
openen.30'
In 1899 kreeg het plan Telders toch nog een gunstig vervolg. De voor
die tijd enorme kosten werden op een slordige vijf en een half miljoen
gulden begroot, waarvan een half miljoen gulden voor rekening van de
gemeente Haarlem zou komen.31' Het nieuwe station zou op de plaats van
het oude verrijzen en in de plannen werd tevens aan een apart goederen
emplacement tussen Jansweg en Spaarne gedacht. Zo werd na een jaren
lange discussie in 1903 het jaar van de spoorwegstaking32' door de
H.IJ.S.M. begonnen met de ophoging van de spoorbaan, de bouw van een
elektrische centrale, het plaatsen van een nieuwe spoorbrug en de aanleg
van viaducten over het gehele traject tot voorbij de Zijlweg. Met de bouw
van het nieuwe station werden de spooroverwegen en luchtbruggen in
Kruis- en Jansweg door tunnels vervangen.33' Als gevolg van de geplande
verhoogde spoorbaan werd de in oktober 1891 geopende halteplaats
Zijlweg op 1 mei 1903 gesloten.34' Er zou namelijk geen ruimte meer over
blijven voor een perron.
Tot de voornoemde spoorwegwerken, die van 1903 tot 1906 werden
uitgevoerd, behoorden in een tijd van aantrekkende industriële ontwik-
Haerlem Jaarboek 1999
