Scheepsbouw in Haarlem
Opvallend aan het schilderij zijn de vele zeilschepen in het Spaarne. Het
is duidelijk dat de schilder dit welbewust gedaan heeft. Opvallend, en
wat betreft de compositie van het schilderij misschien ook onverwacht
is het linker zeilschip gelegen vlak voor de noorder boom. Het schip ont
neemt het natuurlijke zicht op de stadsmuur aansluitend aan de Goede
Vrouwetoren. Maar ook andere zeilschepen komen prominent en ge
detailleerd in beeld. Het schilderij toont dat gedeelte van Haarlem waar
achter de Scheepmakersdijk gelegen is. Zoals de naam al aangeeft waren
daar scheepswerven gevestigd. Zou het misschien zo kunnen zijn dat het
schilderij vervaardigd is ten behoeve van één van de scheepmakers of ten
behoeve van één van de kopers van een daar vervaardigd zeilschip? Het
waren vaak grote handelaren of reders die zulke kostbare aankopen de
den. De personen in de veerpont lijken afkomstig uit het naar Haarlem
doorzeilende binnenvaartschip. Zij zien er voornaam en in goede doen
uit gelet op de kledij. Dat wijkt af van veerschuiten op veel andere schil
derijen waar koeien, boeren en andere gewoon volk naar de overzijde van
de rivier geroeid worden. Het staat vast dat de kunstenaar veel affiniteit
heeft met de gedetailleerd geschilderde zeilschepen.
Allaert van Everdingen, Gezicht op Haarlem vanaf het Noorder Spaarne, 1645/1650.
(Collectie Frans Hals Museum Haarlem. Aangekocht met steun van de Vereniging
Rembrandt. Foto Tom Haartsen)
JOHAN DEN HARTOG 105