Meeningsverschil tusschen
minister en legerleiding
Parijs viert oud en nieuw in
de sneeuw
muziek-
,,Geen bijzondere
gebeurtenissen"
Het rijk koopt
grond aan
Het nieuws van heden
Het aftreden van Hore Belisha
LOOPBAAN ZEKER
NIET AFGEBROKEN"
„DE GEBRUIKELIJKE
ACTIVITEIT
Voor houtproductie en be
houd van natuurschoon
SNEEUWBALLEN EN
MILLIARDENNOTA 'S
DE BESPREKINGEN VAN
CIANO MET CSAKY
opruiming
ALPHENAAR
P. A. M. KAT
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
ZATERDAG 6 JANUARI 1940 - AV0NDBLA0
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per weekper kwartaal
f3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week,
per kwartaal f3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE. UITGEGEVEN DOOR DE N.V, DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
Fijne Oude Genever"
Merk „OLIFANT"
J. J. Melchers Wzn.
SCHIEDAM
H. K. H. Prinses Juliana rijdt op de Haagsche IJsclub een baantje met
Staatsraad mr. J. B. Kan, na afloop van de wekelijksche vergadering van het
hoofdbestuur van het Nederlandsche Roode Kruis, welke door de Prinses
werd bijgewoond
Prijzende woorden voor Belisha
De Taag veroorzaakt
overstroomingen
De „Glücksburg" niet
meer te redden
Het W^er
Lijken van verdronken
fraters gevonden
Nieuwe overstrooming
in Turkije
De post van Marken. De ijsvlet komt de haven binnen. De winter maakt de com
municatie met den wal gemakkelijker
Toespraken door
den aether
Algemeene Europeesche pro
blemen aan de orde
63ste JAARGANG No. 22204
Twee treinen blijven in
de sneeuw steken
Dorpen in Thracië door wolven
overvallen
'n TIP VAN BOOTZ
A.S. MAANDAG
Ijsbaan EINDENHOUT;
j; DOORLOPEND geopend
!j Toegangsprijs 25 cent; ook Zondag.
Fietsenstalling gratis.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
IJSBAAN BREDERODE j
DOORLOPEND geopend j;
CENTRALE RADIO-ONTVANGST
Hotel Restaurant Chateau Bleu
Moskou meldt:
Deensche vliegers en Zweedsche
skiloopers gaan de Finnen helpen
Amerikaansche boycot van
Russische goederen
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
N.V. Distilleerderij van
WETTIG GED
yi
tf
LONDEN, 6 Januari (Havas). Naar
aanleiding van het aftreden van Hore Be
lisha herinnert men eraan, dat in de laatste
Weken, naar verluidt, de vraag werd gesteld
Of het luchtlegef van het Britsche expeditie
corps onafhankelijk moest blijven of dat het
onder de tegenstrijdige controle van het
ministerie van oorlog en dat van luchtvaart
zou moeten worden geplaatst.
Deze vraag was een jaar geleden in het La
gerhuis ter sprake gekomen en toen werd het
besluit genomen, dat de vloot de controle over
baar eigen luchtwapen zou krijgen. Hore Be-
bsha had toen verklaard dat niets van dien aard
overwogen werd ten aanzien van leger en lucht
macht, tusschen welke een zeer innige samen
werking bestond. Het schijnt dat onlangs de
c°htroverse weer naar voren is gekomen onder
e®n scherper vorm als gevolg van de ondervin-
bihg, welke men in de eerste maanden van den
Oorlog heeft opgedaan.
Het luchtleger, aldus deed men opmerken,
moet zich van zuiver militaire taken kwij
ten welke essen1 ieel zijn voor de oorlog
voering en zou daarom volledig deel moeten
Uitmaken van het leger zooals het lucht
wapen van de marine deel uitmaakt van de
marine. Zoo was ook de opvatting van den
afgetreden minister.
Hore Belisha had tijdens een vergadering,
Welke hij vanavond kort voor de bekendma
king van het besluit heeft bijgewoond, geen
ebkele toespeling gemaakt op zijn aftreden. Hij
Was tot even laat in zijn werkkamer op het
Ministerie gebleven als anders en heeft tot het
matst telefoongesprekken gevoerd. Tegenover
verslaggever heeft minister Belisha bij zijn
jmtrek van het ministerie gezegd, dat hij niets
bad toe te voegen aan het door hem aan den
minister-president gezonden schrijven.
De „Times" schrijft naar aanleiding van
^elisha's aftreden, dat veelvuldige ambtswisse
lingen in oorlogstijd zeker niet als katastropnaai
behoeven te worden beschouwd, terwijl de in
spanning, die het vervullen van bepaalde amb-
j-en gedurende langeren tijd vraagt, zoo groot
's dat men zulke maatregelen ook zou kunnen
goedkeuren als zij vaker werden getroffen.
Het blad vervolgt dan: „Hore Belisha bewees
^an het leger diensten, welke, zooals die van
bord Haldane, misschien later pas ten volle
billen worden gewaardeerd als men den omvang
baarvan overziet. Reeds nu echter moet men
bedenken dat hij slechts negen maanden had
°m een groot leger klaar te maken, zooals onze
«ld dat vraagt, en dat dit vooral door zijn arbeid
t°t stand is gekomen. Deze taak stelde zeker
hooge eischen en het is mogelijk dat daarbij
®°mmige temperamenten met elkaar in wrijving
bwamen. In elk geval is het niet noodig te ver-
PARIJS, 6 Jan. (Havas} Het Fransche
legerbericht van Zaterdagochtend luidt:
„De gebruikelijke activiteit van patrouil
les en artillerie."
Het opperbevel van het'Duitsche leger deelde
mede:
«Geen bijzondere gebeurtenissen."
onderstellen dat dit ontslag beteekent het af
breken eener politieke loopbaan, die zich onder
scheidde door groote energie en slagvaardigheid.
Daarom: hoe welkom het ook moge zijn dat
nieuw bloed in het kabinet kwam, toch moet men
bedenken dat de goede gang der oorlogsmachine
minstens evenveel waard is als de namen van
hen, die haar besturen; deze veranderingen zul
len dan ook geenszins het laatste woord betee-
kenen, zoowel wat betreft de menschen als de
machine zelf."
De „Daily Herald" zegt dat het publiek weten
wil waarom Hore Belisha aldus werd heengezon
den, temeer daar de naam van den nieuwen mi
nister geen waarborgen biedt, dat hij op dezen
belangrijken post meer energie, visie en beleid
zal doen zien dan zijn voorganger.
LISSABON, 6 Jan. (Havas) Meer dan 7500
personen zijn dakloos geraakt ten gevolge van
een overstrooming van den Taag. Een groot
gedeelte van het dal staat onder water. De
ministers van Openbare Werken en Landbouw
hebben zich naar het bedreigde gebied begeven
Bij Santarem tusschen Setil en Muge is een
spoordijk over een lengte van tweehonderd me
ter ingestort.
Tal van personen, die door het water werden
geïsoleerd, konden worden gered. Zij hebben
hulp ontvangen van de districtsautoriteiten.
Men verwacht, dat het water weer zal dalen,
doch voorshands houden de regens nog aan.
SEVILLA, 6 Jan. (Havas). Tengevolge van
het slechte weer, dat op het oogenblik aan de
Spaansche kust heerscht, gelooft men niet, dat
het Duitsche schip „Glücksburg'dat bij San
Lucar op de kust is geloopen na een achtervol
ging door een Britsch oorlogsschip, geborgen
zal kunnen worden.
VERWACHTING geldig van hedenavond
tot morgenavond ongeveer 19 uur:
in het Zuidwesten: Meest zwakke Zuid-
H oostelijke tot Zuidelijke wind. Afwisse- j=
lend bewolkt, temperatuur om het vries-
punt, geen neerslag van be teekenis. Kans
op mist.
Voor het overige deel van het land: Ne-
velig tot helder of licht bewolkt. Droog H
weer, des nachts strenge tot matige, over-
dag matige tot lichte vorst. Meest zwakke
Zuidoostelijke tot Oostelijke of Noord- =j
oostelijke wind.
H Zon op 7.44 - onder 15.52 - Licht op 16.22 EE
N. M. 9 Januari
iiiiiiiiiiiHiiiiiiiliiiiuiiiiiiiiniimiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiü
Dezer dagen zijn naar wij ver
nemen eenige belangrijke aan-
koopen van grond door het Rijk
tot stand gebracht. Het Staatsbosch-
beheer is n.1. door het departement
van Sociale Zaken in staat gesteld,
een complex gronden op den Haar-
ler- en Holterberg (de landgoederen
„Twilhaar" en „Heihuizen") ter ge
zamenlijke grootte van ongeveer
540 H.A. in eigendom te verwerven
ten behoeve van de werkverruiming.
Voorts is aangekocht het land
goed „Wallenberg", ter grootte van
ongeveer 230 H.A., gelegen onder
de gemeente Zeist en grenzende aan
de boschwachterij Austerlitz" van
het Staatsboschbeheer.
Het ligt in de bedoeling, deze
bosschen, die behalve voor de
houtproductie ook uit hoofde
van natuurschoon en recreatie van
veel beteekenis zijn, in werkverrui
ming te verbeteren.
Ten Zuid-Westen van Groesbeek
verwierf het Staatsboschbeheer een
terrein van ongeveer 65 H.A., ge
naamd „De Bruuk", waarvan een
gedeelte, dat uit natuurwetenschap
pelijk oogpunt beschouwd belangrijk
is, in zijn tegenwoordigen staat zal
worden bewaard.
In den vroegen ochtend is heden van Me-
demblik een reddingsbrigade vertrokken, om
nasporing te doen naar de lijken van de beide
gistermiddag op het IJsselmeer verdronken
fraters, den 27-jarigen H. L. Pijnappels en den
25-jarigen A. W. van Arkel, beiden onderwij
zer aan het pensionaat -,St. Radboud" te Me-
demblik.
Te tien uur vond men in een eendenbijt
het stoffelijk overschot van de slachtoffers.
De stoffelijke resten zijn naar het pensionaat
overgebracht.
ANKARA, 6 Jan. (Havas) Terwijl uit Boersa
en Ismir wordt gemeld dat het water valt,
wordt uit Diabekir in het Zuid-Westen van
Turkije gemeld, dat de Tigris is gaan wassen.
Op sommige plaatsen is het water in deze ri
vier zes meter gestegen. De rivier is buiten de
oevers getreden en heeft materieele schade aan
gericht. Menschen zijn evenwel niet omge
komen.
In het gebied van Adena zijn de Sihoen en
de Djiboen buiten de oevers getreden. Vijf dor
pen zijn overstroomd. Ook hier wordt geen mel
ding gemaakt van persoonlijke slachtoffers.
Volendammers „komen" de haven van Marken binnen, maar niet per schuit, want
het eiland is nu met den vasten wal door het hechte ijsdek verbonden
(Van onzen Parijschen correspondent)
De laatste en de eerste dag van het jaar.
Verdwijn en verschijn in de sneeuw.
De Parijsche kinderen zeiden: Zeg het
met sneeuw! Dat was nog eens een buiten
kansje, dat je een laatsten dag zoo weg-
kogelen kon.
Voorts was het degelijke sneeuw, die in
den mist en onder een grijzen hemel niet
voor de zon verdween, maar geduldig liggen
bleef op daken en in tuinen, die er uitzagen
als de Fransche kranten, wannéér de cen
suur slécht gehumeurd is.
Inmiddels besloot de laatste dag zich
waardig en zonder koude drukte terug te trek
ken om plaats te maken voor den eersten van
het nieuwe jaar.
Die laatste dag werd om half vijf 's morgens
aangekondigd door Kamer en Senaat, nadat deze
cikaar, zonder slachtoffers te maken of schade
aan te richten, met de milliarden-nota hadden
beschoten. Dat waren gedenkwaardige vergade
ringen, waardoor de week voor de jaarswisseling
gekenmerkt werd. Er werd veelvuldig gestemd en
alles werd met algemeene stemmen aangenomen.
Faul Reynaud, die als helderziend econoam zoo'n
uitmuntend minister van Financiën is, en presi
dent Daladier kwamen tijdens de begrootings-
behandeling meermalen aan het woord. Geen
biefstuk van 500 franken, geen inflatie derhalve,
verzekerde de eerste, zelfs nu niet, nu de Kerst
mannetje-staat in een Moloch-staat veranderd
is
Voor den oudejaars-avond hebben wij ons in
smoking en lakschoenen gestoken en nu willen
ook wij waar voor ons geld hebben. Het is een
,,dröle de nuit de réveillon" tijdens een „dróle
de guerre". Men mocht tot twee uur 's morgens
blijven soupeeren en dansen, maar de laatste
metro ging om half twaalf en voor de bussen
was het als gewoonlijk al om half negen bedtijd!
Voorts moest men niet te. sterk op een taxi
rekenen, daar dat stellig een misrekening zou
worden.
Enfin, het Parijsche volkje, aangedikt door tal
van front-verlofgangers, wilde onder geen voor
waarde van zijn goede stemming afstand doen
en bovendien, in het ergste geval, kon men al
tijd zijn toevlucht vinden in het hotel naast het
cabaret, waar het oer-vermakelijk was, of het
restaurant, waar het geweldig vroolijk toeging
Gelukkig wemelt het te Parijs van hotels in de
buurt van ae inrichtingen van publiek vermaak.
Wat de aether ons te vertellen had?
Zeer veel, en vrijwel alles was bijzonder in
teressant, 'terwijl het niet gevarieerder kon.
Lucienne Boyer en Cécile Sorel kwamen eraan
te pas, evenals Paul Valéry en Maurice Cheva
lier, Josephine Baker en Francis Carco Zelfs
vader Noach deed een duitje in het zakje. En
dat Guitry, le beau Sacha, niet afwezig was,
spreekt vanzelf. Die is nu eenmaal alom tegen
woordig en de aether is van hem vervuld.
Bepaald aangrijpend was de boodschap van
den Finschen gezant aan het Finsche volk.
„Ieder begrijpt", zei deze, „dat, hoe groot ook
de waarde en de offervaardigheid van het Fin
sche leger zijn moge, Finland niet eeuwig weer
stand bieden kan aan de aanvallen van een
vijand, die steeds weer over versche troepen
beschikt en over een onuitputteltiken voorraad
van de meest volmaakte verdelgingsmiddelen.
Elke gedachte en elk woord is voor ons een
aanmoediging, maar de daadwerkelijke hulp in
haar meest verscheiden vorm beteekent voor
ons uitkomst. In redevoeringen van hoog ge
halte, rijk aan edele gedachten, heeft het hoofd
van de Fransche regeering verklaard, dat
Frankrijk onophoudelijk Finland allen steun
verleenen zal, waartoe het bh machte is. Van
deze gelegenheid maak ik gebruik den Fran-
schen minister-president te danken voor zijn
woorden en zijn daden, die van adel, door
tastendheid en medevoelen getuigen".
De sultan van Marokko, de bey van Tunis en
de keizer van Annam, legden een ondubbelzin
nige verklaring af van hun verknochtheid aan
Frankrijk. Schterp en eclectisch als gewoonlijk
was Jean Giraudoux, de algemeen-commissaris
van den inlichtingendienst. Wat in zijn rede
het meest getroffen heeft was ongetwijfeld de
zin: „Uitroepen, dat Frankrijk op zijn schoonst
is, als alles wat erin goed is. bedreigd wordt,
als zelfs zijn steenen kunstwerken beschermd
moeten worden door hetgeen op aarde hec
meeste béte is, zandzakken, is een klacht en
niet een leer".
Georges Duhamel, in zijn kwaliteit van artis
tiek leider der radio, bracht een roerende ge
tuigenis over de litteratuur als kenmerk van
de eeuwigheidswaarde van een volk. Ook dit
maal zal Frankrijk, dat onafgebroken in den
tijd den begaafsten auteurs het levenslicht ge
schonken heeft, alle moeilijkheden overwinnen.
Paul Valéry resumeerde het Fransche stand
punt: „Wij kunnen noch op aarde, noch op de
zee of in de lucht den roof toelaten. En al wat
wij wenschen is de uitroeiing der machten,
waartegen onze legers en onze harten zich ver
bonden hebben en twee groote keizerrijken zich
innig hebben vereenigd."
Eenige zendingen over het werkende Frank
rijk achter het front waren eveneens zeer ka
rakteristiek. De stelregel hier luidt: Allen, die
niet direct aangewezen zijn voor de verdediging
van het vaderland of in de oorlogsindustrie
betrokken zijn, moeten gewoon met hun bezig
heden doorgaan ter verhooging van de econo
mische weerbaarheid. Hierom is het verheu
gend, dat bijv. de luxe industrieën op volle peil
konden worden gehandhaafd.
Volgens Garancière, de vermaarde uitgever en
een der meesters van het Fransche boek, is er
ook een verbetering ingetreden in de luxe
uitgeverij. Zoo heeft hjj een serie luxe-uitgaven
op stapel staan van een aantal meesterwerken
der 17e eeuw. Binnenkort zullen Bossuet, Ra
cine en Labruyère in een geheel nieuw pronk-
kleed vêrschijnen. De „Ode de la Paix" van
Jean de la Fontaine zal natuurlijk een bijzon
dere eer genieten en wordt in een geheel nieu
we bewerking ten tooneele gebracht.
Voorts valt een belangrijke opleving op van
het Parijsche tooneel met nieuwe werken van
beteekenis als Salacrou's „C'était.... histoire
de rire." Cécile Sorel was in actie in het bui
tenland. In een neutralen nabuurstaat is deze
begaafde en beroemde actrice op verzoek van
den hoofd-aalmoezenier opgetreden voor een
front-auditorium van 2000 officieren en man
schappen. Met een door aandoening geken
merkte stem vertelde zij, hoe haar geheele pu
bliek na afloop in de houding en met een on
beschrijflijk enthousiasme de Marseillaise zong
en niet wilde ophouden.
LONDEN, 6 Jan. (Reuter). De Romein -
sche correspondent varj de „Times" schrijft,
dat de besprekingen tusschen de ministers
van Buitenlandsche Zaken van Hongarije en
Italië, Csaky en Ciano, van grooter belang
worden geacht, dan eerst het geval was.
Naar verluidt zullen de besprekingen van
invloed rijn op geheel het deel van Europa,
dat tot nu toe nog niet door den oorlog is
aangetast en dat moet voortgaan zijn Euro
peesche taak te verdedigen tegen iedere mo
gelijke intrige of bedreiging.
Naar Stefani bericht wijdt de Italiaansche
pers veel aandacht aan de ontmoeting van
Csaky met Ciano. Beide ministers zullen waar
schijnlijk Zondagmorgen Venetië verlaten.'Ciano
keert dan naar Rome terug, terwijl Csaky nog
enkele dagen te San Remo zal blijven ter ont
spanning.
BELGRADO, 6 Jan. (D. N. B.) Twee trei
nen van den Zuid-Servischen smalspoorweg
van Skoplje naar Ochrida zijn in de hooge
sneeuw blijven steken. Een van de treinen
is reeds 36 uur over tijd en men weet
slechts, dat hij tusschen Gostiwar en Kisje-
wo niet aan is gekomen op een 1.000 meter
hooge pas. De andere trein is 7 K.M. voor
Tetowo gevonden. Onmiddellijk is hulp ge
organiseerd om de ongeveer 60 reizigers,
veelal vrouwen en kinderen, die gedurende
20 uur ingesloten waren, te bevrijden. Dit
wordt door de voortdurende sneeuwstor
men zeer bemoeilijkt.
Volgens een D. N. B.-bericht uit Athene zijn
talrijke dorpen in het westen van Thracië in
de nabijheid van de Grieksch-Bulgaarsche grens
door groote benden wolven overvallen. De boe
ren zijn er met veel moeite in geslaagd de wol
ven althans voorloopig te verdrijven. Ongeveer
tien wolven werden gedood. Eenige boeren zijn
in de gevechten met de roofdieren gewond.
Een verkooper van
wintersche wanten
Gaf deez' raad aan
kleumende klanten:
Wie myn wanten draagt,
'n TIP VAN BOOTZ
er by vraagt,
Krijgt 't heusch wel warm
aan alle kanten.
Inz. Th. L. Soest,
ontving een flesch TIP.
begint onze seizoen
KRUISWEG 49 - - HAARLEM
''.V.W.'.-.'.-.-.'.-.-.W.-.l'.-.'V.-.-.-.-.-.W
Te Venetië worden tusschen Csaky en
Ciano algemeene Europeesche problemen
besproken.
Aan het Westfront activiteit van pa
trouilles en artillerie.
Belangrijke grondaankoopen door het
Rijk.
Fort „Prins Frederik" te Ooltgensplaat
teruggevorderd van de Graal.
O
Toegangsprijs 20 cent; ook Zondag.
Rijwielstalling gratis. I1
.■.V.V.V.V.'A'.V.'.V.V.SV.V.'.V.V.
EN TOCH
IS BETER EN BILLIJKER
CENTRALE RADIO-ONTVANGST
HAARLEM TELEF. 10010
Le rendez-vous du monde dietineu'-
Haagsche Bosch
TELEFOON 772060 (6 lijnen) - DEN HA AC.
ACCOUNTANT, lid ned. unie v. acc.
OOSTERPARK 19 - AMSTERDAM - TEL. 53931
MOSKOU, 6 Jan. (Tass) Het hoofd
kwartier van het militaire district Leningrad
deelt mede, dat op 5 Januari zich geen bij
zondere gebeurtenissen hebben voorgedaan.
In de omgeving van AJchta, Repoia en Pe
trozavodsk waren patrouilles actief. Bij Petro
zavodsk hebben Russische patrouilles een vij
andelijke afdeeling van 50 man vernietigd.
Ook op de landengte van Karelië activiteit
van patrouilles en artillerie.
De luchtmacht van de Sovjet-Unie heeft een
aantal succesvolle aanvallen gedaan op de re
serves van den vijand en op militaire objecten.
Naar Havas uit Kopenhagen berient, heb
ben twee Deensche vliegerluitenants. Ulrich
en Kalmberg, dienst genomen bij de Finsche
luchtmacht.
Volgens een Reuter-bericht uit Stockholm, Is
een extra-trein met vrijwilligers voor Finland,
afkomstig uit alle deelen van Zweden, Vrijdag
avond vandaar vertrokken.
In het district Dalarne worden pogingen in
het werk gesteld een ski-bataljon samen te stel
len, bestaande uit geoefende Zweedsche skiërs
De „American Federation of Labour", de
groote bond van Amerikaansche vakvereenigin-
gen in de Vereenigde Staten, heeft alle goede
ren uit de Sovjet-Unie op de lijst van waren,
welke geboycot moeten worden, geplaatst uit
protest tegen den aanval op Finland. Aldus
meldt Havas uit New York.
