Leger en Vloot
Uit den Omtrek
Gemengd Nieuws.
Brieven uit Borneo.
Mandel en Nijverheid
I
aantal van inwoners. Daar geeft de Pries
ter-missiebond als orgaan 'n prachtig tijd-
pchrift uit, una bellissima rivieta, van 80
blad-zijden per aflevering."
Niet alleen in binnenlandsche "bladen en
tijdschriften, maar ook in buitenlandsche
wordt het nieuwe tijdschrift Het Missie
werk om zijn keurige uitgave (gedrukt
met goed leesbare letter op mooi papier en
gebonden in artistieken omslag) en zijn
lij-ken inhoud geprezen.
Vooral wordt de aandacht getrokken
door de goed bewerkte missiekroniek,
waarin de nieuwste nieuwtjes uit de mis-
eioneerend© Orden en Congregaties en uit
do missielanden worden medegedeeld en
een overzicht wordt gegeven van de moei
zame maar ook succesvolle werkzaamhe
den en van de treurige maar ook tot blij
heid stemmende toestanden in de vele mis
siedistricten. Niets is minder waar, als
wordt beweerd, dat, wie op de hoogte wil
komen van het missiewerk, vooral van de
Noderiandsche Missionarissen, Het Missie
werk lezen moet 2.40.per jaar. Adres:
secretariaat van den Missiebond te St.
Miehiels-Gestel.)
DE. JAN SMIT.
WAT DE DOESOENS VAN DEN
KROKODIL ZEGGEN.
Alle inwoners van .Borneo hebben overeen
komende ideeën over de Krokodilallene
beschouwen hem als vriend, neen als n
familielid, die hen hielp en bet volk van zijn
rivier geen kwaad berokkende. Bijna alle
spreken hem aan als „grootvader" en wei
vreemd in het zelfde woord „Aki." Purnans
betitelen hem„Rajah." De gewone bena
ming is beraija, buyo, bu-a-yo, bu-a-zo.
Allen meenen dat als iemand door 'n krok
„genomen" wordt, dat geen krokodil is van
die rivier doch dat hij een vreemdeling is,
die van een andere rivier waar hij heen
gwaad doen kan elders gaat voor een
menschenboutje. Kun gedrag bij zulk 'n
onheil is ook hetzelfde niet rusten voor een
der ondieren gevangen en gedood is. Zijn er
vele andere punten van overeenkomst tus-
schen Doesoens, Bisaya, Muruts, Kayano,
Dyako, dan is toch zeker de idee van vriend
krok, niet de minste. Daar de Doesoens mij
het beste bekend zijn, zal ik mij alleen tot
hen bephlen wat zij denken over den kro
kodil. Natuurlijk zijn de Doesoens langs de
eene rivier meer conservatief dan langs een
andere dezen hebben meer omgang gehad
met vreemden vooral Chineezen dan
genen ja langs eene rivier Putatan is de
bloedmenging zoo groot geweest, dat die
Doesoens geen volbloed Doesoen# meer zijn.
Daar ook wordt de krokodil als monster en
ondier "beschouwd.
Volgens het scheppingsverhaal der Does-
Kiens (heb ik daar al eens over geschreven)
heeft Sinumundu 't vrouwtje van God
Kinohoyngan stiekum de aarde met alle
boomgewassen en visscnen en dieren ge
schapen. Dus cok den krokodil. Dit is dui
delijk rlaar valt niet aan te tornen. Edoch
vele Doesoens zeggen: degkrok is 'n Doesoen.
Hij was een jongen die veranderd is in een
fraaiman I Hij is niet gemaakt door Sunu-
mundu. En 't bewijs? Een tamelijk-alge-
meen sprookje, wat is in 't kort als volgt
Een Doesoen ouderpaar had een zoontje
met den prachtnaam Tau, die jongen hield
dolveel van water. Een tobbe, emmer, pot
met water en Tautje was er als de kippen
bij om te spelen en te ploeteren en hij kroop
er in ook en hield zijn kop onder net zoolang
hij maar kon. Hij was 'n duiker al, voor hij
Loopen kon. Zoo gauw liij dat kende ging hij
m poelen ploeteren en plassen, och kleer
tjes vuil maken was buiten gesloten. Grooter
geworden zwom hij in de rivier, stroom op
en af groote afstanden onder water. Hij
leerde 'zelfs ademhalen onder water. Hij slikte
veel nat en waterdiertjes met het gevolg dat
bij schubben kreeg en een staartje groeide.
Zijn kop door voortdurend tegen water-m
te zwemmen, vervormde zijn snuitje kwam
vooruit, zijn voorhoofd werd naar achteren
eedrongen. Zijn armen groeiden spierkrach-
jig en zijn beenen kwamen meer naar buiten
te staan. Hij kwam nog wel thuis om vruch
ten en rijst te eten, doch zijn ouders konden
hem niet thuis houden. Hij ging altijd weer
terug naar 't water, dat zijn element was
Eindelijk kwam hij weer eens en vertelde
dat het de laatste maal was hij zou niet
meer komen. Hij had een huis gebouwd op
diepen plaats in de rivier, ver weg had een
groote visch als vrouw en kwam om wat van
zijn vaderlijk erfdeel halen. Eenige gongs
nam hij mee. Dit vreemde paar dan zijn de
eerste krokodillen. Alle krokodillen kwamen
van hen. Van hem 'n Doesoen dus zijn ze
taniilie. Vandaar ook worden de kroks aan
gesproken als Tau, Tau Aki grootvader Tau.
Oudere Doesoens, die aan de rivier komen
c.m te baden of water te halen, zullen
vooral oude dames hun armen uitstrekken
naar beide zijden en zeggen „Grootvader
Tau, maak me niet aan 't schrikken."
Bewijs 'n 50 jaar terug werd uit de Papar
rivier opgevischt 'n ouden gong, zooals zij ze
niet meer maken kunnen. Die gong is een
van de instrumenten die Tau meenam uit
zijn vaderlijk huis. Dus de geschiedenis is
waar1
In sommige ziektegevallen wordt nog be
weerd dat de zieke langzaam in een krokodil
aan 't veranderen is. Van èèn werd zoo ge
zegd en ik ging 'ns kijken, doch van schub
ben en 'n staart geen sprake Alleen de kop
was 'n bèetje te groot voor het lichaam.
Maar er is nog een andere welbekende fa-
hel, die houdt dat de Doesoens van de kro
kodillen komen, dus juist 't tegenoverge
stelde 1 De fabel met vele lange woorden
komt hierop neerKinohoygan ging, voor-
4at er menschen waren, op aarde 'n kijkje
nemen. Bij 'n krok geschapen door zijn ega
heeft hij toen 'n tweeling verzekt de
«tamouders der Doesoens
't Is vreemd dat hetzelfde volk zulke
tegenstellende meeningen heeftopinies zijn'
ius ie Doesoens zijn genaakt door Sinu
mundu 2e gemaakt door Kinohoyngan e»
Sinumundu samen 3e zij zijn hun natuur
lijke kinderen4e zii zijn dan van den krok
en k.
Volgens bovenstaand sprookje komt? cc
krokodillen van een Doesoen 1 Wat is de
krok. De krok is 'n Doesoen, die daar hij in
het water leeft een waterdicht pakske aan
heeft, en 't bewijs ligt in 't volgende 'N
Doesoen, Zi Kabanidadab woonde 't is
heel lang geleden langs de rivier. Op 'n
avond komt er gestommel voor het huis.
Kabanidadab gaat kijken door het gaatje in
den muur en hij ziet een groote krokodil
die daar staat en- zijn naam roept.
(Probeer u ook 'ns om dien naam gauw
uit te spreken„Kabanidadab, Kabani
dadab.
De man schreeuwt terug „wat mot je
Och'— zegt mh. krok ga 'ns mee met me
naar mijn huis, mijn zoontje ligt zwaar ziek
de arme jongen heeft in twee dagen niet ge
geten en gedronkenkan niet praten, en
heeft veel pijn, kom asjeblieft mee, want jij
kan 'm wel weer beter maken." Zi Kabani-
dabad had niet veel genieigheid ik weet den
weg niet, ik verzuip als ik onder water ga,
weet niks af van geneesmiddelen," Doch
papa Krok ruimde al die bezwaren uit den
weg Ik weet den weg, ik zal je er wel bren
gen. Verzuipen doe je niet, want ik heb een
waterdicht pakske meegenomen. Je trekt
het aan, ga op mijn nek zitten en klaar is
keesDe man uit nieuwsgierigheid stemde
toe. Hij zei tegen z'n vrouw dat ie naar de
Krokken gingstak nog een goede ver
snapering achter zijn kiezen klom de ladder
af, en bij den oever trok hij de regenjas 'n
krokodillenvelletje - aan. Hij klom op den
nek van het beest en rrrrt ging het door het
donkere water. Een heel eind zwommen ze
er dan kwamen zij aan 'n huis juist als 'n
Doesoenshuis waar een gong bokte. Zij
gingen naar binnen en daar zag Zi Kabani
dadab de krokodillen en familie. Moeder en
kinders, en 'n paar buren die daar waren op
condolatievisite waren allen Doesoens 1 De
jasjes en broekskes en jakskes en rokskes
hingen langs de wand. Papa Krok trok zijn
jas uit en de man deed insgelijks Zij waren
Doesoens en praatten Doesoensch 1 De man
zag het met eigen oogen en hoorde hen met
eigen ooren, wat wil je nog meer Een jongske
1 ag op 'n mat zacht te kreunen. Zi Kabani
dadab knielde bij hem neer, 't was 'n ge
zwollen keel bezag den keelkeek in den
mond en daar in den slokdarm zag hij 'n
klein beentje steken. Dat wasde oorzaak van
de ongesteldheid. Met 'n stukje ijzerdraad
gelukte 't na veel moeite, 't beentje er uit
te trekken en het jongske voelde veel ver
lichting. Allen keken toe en stonde paf.
Verder bleef hij den heelen nacht praten en
dronken 'n glaasje gerstenat, de drank de
Dcesoens. Dan hoorde hij nog de eerste ge
schiedenis, zooals die bij de krokodillen door
overlevering was bewaard gebleven. Tau
was op hoogen leeftijd gestorven in een
vreemd land, ver weg, waarheen hij met
kleme kudden gegaan was. Den volgenden
morgen bracht papa krok den man weer
naar huis en daar vertelde hij zijn vreemd
wedervaren aan allen die het hooren wilden
en wie wilde dat niet Zoo de metamorp
hosis van Tau van twee kanten bewezen 1
Wie durft het nu nog loochenen
De krokodillen, familie, eten nu hun
bloedverwanten. Die in de riveir leven zijn
verwand aan het volk op de oevers. Kroks
van andere rievieren komen en pakken men
schen. Waarom doen zij dat „O, omdat één
er eens iemand geproefd heeft, en die vertelde
het aan anderen en gaan de beestjes nog
naar een andere rivier enkel en alleen voor
'n menschenhapje."
Hoe dat geschied is wordt dus verhaald:
Vroeger ware n er geen booten. Als iemand
de rivier oversteken wilde, riep hij om Tau
Tau aki- grootvader die dan langszij kwam
liggen. De Doesoeu klom op zijn breeden
rug en 'n paar forsche slagen van opa en hij
was over. Op zekeren dag echter ging een
meisje (bazadmaagd) over. Lichtzinnig
zette zij zich te ver naar achteren. Opa Krok
waarschuwde nog „oppassen, kom wat naar
voren, want de schubben zijn daar scherp,"
doch lachend antwoordde ze dat het wel
gaan zou. Maar de sterke slag van het ondier
deed haar uitglijden zij sloeg haar arm uit
voor een steunpunt, en bezeerde haarvinger.
Bloed vloeide 11 Heel natuurlijk stak zij de
vinger in den mond en likte het bloed af.
Aan den overkant vroeg opa of 't pijn deed,
doch 't meisje lachte en vroeg gekscherend
of opa ook 'ns proeven wilde. Ja de ouwe baas
wou wel en zij stak haar arm uit om opa te
laten likken. Hij lekte, smakte met de lippen
en zeiha, jé bloed is zoet, erg zoet, laat me
nog 'ns proeven 1" Weer stak 't maagdeke
haar hand uit, doch booze grootvader greep
haar, trok haar in het water en verslond
haar Sinds dien zijn de Kroks er op uit een
mensch te verschalken 1 Hun eigen kroko
dillen zijn nog bevriend, doen geen kwaad,
hoewel er een scheiding is gekomen, omdat
zooveel vreemde lui nu ook in de rivier ba
den en waterscheppen.
Het zal niet in het brein van Doesoens op
komen een krokodil te dooden. Geen wonder
dus dat de rivieren hier wemelen van die
ondieren, die een hoogen ouderdom bereiken
naar men zegt. Gelukkig worden vele kleine
Krokjes door grooteren verslonden 1 Volgens
de Doesoens verslindt de moeder-krok al
haar kleintjes behalve èène en wat ik van
eigen ondervinding weet en ook van anderen
g'hooid heb, schijnt die meening te staven.
Dikwijls heb ik opgemerkt dat èèn groote
krok een kleintje bij zich heeft. Samen zwem
men ze op en af, samen ploeteren en spelen ze,
samen op zandbanken baden zij zich in de
zon, altijd samen, steeds bijeen
Als er iemand door 'n krokodil „genomen"
(zoo luidt de uitdrukking) is, wat nog ai
voorkomt, wordt dat steeds toegeschreven
aan een vreemd sinjeur. Dan komen de ton
gen los, dat die en die, en zoo en zoo, hier
of daar een krokodil gezien heelt met 'n
rooden (geliefd) of gelen weerschijn een die
zeker niet in de rivier thuis hoort. Een kaai
man wordt voorondersteld zijn prooi niet
ineens op te slikken, doch hij sloot het lichaam
naar zijn hol gewoonlijk een diepen plaats-
in de rivier, of veelal ook in een ondiep zij
riviertje of kreek, waarvan er honderden in
bijna alle rivieren zijn. 's Avonds gaan de
mannen en zetten met stokken de zij-rivier
tjes in de buurt waar 't onheil plaats had,
E» IFt. M» Levensverzekering-Maatschappij ie Nijmegen E
Spoorstraat 84. - Opgericht 23 Augustus 1890 E
VERZEKERD KAPITAAL pi. m. f 11.000,000.00
KapitaaSswerzekering, Lijfrente, Pensioenen,
Studieverzekering, Volksverzekering enz. enz.
Een radicae oplossing.
Bii de firma C. Baan en Zn., houthalndd
te Alkmaar is wegens een loongeschil, een
staking uitgebroken, welke 22 man omvat.
De werklieden- eischen een weekloon van
f 30 bii een werkweek vak 45 uur. De pa
troon wenscht f 22 te geven en zou met de
45-urige werkweek genoegen nemen.
De lust om zijn zaken voort te zetten,
werd hem echter door zulke halfjaarlijksdic
loonquaesties ontnomen, en dus heeft hij be
sloten, ziin bedrijf te liquideeren, zoodat de
ïaak wordt opgeheven en de werklieden zich
ontslagen kunnen rekenen.:
LandstOr ijl uniformen naar Polen.
De Minister van Oorlog deelde in die
Tweede Kamer mede, dat het niet practisch
was de oude landstorm-uniformen te bewa
ren. zoodat hij gemeend heeft ze te kunnen
verkoopen aan een veraf gelegen buiten
landsche mogendheid.
Naar het Persbureau Vas Dias didnaan
gaande verneemt, zijn door den nieuwen
Poolschen Staat 150.000 van deze uniformen
gekocht, welke men biknenkort hoopt te ver
zenden.
Er is inmiddels eenige vertraging ont
staan. doordat dagelijks nog tienduizenden
kilogrammen uniformen ik het Algemeen
Demobilisatiepark te Zekt binnenkomen,
waar groote bedrijvigheid heerscht met de
sorteering. De oude versleten uniformen
gaak naar de tapijtfabrieken.
De Cadetten-school.
De Minister van Oorlog heeft het voor
nemen de Cadettenschool op te heffen.
BLOEMENDAAL. Gemeenteraad. Don
derdagmiddag te 2 uur vergaderde de raad
dezer gemeente, dader voorzitterschap van
den burgemeester. Eek vacature. De heer
Koolhoven is afwezig.
Door den heer Noorman wordt een aan
merking op de notulen gemaakt. Deze ver
melden dat op het schrijven van den heer
G. M. Klomp, secretaris der afd. Bloemen,
daal van den Ned. Bond van Werklieden
in "openbade diensten, om aan de concierges
van scholen een uitkeering van 200 te ver
strekken, afwijzend was beschikt, omdat de
raad op 6 Nov. i!a deze reeds een. beslissing
had genomen. Dit laatste is een abuis, want
de zaak is nog in onderzoek.
De voorzitter beaamt dit.
Het eerst werden daarna de geloofsbrie
ven van het nieuwe raadslid, den heer jhr.
mr. E. H. E. Tedikg van Berkhout, den op
volger van den heer jhr. mr- P. Teding van
Berkhout, onderzocht en goedgekeurdu. Daar
na besluit de raad tot toelating.
Puatl. Ingekomen stukken.
De heer J. G. van Kessel stelt voor om
een bedrag van 10.000 van gemeentewe
ge beschikbaar te stellen tot leniging van
den nood der Oostenrijksche en Hongaar-
sche bevolkikg en dit bedrag onder de be
staande Comité's te verdeelen.
Het dagelij-ksch bestuur adviseert afwijr
zend, omdat het z.i. niet °P ben weg ligt
van een gemeenteraad om in deze richting
gelden beschikbaar te stellen, hetgeen een
soort van belasting beteekent.
De heer Van Kessel verdedigt zijk voor
stel en wiist op hetgeen door de particulie
ren en vooral door de arbeiders is gedaan,
waarin de gemeentebesturen moeten volgen.
De heeren He Waal Malefijt en De Roo
van Alderwerelt verdedigen het standpunt
van B. en W., waarbij de heeren Bispinck
en Bijvoet zich aalnsluiten.
De heer Schulz ondersteunt het voorstel
van Kessel.
De heer Hogenbirk. acht het een princi-
pieele fout. indien het voorstel werd aange
nomen.
De heer Noorman verdedigt het voorstel.
De heer Vak Kessel bepleit nogmaals zijn
voorstel en wijst op hetgeen, de raad van
Weenen heeft gedaan voor de slachtoffers
van de aardbeving in Messina. De raad zou
zich onsterfelijk belachelijk maken, als hij dit
voorstel verwierp.
De heer Vain Nederhasselt is het met B.
en W. eens wat het verstand betreft, maar
hij laat liever zijn gemoed spreken en wil
daarom met den heer Van Kessel meegaan,
al is dit misschien fet de logica in strijd.
De heer Bispinck protesteert tegen de uit
lating van den heer Vak Kessel. dat de ge
meente zich belachelijk zou maken.
De heeren Hogenbirk en dr. Bornwater
motiveere'n hun stem tegen het voorstel, om
dat zii vinden dat dit afbreuk zou doen aan
het .particulier initiatief.
Het voorstel in stemmikg gebracht, wordt
verworpen met 4 stemmen vóór, die der hee
ren Schulz. Noorman, Van Nederhasselt en
Van Kessel.
B. en W. stellen voor een verguld zilv.
medaille te geven aan de Nationalen Schiet
wedstrijd van landstormafdeelihgen. Wordt
aangenomen met 4 stemmen tegen, die der
heeren Schuiz, Noorman, Verdegaal en Van
Kessel.
B. en W. stellen voor aan den Minister
vak Financiën een adres te richten, waarin
verzocht wordt om de gemeente Bloemendaal
.ten behoeve van het kadaster, te doen herme-
al. Speren worden aan lange dunne bamboes I ten en de uitkomsten daarvan te doen weer-
gebonden, en de bodem bestokenI geven in kaarten op een schaal van 1 op
(Wordt vervol ga). I 1000.
Een spoedige aanvang der opmeting van
een gedeelte zal aan te bevelen zijn met het
oog op het in exploitatie komen van bouw
terreinen langs den ongeveer 5 K.M. langen
Zeeweg
Goedgekeurd.
Door Jacob van der Mijie, te Vogelenzang,
wordt gevraagd waarom hij, als los werk-
mak niet op de voordracht voor vast werk
man geplaatst is.
Gaat naar B. en W. om prae-advies.
Voorts is ingekomen een schrijven van be
woners van den Boekenrooderweg en Voge-
lenzangscheweg, met verzoek om aansluiting
aan het electrisch net der gemeente.
De voorzitter zegt. dat dit buiten de be
voegdheid van den raad ligt.
Besloten wordt dit verzoek bij de P. E. N,
te overleggen.
hi de schoolcommissie worden de aftreden
den herkozen, n.l. mej. Reinierse en dr, Lenz
De besturen vak de R.K. Volksbonden Vo
gelenzang en Overveen verzoeken voor de
werkende klasse een toeslag op de melk, daar
deze haast niet te betalen is.
B. en W. adviseeren afwijzend, want indien
de Raad hiertoe besluit, moet hij ook op an
dere levensmiddelen toeslagen geven.
Na eenige gedachtewisseling wordt het ver
zoek verworpen met drie stemmen voor, die
der heeren Noorman, Schulz en Van Kessel.
Punt 3. Vrijstel litag art. 10 bis bouveror-
dening.
Ontheffing wordt verzocht door den heer
W. Kromhout voor het bouwen van een wo
ning aaln den Vogelenzangscheweg.
Toegestaan.
Pamt 4. Benoeming onderwijzeres.
Tot onderwijzeres aak de O. L. School te
Vogelenzang wordt benoemd mej. G. M.
Meeter
De voordracht vermeldde: 1- mej. A". G.
G Kranenburg te Haarlem, 2. mej. O. M.
Meeter te Haarlem, 3. mej. T. Zweers, te
Dalmsholte (gem Dalfsen).
Punt 5. Uitgifte in erfpacht van grond.
B. en W. stellen voor op eenige kader om
schreven voorwaarden aan de woningbouw-
vereeniging „Bloemendaal-Noordr in erf
pacht te geven een terrein ter grootte van
2080 vlerk. M. voor den bouw van vier
wekingen.
Goedgekeurd.
Punt 6. Vaststeling suppletoire begroo
ting 1019.
Wordt goedgekeurd op een bedrag van
15.874.20.
Punt 7. Betaling uit den post van onvoor
zieke uitgaven.
Wordt goedgekeurd op een bedrag van
f 2.22G.23M!.
Punt 8. Wijziging raadsbesluit ad. 1 De
cember 1919 inzake aankoopen van grond.
De voorzitter antwoordt dat door hem dit
verzoek ik de e.k. vergadering van 't college
van B. en W. zal worden ter sprake ge-
wacht.
De heer Noorman zegt dat in de maand
Juli is besloten onft kleedinggeld van de
politieagenten van 75 op 100 te brengen
Hem is echter gebleken, dat aak de agenten
maar f 87.50 is uitgekeerd. Dit vindt spr.
een benepen uitvoering vatf®*t raadsbesluit.
De voorzitter antwoordt dat in 't raads
besluit staat, dat de verhooging met 1 Juli
zal ilngaan, zoodat B. en W. 't raadsbesluit
correct uitvoerden.
De heer Noorman antwoordt, dat 't dan
een schadepost voor de agenten zal worden.
De voorzitter betwist dit en verklaart in de
geheime zitting wel meer mededeelingen te
zullen doen.
De heer Van Kessel bespreekt de loonen,
die de losse werklieden maken en verzoekt
dat aaln hoi evenveel loon als aan de vaste
zal worden uitgekeerd.
De heer De Waal Malefijt antwoordt, dat
de losse weiklieden zich nimmer bij hem
over hun loon beklaagden, hoewel spr. steeds
voor een ieder toegankelijk is «n klachten
aan te hooren- Hij vindt niet goed dat de
menschen haar den heer Van Kessel gaan,
die dan maar dadelijk alles ik den Raad
brengt.
Verder betoogt spr., dat wanneer men- de
loonen die de losse werklieden dies zomers
en des winters maken bij elk natelt, zij ge
middeld evenveel als dte vaste verdienen.
De beer Van Kessel merkt op. dat als ie
mand bii hem komt, hij de menschen ten
antwoord staat en dat f niet aangaat hem
te verwijten dat hij tot hem gekomen klach
ten in den Raad gaat uitbuiten. In dit ge
val had spr." de klacht reeds aak den wet
houder jjersoonlijk overgebracht, maar hij
had daarna niets meer van den wethouder
gehoord. Hij was dus wel genoopt om de
zaak in de openbare raadszitting ter spra
ke te brengen.
Verder houdt 8pr. vol dat de losse werk
lieden onbillijk worden behahdeld.
De heer De Waal Malefijt zegt de klacht
van den heer Van Kessel te hebben onder-
zocbt.
De heer Van Kessel herneemt, dat de
wethouder daarvan aan hem niets gezegd
heeft.
De heer Schultz, die zich bij den heer Van
Kessel aansluit, doet opmerken, dat z.i. de
werkliedën het recht hebben om tot een ver
dediger van hun belangen te komen, wak-
neer zii kunnen, en dat 't bekend is. dat de
arbeiders met hun klachten 'niet gaarne naar
hun patroon gaan, al ontvangt dan de wet
houder een ieder welwillend.
De heer Noormah oordeelt dat men den
tijdeliilcen werklieden 't maximumsalaris van
de vaste moet toekennen.
De heer Hogenbirk merkt op, dat door
aanneming van 't salarisrapport met 1
januari aan de losse werklieden 't maxi
mumsalaris van de vaste zal worden uitge
keerd. Daarop sluiting der openbare zitting.
Na heropening der openbare zifting be
sloot de Raad1 tot aakkoop van eenigeö
grond van jhr- Barnaart nabij de Traliebrug
in Vogelenzang.
Verder werd besloten tot den aankoop vak
4200 vierk. Meter grond schuin tegenove®
het raadhuis aan den Bloemendaalscheweg
voor de som van 40.000 om op dezen
grond een nieuw raadhuis te bouwen.
B en W. stollen voor om het raadshof,
sluit tot .aankoop van het BloemendaaL
sche Bosch aldus te wijzigen, dat het be
paalde bij A, le, gelezen wordt ate volgtj
le. ten behoeve van het perceel, bij 't
kadaster der gemeente Bloemendal be-
ken d in seotie A no. 2486 en ten laste van-
bet hierboven als Bloememlaalsche Boself
omschreven terrein, wordt gevestigd da
Erfdienstbaarheid, houdende verbod om op
y? SF bijgaande door Burgemeester en
Wethouders gewaarmerkte kaart- met gele
kleur aangegeven terrein (kadastraal be
kend gemeente Bloemendaal sectie A noa
3506, 2609 en 2894), villa's of woningen (Zo£
der bovenwoningen), bestemd ter bewoning
door één gezin (een en ander met aanhoo-
rigüedd) te doen verrijzen van een min-
dere huurwaarde dan van twee duizend
gulden.
Goedgekeurd.
Punt 9. Verharding Zeeweg.
Omtrent de verharding van den Zeeweg
waarover in de vorige zitting uitvoerig
van gedachten gewisseld is, heeft de heer,
J. de Jong, gemeente-architect, een rap
port uitgebracht, waarin hij meedeelt,
dat de verharding dezelfde zal zijn als in
zun rapport van 5 November is vermeid
met alleen dit verschil dat de inspuiting
der wegen met teer vervangen zal wor
den door slakken-cement. Dit materiaal is
als bindmiddel uitstekend. Aanlegkosten
en onderhond zijn hierdoor aanmerkelijk
minder.
Die verharding van den weg van d©
schietbanen van Overveen naar de grens
van Zandvoort zal bestaan uit 2 zijwegen
van 5. meter breedte en 2 rijwielpaden van
15 meter breedte. De weg op Zandvoort's
gebied zal zijn overeenkomstig het raads
besluit van 10 Maart 1919.
De totale begrooting luidt:
op Bloemendaal's gebied: 374.200.—;
op Zandvoort's gebied: 156.345.—
onvoorziene uitgaven 19.450.—-
Totaal 550.000.—.
Na eenige gedaeiiteuwisseling wordt
overeenkomstig dit advies besloten, met
alleen den heer Verdegaal tegen.
Punt 10: Verkoop grond Bentveld.
B. en W. stellen voor hen te machti
gen om den grond langs den Bentvelds-
we-g ad 5.— per vierk. meter te ven-
koopen en dien langs de Vei (Paan ad 4.
Wordt aangehouden, nadat de heer
Bornwater heeft bepleit de instel'ing van
een gemeentelijk grondbedrijf en de voor
zitter heeft toegezegd dat B. en W. tegen
de volgende vergadering zullen Indienen
een voorstel tot instelling van een ge
meentelijk grondbedrijf.
i Pmit 11. Verleening van" voorschot voon
don bouw van middenstandswoningen.
Goedgekeurd. Toen het eerste beelott
zoiidlieï dst'ommissie nog niet ingekomen,
nu wel.
Punt 12, Aankoop grond voor verschil
lend© doeleinden.
Wordt behandeld in geheime zitting.
Punt 13. Vaststelling suppletoir kohier
hoofdelijken omslag.
V ordt behandeld in geheime zitting.
Punt 14. Verhuring van Dnnenbnrg.
Goedgekeurd.
Bij de rondvraag merkte de heer Van
Nederhasselt op, dat hem Is gebleken,
dat 't adres aan den Minister Inzake een
hoogerê beaoldinging van 't personeel van
het herhaliugsonderwije is verzonden zon
der eenig© argumenteering; wat zal ma
ken dat aan het adres geen aandacht ge
schonken zal worden, Hjj verzoekt alsnog
een argumenteering aan den minister te<
zenden.
D(E BRAND DER V TE
NAARDEN.
Aan een uitvoe rig verslag van den brand
in het Nieuwsblad „Vooruit" voor 't Gooi,
zij nog het volgende ontleend:
Tonlnen vet werden op den weg en in den
sloot gerold, doch ruim een 800 tonnen elk
met een inhoud van f 500 waarde, verbrand
den geheel.
De aangerichte schade wordt op ongeveer
twee millioen gulden geschat, hoewel geluk
kig alles tegen brandschade is verzekerd.
Ruim 80 arbeiders zijn echter door dezen
brand werkeloos geworden.
Het is nu gebleken, hoe gevaarlijk het was
dit bedrijf in een routen gebouw uit te oefe
nen. Nimmer had coscessie tot uitbreiding
mogen gegeven worden, indien er geen flink
steenen gebouw aanwezig was geweest. Wij
betwijfelen dan ook en vele inwoners ho
pen het van harte dat die lucht en water
bedervende industrie hier weder zal geves
tigd worden.
Ook de eigenaar de heer A. E. Dudok
van Heet, heeft, geen plan om de fabriek
daar weder ted oen opbouwen, wegens de
moeilijkheid en de kosten, verbonden aatu het
transport van gronstoffen én fabrikaat.
Berging van' Scheepsdeelen.
Men schrijft ons uit Ameland: De berging
van de beide scheepsdeelerr der „Liberty
Glo," die op Ameland gestrand zijn. is door
de Shipping Bo^rd opgedragen aan de fir
ma Dirkzwager te Maassluis. De kostbar»
lading, bestaande uit katoen, manufacturen,
mais. olie in vaten en relieïgoederen zijn
reeds gedeeltelijk geborgen. Met behulp van
het bergingsvaartuig Buffel zijn zware an
kers op staaldraden uitgezet en wordt de
lossing krachtig voortgezet. Het achterschip
is geheel in tact en men is er in geslaagd
stoom te maken, waarmede de lossing ge
schiedt. Bii het eerstvolgende flinke water
getijde denken de bergers het achterschip
hetwelk juist bij de brug is afgegleden en 7-
g. geen water maakt, vlot fc brengen ea
naar Del f zii 1 te sleeoen
-was genomen, was h-et advies van de ge-
