Ten Geleide
Bijzonder droevig is de vermelding van het overlijden van de voorzitter
van onze redactie Ab van der Steur. Hij overleed op 14 november na een
ernstige ziekte. Ab heeft de 'historische' tijd van 45 jaar deel uitgemaakt
van de redactie van het Jaarboek. Ook heeft hij een groot aantal publica
ties geleverd. Hij was een geboren historicus die van Haarlem zoal niet al
les dan toch bijna alles wist. Bovendien beschikte hij over een bibliotheek
en een enorme collectie prenten waar menigmaal voor het jaarboek een
beroep op is gedaan. Ab was vooral ook een plezierige voorzitter waarmee
het goed samenwerken was. Hij heeft heel veel voor het Jaarboek en voor
de redactie betekend.
Hoe kan het jaarboek Haerlem als spiegel van de stadsgeschiede
nis diepgravender beginnen dan met een artikel over de meer dan 5000
jaar historie die zich onder onze bodem heeft afgespeeld. Stadsarcheo-
loge Anja van Zalinge wijst op de stenen bijl van 5600 jaar oud, die in
Schalkwijk is opgegraven. Het is het eerste teken van bewoning. De laat
ste eeuw is daar door opgravingen veel informatie aan toegevoegd.
Ook boven de grond zijn er objecten die vertellen over de stadsgeschie
denis. Jaap van Moolenbroek beschrijft hoe de stadszegels, die een forme
le betekenis hadden, veel laten zien over de tijd waarin zij gebruikt wer
den. Hij presenteert daarbij een interessante hypothese over het ontstaan
van de Damiate mythe die op menig zegel is afgebeeld. Hij koppelt de aan
deze mythe verbonden wapenvermeerdering op het stadswapen los van
de fantasie van Damiate. Daarmee 'redt' hij de wapenvermeerdering.
In de 17de eeuw was er een patiënt van het Dolhuys die meende dat hij
de 'saligmaker' zelf was. Hoewel iedereen hem lekkere hapjes voor zette
bleef hij voedsel weigeren. Pijproker Jaap Temminck beschrijft dat hij dat
veertig dagen volhield en leefde op water en een pijp goede tabak.
Het speurwerk naar de identiteit van een familie afgebeeld op een
schilderij van Frans Hals lijkt op een recherche onderzoek. Stap voor stap
komt Frans Halskenner Pieter Biesboer bij de oplossing. Een bijzonder re
sultaat in het jaar waarin het Frans Hals museum zijn 100 jarig bestaan
viert.
Haarlem is geen Spa of Bath, maar dat had wel bijna zo kunnen zijn als
de Maatschappij tot Exploitatie van staalwaterbronnen aangeslagen was.
