Een droog stadhuis
Twee weken zouden de steigers in oktober 2011 voor het Haarlemse stad
huis aan de Grote Markt blijven staan. Alleen het metselwerk zou hier en
daar door Bouwbedrijf G.P. Blokdijk worden gerepareerd. Maar eenmaal
op de steigers kon de gevel van heel dichtbij worden hekeken en bleek dat
deze letterlijk bijna uit zijn voegen sprong. Een uitgebreid onderzoek en
zeer uitdagend onderhoud volgden. En pas een jaar later konden de stei
gers weer weg. Toen kwam er een gevel tevoorschijn waarin - niet zicht
baar - de modernste technologische snufjes waren verwerkt.
Het onderhoud aan het metselwerk betrof het meest vooruitsprin
gende deel van de gevel, de zogenoemde 'Grote Vierschaar' met zijn rijke
natuursteendecoratie met het Haarlemse stadswapen en het beeld van
Vrouwe Justitia, dat dateert uit de periode 1630-1633. Deze gevel in clas
sicistische stijl met van onder naar boven Toscaanse, Dorische, Ionische
en Korinthische pilasters is hoger dan het leien dak erachter en staat dus
aan weerskanten bloot aan weer en wind. En dat heeft in grote mate bijge
dragen aan het probleem.
Plantengroei
Het was schrikken toen de medewerkers van het aannemersbedrijf vast
stelden dat het probleem groter was dan alleen het metselwerk, aldus ar
chitectuurhistoricus Johan Jacobs. De oorzaak: het metselwerk was geïm
pregneerd. Met als resultaat dat het vocht, dat via de achterkant van de
gevel, die boven het dak uitsteekt, zich in de baksteen ophoopte en er aan
de voorkant vanwege de impregneerlaag niet meer uit kon. Bovendien
kon de gevel niet meer 'ademen' omdat bij een eerdere restauratie mortels
met veel te harde samenstelling waren gebruikt. Het vocht was naar be
neden tot op de grote natuursteenlij sten gezakt. Het resultaat in de mas
sieve muur was verwoestend.
MIGUEL VAN SCHOONHOVEN
191