Korte Begijnestraat 18 t/m 36 - Johannes Enschedé Hof
Toen Korte Begijnestraat 18, een gebouwencomplex dat onderdeel
van Drukkerij Johan Enschedé was, werd gesloopt is de gevelsteen
de 'Spinnekop' welke boven een van de toegangen zat door een
werknemer veiliggesteld. De Haarlemse kunstenaar/striptekenaar
Joost Swarte en architect Henk Döll kregen van de Woonmaat-
schappij opdracht om op deze plek een nieuw hofje te ontwerpen.
Zij hadden samen ook de naastgelegen nieuwe Toneelschuur ont
worpen.
Het nieuwe hof ligt tegen het oudste hofje van Haarlem aan, de
Bakenesserkamer. Het bestaat uit vijf huisjes en vijf appartementen
rond een binnenpleintje en vormt eigenlijk een uitbreiding van de
Bakenesserkamer. Swarte is vooral verantwoordelijk voor de bij
zondere met een lichte curve uitgevoerde gevelwand langs de Korte
Begijnestraat, die zo het oude profiel volgt van de vroegere bebou
wing. Hij noemt de in een mooie gemailleerde donkere handvorm
baksteen opgetrokken wand zelf een soort tentoonstellingswand.
In de gevel zitten tal van objecten en vormgevingstrucjes ver
werkt. Twee met goudverf beschilderde vlakken reflecteren het
licht. Verder heeft hij een strook gepolijst graniet in de gevel ver
werkt. Ter hoogte van het trappenhuis zit een glas-in-loodraam
waarin een grote vulpen een boom water geeft. In plaats van blade
ren groeien aan de takken de letters van het alfabet. Omdat het een
hofje betreft voor wat oudere bewoners, heeft hij er ook een boom
pje bij gemaakt waaruit kleine vergeelde lettertjes vallen.
Verder prijken er in de gevel twee gevelstenen, één oude, name
lijk de genoemde 'Spinnekop', en een nieuwe. Dat is een heel speci
aal vormgegeven naamsteen van het Johannes Enschedé Hof, die in
hardsteen is uitgevoerd. Deze is door de Haarlemse firma Troupin
Natuursteen bv gehakt met de naam in een soort loden drukletters
die net als vroeger in spiegelbeeld staan. Op de plaats van dit nieu
we hof heeft immers vroeger een gedeelte van de drukkerij gestaan.
Verder zijn er nog een tweetal sierhekken naar een ontwerp van
Joost Swarte uitgevoerd. De eerste sluit het doorloopje tussen het
naastgelegen perceel nr. 16 af met een roestvrijstaal plaatwerk hek
waarin onder hoge druk huisjes met daar doorheen takjes zijn
gestraald. Het tweede hek zit binnen op het hof op de eerste verdie
ping als afsluiting van een terras dat uitkijkt op de Toneelschuur.
Dit hek is uit het zelfde materiaal gemaakt maar nu afbeeldingen
van muziekinstrumenten. Kortom ook dit is een hofje waar je niet
zomaar voorbij loopt.
MARTIN BUSKER
209
