links: De Darwintulp 'The City of Haarlem'.
(Uit: E.H. Krelage, Drie eeuwen bloembollenex
port, Den Haag 1946, p. 550)
dat zijn vader, als hij nog geleefd zou hebben, ongetwijfeld zeer wel
willend zijn toestemming zou hebben gegeven.14' Zo kwam de naam
Darwintulp in zwang, de kruisingen werden Darwinhybriden ge
noemd. Zonder slag of stoot ging dit niet, want internationaal barstte
onder botanici een discussie los of de Darwintulp wel een nieuw ras
was, of gewoon behoorde tot een tulpenras dat men al kende. Had
Francis Darwin zijn toestemming niet te snel gegeven? Het verwijt
klonk dat Krelage uit commerciële overwegingen een nieuw ras met de
naam Darwintulp had gelanceerd, zonder er zeker van te zijn dat hij
een nieuw ras had. Misschien schuilde in de beschuldiging van een
commercieel belang bij de nieuwe naam wel een tikkeltje waarheid,
maar langzamerhand werd duidelijk dat het inderdaad om een nieuw
ras ging. De discussies over deze nieuwe tulp verstomden hierdoor.
Ongeveer tien jaar na de eerste introductie nam de teelt, de verkoop en
de export van Darwintulpen en Darwinhybriden geweldig toe. Krelage
zelf maakte dat niet meer mee, maar 'zijn' Darwintulp en de Darwinhy
briden zijn tot vandaag de dag in Nederland en ver daarbuiten erg ge
liefd. Maar slechts weinig mensen weten hoe deze Haarlemse tulp aan
haar naam kwam.
Noten
1. Janneke van der Heide, Darwin en de strijd om de beschaving in Nederland 1859-
1909, Amsterdam 2009 en Bart Leeuwenburgh, Darwin in domineesland, Nijme
gen 2009.
2. Zie voor informatie over Winkler en zijn vertaling de bovengenoemde proef
schriften en J.F. Steenhuis, 'Dr. h.c. T.C. Winkler', HaerlemJaarboek 1948, p. 60-
66.
3. Website Teylers museum (www.teylersmuseum.eu) onder Darwin vertaald!
4. Winklers vertaling is integraal gepubliceerd op de website Darwin online
(http://darwin-online.org.uk). Lisa Kuitert maakt veel duidelijk over Kruse-
mans uitgeversstrategie in haar artikel 'Geen grooten opgang'; een voetnoot bij
het Darwinsymposium 1992', De Negentiende Eeuw 17,1993, p. 87-92. Over Win
klers vertaling en latere uitgaven, zie Van der Heide, Darwin in Nederland, p. 60-
BOUDIEN DE VRIES