Sovjet-luchtmacht
in Finland
m
Een beklemmende stilte
over de verlaten stad
ligt
HOOD „400
Tusschen de r van
JOH. SWAAIF
De mijnramp in
West-Virginia
Geruchten over
nieuwen zeeslag
Het nieuws van heden
Radiocentrales en
oorlog
EEN NIEUW ENGELSCH
GEVECHTSVLIEGTUIG
WOESTENIJ VAN GRUIS
EN PUIN
K E IP
20°/ o hooger stopvermogen
door speciaal anti-slip profiel
VEREEMIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TEL 13866 - CIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
L3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week,
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
VRIJDAG 12 JANUARI 1340 - AVONDBLAD
DRIE EN ZESTICSTE JAARCANC No. 22184
Van de 450 bruikbare machines
zijn er 170 neergeschoten
Arrestaties en fusillades
Sympathie voor de Finnen
T elef oonverbindingen
met Helsinki gestoord
Officieel frontnieuws
De Bilt meldt: iiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiijiiK
Geallieerden willen in twee jaar
12.000 toestellen van de
V. S. koopen
Duitsche bommenwer-
per lancjtjyi Denemarken
Inzittenden staken het vliegtuig
in brand
Ook voor Gibraltar
drijven mijnen
mm,
Z
Duizenden rendierhuiden zijn door de
Lappen ter beschikking gesteld van de
Finsche soldaten, om als warme klecding
te dienen bij de verdediging van hun
land
Waar eens kinderen
speelden
Gedurende de wintermaanden
iiiHitiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiHiiimiiininiiiiimiiiiiiiiiiiitiHKiiiiiiiiitiiiiiniiiiiiiiiiiifiH
Importeur
Hood ,,400'' Nieuwe Gracht 78 - HAARLEM - Tel. 10663
De redders naderen de plaats
waar de mijnwerkers
bedolven zijn
Betere zijn er niet dan
13rilien DWl 9v
eip
„Achilles" zou met Duitsche oor
logsschepen zijn slaags geraakt
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Waarom nog elders ergernis
wanneer „de Roemer" prima is
't HILLETJE
KOOTWIJK
Doorgeven gesproken woord
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel SO et Inget
mededeellngen 50 cent; Idem op peg één S5 :ent
per regel Bij contract sterk verlaagde prijzen Voet
de kleine annonces .Omroepers" zl# de rubriek
STOCKHOLM, 12 Jan. (Havas)De speciale
correspondent van de ,.Nya Dagligt Allehanda"
in Finland bevestigt wat reeds bekend was ovrr
den toestand, waarin de Russische luchtmacht
zich zou bevinden. In den aanvang van het con
flict hadden de Sovjets 1000 vliegtuigen tegen
Finland in den strijd gebracht en hadden zij
groote opslagplaatsen voor benzine en munitie
ingericht. Van deze 1000 toestellen waren 450,
die overigens van buitenlandsche herkomst wa
ren, geschikt om met succes te worden ge
bruikt. Van deze 450 machines zijn er 170 neer
geschoten. Er zijn thans nog 250 vliegtuigen
in den strijd. De voornaamste fout van de Rus
sische legerleiding schijnt te zijn geweest, dat
zij terstond de beste vliegtuigen heeft gebruikt,
Zoodat het Roode leger op het oogenblik voor
groote moeilijkheden staat tengevolge van de
vermindering van zijn reserves. De piloten
hebben overigens een opmerkelijk gebrek aan
ervaring getoond. 4000 bommen werden sedert
het begin van de vijandelijkheden neergewor
pen óp 100 verschillende plaatsjes, zonder dat
eigenlijke militaire doelen zijn getroffen.
Alexis Tsjakoerin is benoemd tot volks
commissaris voor de luchtvaartindustrie, in
opvolging van Michael Kaganowitsj, die
naar een anderen post is overgeplaatst. Tsja
koerin is lid van het Centraal Comité van
de partij.
De „Isvestia" meldt, dat in Moskou met in
gang van 15 Januari de keuring, begint van de
lichting 1921 die in den loop van het jaar voor
het Roode Leger wordt opgeroepen, alsmede
van de lichting 1922.
De ontevredenheid bij de leiders van de Sov
jet-Unie over de tekortkomingen van de Roo
de luchtmacht in Finland, blijkt niet alleen uit
het afzetten van den volkscommissaris voor de
luchtvaart Kaganowitsj, doch ook uit het over
plaatsen van den commandant van de lucht
macht In de havens aan de Oostzee, waar Jun
kertoestellen van verouderd type zijn geconcen
treerd.
De ..Stockholm Tidningen" verneemt uit
Moskou, dat in verband met den militairen te
genslag talrijke personen zijn gearresteerd en
gefusilleerd. 46 vooraanstaande ambtenaren van
bet volkscommissariaat voor luchtvaart zijn
ontslagen.
Men zoekt te Moskou naar de oorzaken van
het, slechte moreel der troepen, dat °°k dui
delijk wordt door de weigering van de gevan
gen Russen na den slag van Suomussalmi.
naar Rusland terug te keeren. De sovjet-com-
missarissen werden door muitende soldaten, ver
moord.
De Zweedsche pers verneemt, dat te Mos
kou en Leningrad oproepen tot de manschappen
van het roode leger zijn gepubliceerd, waarin
zij worden aangespoord het leven der commis
sarissen en van de officieren te verdedigen, als
of het hun eigen leven was.
Berichten over betuigingen van vriendschap
Voor het danpere Finsche volk komen nog van
over de geheele wereld binnen. In Hongarije
worden de betogingen ten gunste van Finland
steeds talrijker. Donderdagavond is te Boeda
pest een Finsch concert gegeven onder be
schermheerschap van aartshertog Joseph Franz
van Habsburg en den Finschen gezant. Er werd
Finsche muziek ten gehoore gebracht voor een
Uitgelezen publiek. De Fransche gezant en zijn
echtgenoote waren aanwezig. De opbrengst van
den avond wordt gestort in de kas van het Fin
sche Roode Kruis.
De nationale Vergadering van Portugal heeft
hulde gebracht aan den heldenmoed van Fin
land. Een afgevaardigde heeft een toespraak
gehouden, welke hij besloot met den wensch,
dat de voorzienigheid Finland zou mogen red
den.
Sprekende over het uitstooten van de Sovjet
Unie uit den Volkenbond zeide spreker, dat
de politiek van Portugal te Genève steeds anti-
bolsjewistisch is geweest; hij wenschte pre
sident Salazar ermee geluk dat deze de Por-
tugeesche politiek ten aanzien van de Sovjet
unie te Gènève heeft bevestigd.
Verder wordt gemeld, dat de Denen tot nu
toe twee en een half millioen kronen bijeen
gebracht hebben voor hulp aan Finland. Gis
teren is een groep vrijwilligers naar Finland
vertrokken. Zij werden hartelijk toegejuicht.
Uit Stockholm bericht United Press aan haar
bladen dat de telefoonverbindingen van Stock
holm met Helsinki en Abo en die van Kopen
hagen met Helsinki zijn gestoord.
PARIJS, 12 Jan. (Havas) Het Fransche leger-
bericht luidt;
..Een nacht zonder belangrijke gebeurtenissen.
Aan weerszijden activiteit van patrouilles."
Het opperbevel van de Duitsche Weermacht
blaakt bekend;
..Aan her Westelijk front plaatselijke activi
teit van artillerie en patrouilles.
Het luchtwapen zette de verkenningen aan de
Engelsche. en Schotsche Oostkust, alsmede boven
Öe Shetland-eilanden voort. Aan de Schotsche
kust werden drie Britsche voorpostenbooten en
?en bewapend koopvaardijschip, dat het vuur op
he Duitsche verkenners opende, aangevallen en
tot zinken gebracht. In het verloop van een
luchtgevecht dat zich hierbij met Britsche jacht
vliegtuigen ontwikkelde, werd een vijandelijk
toestel neergeschoten.
Britsche vliegtuigen hebben een vliegveld op
een Duitsch eiland aangevallen, zonder schade
aan te richten.
Het Britsche ministerie van Luchtvaart
heelt mede, dat in den afgeloopen nacht toe
stellen van de Britsche Luchtmacht met suc
ces verkenningsvluchten hebben uitgevoerd
boven West- en Noordwest-Duitschland. Ook
berden patrouillevluchten uitgevoerd boven
°e bases van de Duitsche luchtmacht in de
TlHiitsche bocht.
VERWACHTING geldig van hedenavond
tot morgenavond ongeveer 19 uur:
H Zwakke tot matige Oostelijke tot Zoi-
delijke wind. Helder tot licht of half be-
E wolkt. Droog weer. Des nachts strenge,
Ij overdag matige tot lichte vorst.
Zon op 8.08 onder 16.09. Licht op 16.39.
Maan op 9.04 onder 19.45. E.K. 17 Jan.
illlllIIIIIIIUIIIIIIlilllillllllllllllllllIlllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllii
LONDEN, 12 Jan. (Reuter). Van ge
zaghebbende zijde wordt medegedeeld, dat
een nieuw type gevechtsvliegtuig, bestemd
voor zeer snel optreden over groote afstan
den, wordt gemaakt. Dit nieuwe type is nog
niet in gebruik genomen, doch wanneer dit
het geval zal zijn, zal men verbaasd staan.
Het schijnt, dat men in- hoog tempo aan de
aflevering van veel toestellen van dit type
werkt..
De luchtvaartmedewerker van de „Daily
Telegraph" verklaart, dat <Jit nieuwe type
een groote vooruitgang beteekent bij de
toestellen, welke op het oogenblik in ge
bruik zijn.
Een vlieger van de Britsche Luchtmacht heeft
met zijn Spitfire jachtvliegtuig bij een onvrij
willige duikvlucht, een snelheid van 650 mijl
per uur bereikt. Hij was tot een hoogte van
meer dan 7000 meter gestegen toen hij tijdelijk
het bewustzijn verloor door gebrék aan zuur
stof. Het volgende dat hij bemerkte was, dat
zijn toestel een zeer snelle duikvlucht maakte.
Hij slaagde er in zijn, vliegtuig uit .cJe duikvlucht
te krijgen. Deskundigen verklaren, dat het toe
stel in de duikvlucht een snelheid van meer
dan 650 mijl per uur (ruim 1000 K.M.) heeft
behaald.
In welingelichte kringen te New York
wordt verklaard, dat Engeland en Frankrijk
maatregelen nemen om in de komende twee
jaar 12.000 vliegtuigen in de Vereenigde
Staten te koopen. Hieraan wordt toege
voegd, dat de geallieerden verwachten om
streeks het midden van den zomer de Duit
sche vliegtuigproductie te overvleugelen.
KOPENHAGEN, 12 Jan. (Reuter). Een Duit
sche bommenwerper heeft Donderdagavond eer.
noodlanding gemaakt op een terrein bij Skarbak
'Zuid-Jutland).
Het vliegtuig had geen bommen bij zich. Toen
de inzittenden zagen, dat zij op vreemd grond
gebied waren gedaald, waarschuwden zij de toe
schouwers achteruit te gaan en schoten zij met
hun pistolen op de benzinetanks, waarna het
toestel verbrandde.
Pannentier bracht Donderdag met de D.C. 3 Xemadc post naar de wadden
eilanden Schiermonnikoog en Ameland. Het uitladen der postzakken
ALGECIRAS, 12 Jan. (Havas). De schipper
van een visschersvaartuig heeft den autoritei
ten medegedeeld, dat mijnen liggen in de
Straat van Gibraltar. Ten Westen van Tarifa
heeft hij een drijvende mijn gezien.
(Van onzen specialen correspondent)
VIBORG, Donderdag
Viborg, het nistorische „graf der Moscovie-
ten", het groote bolwerk der Finsche verdedi
ging op de Karelische landengte, is onherken
baar veranderd. Van zijn tachtigduizend inwo
ners zijn er misschien nog achtduizend achter
gebleven. De stadsklokken staan stil. Een dikke
ijslaag bedekt de niet meer gebruikte tramrails.
Meters hooge sneeuwhoopen liggen in de uitge
storven straten en af en toe spat de sneeuw daar
wijd in het rond, als militaire transportauto's
zich snel een weg banen om Russische krijgs
gevangenen naar de stadsgevangenis over te
brengen.
Saunalahti, een voorstadje van Viborg met
houten arbeiderswoningen, ligt volkomen in
puin en in de stad zelf is het moderne cen
trum met de groote flatgebouwen zwaar
gehavend. Zoozeer zelfs, dat van enkele mas
sale huizencomplexen alleen de gevels zijn
blijven staan,. Achter die facades is alles
éeii wilde chaos van gruis en puin. Onder
het geweld der bommen zijn Vijf, zes verdie
pingen finaal in elkaar gedrukt. Nu gaapt er
een angstwekkend groot en diep gat
Een loodgrijze lucht hangt zwaar en drukkend
over Viborg. Het is er opeens weer rustig ge
worden, te rustig, zooals hier wordt geoordeeld,
zelfs als rnen in aanmerking neemt dat de Rus
sische strijdkrachten thans druk bezig zijn met
zich in te graven en zich te verschansen achter
prikkeldraadversperringen om hun moeilijk ver
overde positie zooveel doenlijk te versterken. De
atmosfeer is er veel onheilspellender dan in Hel
sinki. Allen gevoelen dat en bereiden zich voor
op 'n uiterste krachtsinspanning, want het kan
niet uitblijven dat de Karelische hoofdstad op
nieuw het doelwit zal worden van geconcentreerd
artillerievuur en luchtaanvallen. Deze rust is
misleidend en vol gevaren.
Het is niet gemakkelijk om in deze dagen
Viborg' te bezoeken. Treinverkeer tusschen Hel
sinki en Viborg is alleen des nachts mogelijk.
Ternauwernood vangt men dan onderweg een
glimp op van de materiaaltransporten en laza-
rettreinen. die bijna geluidloos over de breede
rails suizen. Niet ver van Viborg begint her
eigenlijke oorlogsgebied. Dat merkt men aan
de strenge controle, die de militaire politie op
de reizigers gaat uitoefenen Ook de Finsche
officieren," die onze begeleiders naar het front
zjjn. moeten hun papieren toonen, even goed
als de soldaten, die zich in den trein bevinden.
Een ander symptoom is dat in tegenstelling
met Helsinki in dit gebied geen druppel alco
hol meer mag worden geschonken. Met uitzon
dering van heel licht bier. Een even verstan
dige, als noodzakelijke maatregel, want de bar-
baarsche koude het vroo: hier juist dertig
graden leidt onvermijdelijk tot drank
excessen.
Op het uiterst moderne station in Viborg. in
denzelfden trant als dat in de Finsche hoofdstad
gebouwd, wacht een nieuwe controle. Zij, die
met verlof zijn geweest, nieuwe reservisten en
burgers, die hun zaken in de hoofdstad hebben
geregeld, worden allen zonder uitzondering
scherp gecontro'eerd, alvorens het stationsge
bouw te verlaten.
Overal gaapt ons de beklemmende stilte te
gen, op de breede boulevards en in de zijstra
ten, die bedolven liggen onder versche, bijna
onbetreden sneeuw. Het zijn de wintersche
perspectieven van Viborg in oorlogstijd Zoo
haastig hebben velen deze stad ontruimd, dar
de keldergaten vaak met dikke pakken kran
ten zijn dichtgemaakt in plaats van zand
zakken.
Vlak achter het station bevindt zich een
wijk met groote moderne flatgebouwen, die
intensief is gebombardeerd Dit bespeurt
men op de meest ontstellende wijze als men
een blik werpt achter de hooge gevels, die
de inwendige ruïne van buitenaf verhullen.
Met welk een intense kracht hebben de
Russische bommen hier hun vernie
lingswerk aangericht! Alsof het bordpapier
of blik was zijn de wanden en de vloeren
uiteengereten, verpletterd en uitgebrand.
Nu heeft de organisatie van de volksbe
scherming in Viborg steeds goed gefunction-
neerd. En tegen het tijdstip, waarop de Sov
jet-vliegers met hun bommenlast boven de
stadcentra kringelden, waren de bewoners van
deze flats tijdig in hun schuilkelders gevlucht
Maar er waren toch twee uitzonderingen, twee
onvoorzichtigen, een vader en zoon, die zich
tijdens den langen duur van het alarm verveel
den en hun schuilkelder verlieten om boven
in hun woning een kop koffie te gaan drin
ken. Onderweg, nog op de trap, werden zij
door instortend puin bedolven en op slag ge
dood. Alle anderen bleven ongedeerd, omdat
zij tot het einde van het luchtalarm in de
kelders waren gebleven. Daaraan danken zij
juist hun leven.
Het bombardeeren van dit stadscentrum heeft
aanzienlijke schade teWeeg gebracht. En nu op
pert men hier twee veronderstellingen. Het is
mogelijk, dat de Russische vliegers alleen het
station hadden willen treffen; in dat geval heb
ber. zij hun doel niet bereikt, doch have en goed
var. omwonende burgers ten hevigste getroffen
Indien hun actie er daarentegen op gericht was
cm juist de bezittingen der civiele bevolking te
vernielen, dan zijn nun bommen verwonderlijk
svstematisch afgeworpen en juist gericht ge
weest. Maar dan rijst hier het vermoeder of de
Russen niet gebruik hebben gemaakt van de
technische hulpkrachten van een buitenland
sche mogendheid.
Enkele kilometers verder is Saunalahti gele
gen, een voorstad ten Westen van Viborg, die
nagenoeg uitsluitend door arbeiders wordt be
woond. Het waren eenvoudige houten huisjes
tot voor kort. Maar nu ligt daar in Saunalahti
een onontwarbare massa hout. scherven en oud
roest. Wrakstukken, waarbij verwrongen deuren
uit hun hengsels hangen Te midden van deze
puinhoopen. waarop de bevroren sneeuw knerst
en de gure vrieswind met kracht komt aanwer-
velen, waren arbeiders nóg steeds bezig een met.
bloed besmeurden inventaris op 'n hoop te veger,
en weg te brengen.
Verlaten ligt er een pop. Het kindje, dat
er mee gespeeld heeft, is wellicht onder de
slachtoffers. Er zijn trechtervormige kuilen
in den grond geslagen, die een doorsnee van
vijf tot zeven meter hebben en den indruk
wettigen, dat de Sovjets niet volstonden
met de lichtste soort bommen. De ontplof
fingen hebben in slechts enkele oogenblikken
tijds de geheele wijk vernield En evenals
te Helsinki waren het ook hier Finsche
arbeiders, wien de „beschaving en bevrij
ding uit het Oosten" werd gebracht. In den
vorm van brandbommen en projectielen uit
machinegeweren, bediend door onvolwassen
en onverantwoordelijke komsomols.
BARTLEY (West Virginia), 12 Jan. (Havas)
Specialisten, die hebben medegewerkt aan de
redding der arbeiders, die sedert Woensdag
avond zijn opgesloten in een mijngang te Font
Creek na een ontploffing, welke zich, zooais
men weet, op 200 meter ondergronds heeft voor
gedaan. zetten hun pogingen voort om de over
levenden naar boven te brengen.
Vier lijken zijn reeds uit het puin te voor
schijn gehaald, doch de taak der redders wordt
bemoeilijkt door de aanwezigheid van mijngas
De mündirectie heeft bekend gemaakt, dat
zich op het oogenblik van de ontploffing
138 man in de mijn aan het werk bevonden,
doch dat 47 erin waren geslaagd te ont
snappen.
De redders naderen thans de plaats, waar
men meent, dat de mijnwerkers bedolven zijn
De directeur van de mijn heeft verklaard
dat hij hoopte, dat vijftig ,ot zestig mijnwer
kers levend aangetroffen zullen worden.
Oude mijnwerkers, die tal van ongeluk
ken van dit soort hebben meegemaakt,
vreezen. dat alle mannen zijn omgekomen.
De oorzaken van de ontploffing zijn nog
niet bekend. Deskundigen stellen een onder
zoek in.
GB. HOUTSTRAAT naasi Luxor
LONDEN. 12 Jan. (Havas). De „Daily Tele
graph'' maakt melding van geruchten volgens
welke een nieuwe zeeslag zou zijn geleverd
voor de kust van Zuid-Amerika. De Britsche
kruiser „Achilles", een der drie oorlogsbodems,
welke de „Admiral Graf Spee" dwongen naar
Montevideo te vluchten, die thans het 14.000
ton metende mailschip „Highland Patriot" es
corteerde. zou gisteravond slaags zijn geraakt
met een Duitsch schip in de nabijheid van ce
Braziliaansche haven Santos.
De correspondent van de „Daily Telegraph"
te Rio de Janeiro bericht dat de ..Highland
Patriot" in het begin van deze week uit Rio de
Janeiro is vertrokken en nog niet te Monte
video, waar het schip gisteravond werd ver
wacht, is aangekomen.
De correspondent van de „Daily Mail" te
New York berichtte heden, evenals de vertegen
woordiger van de „New York Times" te Mon
tevideo gisteren reeds wist te melden, dat mo
gelijk binnenkort een nieuwe slag zal worden
geleverd voor de Zuid-Amerikaansche kust
Eenheden van de Duitsche vloot hebben op
dracht gekregen, dertien Duitsche koopvaardij
schepen te convoyeeren, welke opdracht hebben
gekregen zoo spoedig mogelijk de Zuid-Ameri
kaansche havens, waar zij zich op het oogen
blik bevinden, te verlaten.
De Braziliaansche Minister van Marine ver
klaarde tegenover een correspondent van United
Press, dat hem van een zeeslag nog niets be
kend was.
United Press trekt de juistheid van het be
richt over dezen slag dan ook in twijfel, temeer
omdat de Engelsche kruiser „Ajax" te Rio de
Janeiro het anker heeft uitgeworpen en tot nu
toe deze haven niet heeft verlaten, hetgeen
zou zijn gebeurd als er voor de Braziliaansche
kust een zeeslag zou worden geleverd. Volgens
U. P. is de „Highland Patriot" nog niet over
tijd. De aanwezigheid van Britsche oorlogs
schepen in de Zuid-Amerikaansche wateren
moedigt de Duitsche koopvaardijschepen in
Brazilië en Argentinië niet aan. zee te kiezen
De Brifsche admiraliteit spreekt eehter
met nadruk de berichten tegen, Tolgens
welke de Britsche kruiser „Achilles" tegen
Duitsche oorlogsbodems strijd geleverd zou
hebben aan de Braziliaansche kust. De ad
miraliteit zegt, er geen kennis van te dra-
gen, dat zich Duitsche oorlogsschepen in
die wateren bevinden.
Reddingscolonnes naderen de plaats
waar de mijnwerkers te Barley (Virginia)
zijn ingesloten.
De verliezen van de Sovjet-luchtmacht
in Finland.
Een nieuw Engelsch gevechtsvliegtuig in
aanbouw.
Onbevestigde geruchten over een zee
slag bij de Braziliaansche kust.
Nieuwe burgemeesters van Hilversum en
Tilburg benoemd.
Circulaire van den minister van Binnen-
landsche Zaken over het gesproken
woord der radiocentrale s.
Voorloopig verslag van de Eerste Kamer
over de begrooting van Sociale Zaken.
Pater J. Kronenburg C.s.e.R. is, 86 jaar
oud, overleden.
HEILIGE WEU 39-45 A'D AM A_ J. »d MADE
LOGIES M ONTBIJT f 2.. Prima Roll Keuken
SPECIALITEIT INDISCHE RIJSTTAFEL
voor
WEEKEND of VACANTIE
W1LDDIKERS
Dir BROEKMAN Jr. TELEFOON 10
BIJLSMA'S ASSURANTIEKANTOOR N.V.
Keizeragracht 267 Amsterdam Telef. 42167-33540
OORLOGSCHADE-
(MOLEST-) VERZEKERINGEN
OVER ZEE EN DOOR EUROPA,
per spoor, schip ot auto, mer en zonder
Requisitie en/of Inbeslagname. Onze premie»
zijn meestal lag er dan de bestaan de tarieven.
De minister van Binnenlandsche Zaken heeft
aan de exploitanten van radiocentrales 'n rond
schrijven gezonden betreffende het doorgeven
van de programma's van buiten;andsche radio
zendstations aan de aanges oten luisteraars.
De minister deelt in dit rondschrijven
mede, dat het in verband met de tegenwoor
dige tijdsomstandigheden voor de exploitan
ten van radiocentrales verbooen is het ge
sproken woord van radiostations van belli-
gerente staten in hun programma's op te
nemen. Een uitzondering wordt gemaakt voor
redevoeringen van erkende staatshoofden en
minister-presidenten.
Opgemerkt dient te worden, dat in de aan
exploitanten van radiocentrales verleende
machtiging reee's de bepaing is opgenomen,
dat zij aan de bij hun aangesloten luiste
raars geen redevoeringen van politiek-pro-
pagandistische strekking mogen doorgeven
Onder het thans uitgevaardigde verbod
vallen uiteraard niet alleen causerieën en
redevoeringen, maar ook nieuwsberichten.
Aan exploitanten van radioccntiales is tot
nader opzegging vergunning verleend ce pro
gramma's docr te geven van Amerikaa ische
korte-go.f stations voor zoover deze althans
binnen de door de radiocentrales vastgestelde
uitzenduren <824 uur) vallen.
Tevens neeft de minister van Binnenland
sche Zaken bepaald, dat de microfoons die in
ce meeste radiocentrales staan opgesteld en met
behulp waarvan de aangesloten luisteraars
kunnen werden toegesproken uit de ;ecouwen,
uaarin de betreffende centrales zijn gevestigd,
moeten worden verwijderd. Het betreft hier uit
den aard der zaak een veiligheidsmaatregel,
waardoor voorkomen wordt, cat ongecontroleer
de berichten of toespraken worden gehouden. Dp
installatie mag echter wel gebruikt werden in
dien dc microfoon is opgesteld bij den bur
gemeester of het hoofd van den p-aatselijken
luchtbeschermingsdienst De mogelijkheid offi-
cieele. van plaatselijk belang zijnde oerichten
via ce radiocentrales door te geven blijft dus
bestaan.
