Nieuwe Gracht 13, voormalig woonhuis van Romeyn
de Hooghe na de restauratie, 2002.
z'n plaats was. Mogelijk was het voornemen deze naar elders in de stad
te verplaatsen de oorzaak dat Romeyn toestemming kreeg van de rooilijn
af te wijken. Uiteindelijk werd de varkensmarkt in 1690 verplaatst naar
het plein voor de Nieuwe Kruispoort. Het pleintje aan de zuidzijde van
de Nieuwe Gracht kwam daarmee waarschijnlijk ook te vervallen. Uit
eindelijk is toen de rooilijn ontstaan zoals die nu nog steeds aanwezig is.
Het huis dat De Hooghe liet bouwen is duidelijk zichtbaar op zijn
stadsplattegrond uit 1688. Het betreft een zogenaamd dwarshuis, een type
woonhuis waarvan de gevel breder is dan het pand diep. Door meerdere
kavels te kopen kon De Hooghe een huis bouwen met een voornaam
uiterlijk. Hoewel het type dwarshuis al vanaf de Middeleeuwen een
bekend bouwtype was, raakte het vanaf 1700 steeds meer in zwang. Zo
ontstonden brede patriciërshuizen. De Hooghe zette daarmee een trend
in die navolging zou vinden. De meeste huizen op dit gedeelte van de
gracht werden als dwarshuizen gebouwd. Om toch het nodige volume te
verkrijgen werden twee dwarshuizen achter elkaar gebouwd. Dat is bij
het huis van De Hooghe goed te zien. Later zou daar een derde dwars
huis aan worden toegevoegd, zoals ook bij de andere monumentale pan
den op dit gedeelte het geval is.
MONUMENTENZORG