briefschrijver een collega was van 'onze' kapitein. Of dit wel of niet het ge
val was, is niet echt belangrijk (al zou het aardig zijn althans de kameraad
van de kapitein te kunnen identificeren). Maar wel belangrijk is het feit
dat verschillende militairen in het Spaanse leger op persoonlijke titel met
elkaar correspondeerden en zo elkaar in het leger en het bestuurapparaat
voorzagen van informatie van binnenuit.
De kapitein kon met zijn brieven niet alleen informatie uit het veld
doorgeven, maar ook zijn hart luchten tegenover een vertrouwd persoon
over een oorlog waarin hij niet (meer) geloofde en waarbij hij bovendien
te maken had met conflicten binnen zijn eigen natie. Daarnaast was het
hem kennelijk een behoefte om te vertellen over alle vreemde voorvallen
die zich voordeden tijdens dit uitzonderlijke beleg.
We laten hem daarom graag aan het woord.
De brieven17'
22 december 1572
Ik geloof dat ze hier weer in het wilde weg aan het schieten zijn, en steeds
maar weer bij het ravelijn dat ze nu proberen te bereiken met een loop
graaf tot aan de gracht.
Met vijf van de 14 stukken van het hoofdgeschut beschieten ze nu de
voorkant van het ravelijn vanaf een afstand van zo'n honderd meter.de
vijanden zijn nu sterker dan toen wij hier aankwamen, dat wil zeggen, ze
hebben in de tussentijd hun muren en borstweringen versterkt.
Na de mislukte bestorming van 20 december bleven de Spanjaarden de Haarlem
mers hinderen door herhaaldelijk vals alarm af te geven in de hoop dat de laats-
ten daarmee hun kruit zouden verschieten,1S' Mogelijk verwijst de schrijver naar
dit doelloze geschiet.
Vanaf 15 december doen de belegeraars veel moeite om het ravelijn, het bol-
werkje dat voor de Kruispoort ligt, te bereiken en te bezetten. Zij voeren beschie
tingen uit en leggen loopgraven en sappes (overdekte loopgraven en onderaardse
gangen) aan naar de Kruispoort en de Sint Janspoort. Via een brug op tonnen
wordt, tevergeefs, geprobeerd over de stadsgracht heen de muur te bereiken.
Op 17 december zijn er 14 zware stukken geschut voor de stadsmuur geposi
tioneerd. Uit deze batterij zijn een paar dagen later vijf kanonnen gehaald; an
dere teksten melden een getal van zeven.
Ook op de gravure van Filips Galle zien we zeven kanonnen staan tussen
de rieten korven. Deze gravure gemaakt naar een tekening van Maarten van
BARBARA KOOIJ 19
