Inplaats van evenwicht, ziet de wereld thans heftig schommelende balans
Oude jaar bracht climax in de
Indonesische kwestie
Sportieve
technische
winst belangrijker dan
vooruitgang
fl
Boven hoopgevend Marshall-plan tekenden zich
donkere en dreigende wolken af
OUDSTE NIEUWJAARSKAART WAS
EEN LAMP....
1948: een gunstig jaar voor de
Nederlandse sport
Vijf Olympische, drie
wereldtitels
HARDE FEITEN UIT 1948
J
Tegenover goede wil van velen staat nog het
gekuip en gewroet der duistere machten
OP RAND VAN AFGROND
Een merkwaardige en oude gewoonte
»HPi
Mm
VRIJDAG 31 DECEMBER 1948
PAGINA 4'
Hei was een somber oordeel, dai Z. H. de Paus in zijn
laaisie Kerstrede uitsprak over hei aflopende jaar,
„Toen Wij bij hei laaisie Kersifeesi uw gebeden, en mede
werking vroegen," aldus Zijne Heiligheid, „drukien Wij de
verwachting uit, dai hei ioen aanvangende 1948 voor Europa
en voor heel de mensheid, die door zoveel verdeeldheid
wordi geteisterd, een jaar zou zijn van nijvere weder
opbouw en van een snelle opgang naar een ware vrede.
Thans, aan hef einde van een mei zoveel verwachtingen
begonnen jaar, klinki Onze vaderlijke uitnodiging opnieuw
ioi u om uzelf rekenschap ie geven van de ioesiand der
mensheid. Wij bevinden ons op een kruispuni. Wij hebben
gedacht aan blijde vooruitzichten, maar hei tegendeel
schijnt wel hëi geval ie zijn. Wij bevinden ons als hei ware
aan de rand van een afgrond."
Cominform bestrijdt
Marshall-plan
SChn% Drmrft
De Gaulle overwon
ifog niet
Kwestie „Berlijn" ontstond
Oude betekenis
De eerste kaart
De Biedermeier-manie
Persoonlijke kaarten
China practisch verloren
betreft
Branden
Vliegtuigrampen
len, waarin Europa steeds diéper
dreigde te verzinken. Reeds op 2 Ja
nuari werd aan Italië. Frankrijk en
Oostenrijk een interimsteun van 500
millioen dollar verleend, terwijl in
tussen het Amerikaanse Congress zich
door de ingewikkelde stof heenwor-
stelde.
Eind Maart kon President Truman
het buitenlands hulpprogramma on
dertekenen, dat vooral Senator Arthur
Vandenberg langs de vele klippen in
het Huis van Afgevaardigden en de
Senaat geloodst had en op 1 April
konden uit de Amerikaanse havens
de eerste schepen vertrekken van de
vloot, die sindsdien een onafzienbare
stroom goederen naar Europa voert,
dat langzaam de welvaart ziet terug
keren.
Even was aan het eind van 1947 de
koude oorlog, die reeds in 1946 begon
nen was, geluwd, doch vooral het
Marshall-plan had nieuwe olie op het
„koude vuur" geworpen. In gesloten
slagorde rukte de Cominform, waarin
de door velen doodgewaande en dood-
gehoopte Comintern, her
leefd was, onder bevel
van de op 31 Augustus
j.L overleden secretaris
van de Russische com
munistische partij Andrei
Ztianov op om de resul
taten van de Marshall
hulp weg te vagen en de
Russische grijparmen in
staat te stellen heel
Europa onder de invloed
van het Kreml te bren
gen. Tsjechoslowakije,
dat de stille hoop ge
koesterd had een brug
tussen Oost en West te
kunnen vormen, was het
eerste slachtoffer. Reeds
eerder had het op Rus
sisch bevel moeten af
zien van deelname aan
het Marshall-plan en be
gin Februari was zijn
uur geslagen.
Onder Russische regie
voerde Gottwald zijn
coup uit tegen de demo
cratische coalitie, die als
een kaartenhuis ineen
stortte.
De Cominform-gene
raals Togliatti en Thorez
lanceerden de volgende
aanvallen, doch beiden
moesten zij met bebloede
koppen afdruipen, al
slaagden zij erin hun
manschappen hecht bij
een te houden. Ongekend
hevig is in de eerste
maanden van het jaar de
verkiezingsstrijd in Italië
geweest. Daar werd de
Inderdaad, met veel hoop was de
wereld het jaar 1948 binnengetreden.
Er was reden om te geloven, dat nu in
het derde jaar na de tweede wereld
oorlog het evenwicht zou worden be
reikt, waarnaar de wereld reeds een
decennium lang snakte. Men was er
zich van bewust, dat het nog slechts
een wankel, lioht te verstoren even
wicht zou zijn. doch met de goede wil
van allen achtte men het mogelijk het
te vinden en te bewaren. Op de goede
wil vooral had men zijn hoop gesteld,
doch steeds is hij slechts van één kant
gekomen en in plaats van een even
wicht ziet de wereld thans een heftig
schommelende balans, die, zo vreest
men, elk ogenblik naar de fatale zijde
kan doorslaan.
Er waren aan het begin van het af
gelopen jaar hoopgevende tekenen.
Het grootse plan, dat Marshall in Juni
1947 in zijn rede te Harvard voor de
wereld had ontvouwd, had de stoot
gegeven tot de samenwerking van 16
landen die bereid waren elkaar de
hand te bieden om met Amerikaanse
steun zich uit het moeras te worste-
slag om Europa gestreden en in de
grootste spanning zag het Westen toe.
Oost en West dongen met geschenken
in de hand kwijtschelding van her
stelbetalingen, teruggave van Triëst
naar de gunst van het Italiaanse volk,
dat op 18 en 19 April uitspraak deed
ten gunste van het Westen.
Ook Frankrijk bleef het hele jaar in
beroering. De ene regering na de an
dere struikelde over de sociale en eco
nomische kwesties. De prijzen bleven
stijgen en de ontevredenheid groeide.
Het hele jaar door duurde de stakings
agitatie, de z.g. kettingstaking, die ten
slotte uitbarstte in de grote mijnwer
kersstaking, die het land milliarden
francs en tienduizenden tonnen steen
kool kostte.
Een groot deel van het effect der
Marshall-hulp was daarmee teniet ge
daan en de Cominform, die. volgens be
weringen van minister Moch deze sta
king financierde, kon in elk geval terug
zien op een gedeeltelijk succes, al moest
de stakingsbeweging tenslotte wijken
voor de krachtige maatregelen van de
regering-Queuille. Doch niet alleen
tegen deze rode stormloop had deze
regering der „Derde Macht" zich te ver
dedigen. Voortdurend liep ook De Gaul
le's R.P.Ffl vaak in gedwongen samen
werking met de communisten, storm op
het afgebrokkelde democratische fort.
Doch de overwinning, waarop De Gaulle
bij de laatste senaatsverkiezingen ge
rekend had, bleef uit
Op 20 Maart begonnen de Russen met
een gedeeltelijke belemmering van het
verkeer tussen de Westelijke zones en
Berlijn de slag om de Duitse hoofdstad,
waaruit zij de Westelijke bezetters wil
den verdrijven. Tevoren had maarschalk
Sokolovsky bruusk de vergadering van
de geallieerde contröleraad over de geld-
zuivering verlaten. Dat betekende de
oorlogsverklaring. En toen de Westelijke
bevelhebbers op 20 Juni de nieuwe mark
in West-Düitsland invoerden, antwoord
den de Russen met de volledige blok
kade. Dat scheen het einde van de Wes
terse macht in Berlijn, doch onverwacht
krachtig was hét wederwoord.
Dag aan dag vliegen thans de Sky-
masters via de smalle luchtcorridor
naar de oude hoofdstad. Een catastro
faal verlies aan prestige en een ge
vaarlijker oplossing, als zeker het zen
den van gewapende convooien zou zijn
geweest, werden daardoor vermeden.
Doch desondanks bleef de situatie
uiterst precair, wat het Westen ertoe
bracht om het uiterste te beproeven om
tot een oplossing te komen. Wekenlang
confereerden de afgezanten der Weste
lijke mogendheden in Moskou met Sta
lin en Molotov. Op 30 Augustus kwam
een principiële overeenkomst tot stand,
doch toen daarna de vier militaire gou
verneurs in Berlijn aan de conferentie
tafel plaats namen om de opheffing van
de blokkade en de gelijktijdige invoe
ring van de inmiddels in de Oostelijke
sector ingevoerde Sovjet-mark te be
spreken, bleek reeds spoedig, dat het
Kreml opnieuw met het Westen een
spelletje speelde en tegelijk met het
sluiten van de overeenkomst in Moskou
aan maarschalk Sokolovsky volkomen
daarmee in strijd zijnde instructies had
gegeven.
Daarmee was de maat vol. Het Wes
ten legde de kwestie voor aan de in
Parijs zetelende Veiligheidsraad, doch
ook deze faalde. Een verzoenende reso
lutie der „kleine zes" werd door Vishin-
sky's veto getorpedeerd en alle verdere
door Bramuglia, de Argentijnse w.n.d.
voorzitter van de Veiligheidsraad, en
door andere U.N.O.-autoriteiten onder
nomen bemiddelingspogingen leden
De Nieuwjaarskaart, die men kent, was
geen kaart, maar een lampHet is
een Romeinse lamp met een Nieuwjaars
wens en een afbeelding van de kop van
Janus, een god met twee gezichten, het
goede en het kwade afbeeldend.
De Oud-Romeinse Nieuwjaarswens
werd niet gedrukt, maar als het ware
geponst op de talrijke geschenken, waar
mee men elkaar wederkerig op de eer
ste dag van het jaar verblijdde. Maar de
Romeinen waren evenwel niet de eer
sten, die om het zo maar eens te zeg
gen de Nieuwjaarswens uitgevonden
hebben. Reeds de Perzen en Egyptena-
ren schonken elkaar op Nieuwjaarsdag
waardevolle Scarabeën, dat zijn heilige
kevers, te vergelijken met de in Europa
bekende gelukbrengende „Onze-Lieve-
Heertmestjes".
De eerste en oorspronkelijke beteke
nis van de gelukwens op de eerste dag
van het jaar is waarschijnlijk niets an
ders dan een vrijwillig offer om het
noodlot gunstig te stemmen, niet zozeer
dus om de uitverkorenen met een pre
sentje te verrassen als wel om aan bo
venaardse machten te tonen, dat het
Nieuwe jaar werd aangevangen met de
beste onzelfzuchtigheid.
In de Romeinse tijd ontaardde de ge
woonte, Nieuwjaarsgeschenken met op
schrift te verdelen in een soort sport.
Keizer Tiberius had bijvoorbeeld de or
der uitgevaardigd dat zijn schatbewaar
der elk aan het paleis afgegeven ge
schenk met vier andere revancheren
moest. Dit gebruik duurde vele jaren,
totdat deze vrijgevigheid de schatkist
van de keizer volledig dreigde uit te
putten, zodat de order werd herroepen
en geen enkel tegen-geschenk werd uit
gereikt.
De eerste gelukwens op papier, de
eigenlijke Nieuwjaarskaart stamt ver
moedelijk uit het jaar 1466. Het is een
houtsnede van een onbekende kunste
naar, die bij deze eerste jaarwens der
wereld helaas het jaartal vergeten heeft
Het opschrift in het oud-middel-Duits
vertelt van een gelukbrengend schip.dat
van Alexandrië gevaren is om voor het
nieuwe jaar talrijke goede gaven te
brengen.
De Nieuwjaarskaart werd eerst alge
meen ingevoerd door de drukkers van
kalenders. Ze zetten op het titelblad een
spreuk met een gelukwens, die dan later
als een speciale uitgave werd herdrukt
en verspreid. In de tijd van de Renais
sance werd de Nieuwjaarswens steeds
meer van humanistische spreuken voor
zien, terwijl ook de afbeeldingen wijzi
gingen ondergingen. Later werd de ver
vaardiging van dergelijke kaarten een
bijzondere tak van Nijverheid, waar een
heel gilde van „lof- en spreukendich
ters" een boterham aan verdiende.
Het hoogtepunt in de verspreiding van
Nieuwjaarskaarten ligt echter ongetwij
feld in de Biedermeiertijd de periode
dus die ongeveer'honderd jaar geleden
afliep in welke tijd men er behagen
in schiep de Nieuwjaarswensen zo in
gewikkeld en, omvangrijk mogelijk te
maken.
Des te gecompliceerder zo'n „Nieuw
jaarskaart" was, des te inniger was de
gelukswens, zo men toen meende. De
wonderlijkste producten ontstonden.
Nieuwjaarskaarten werden niet alleen
van papier maar uit alle mogelijke ma
terialen vervaardigd, zoals zijde, glas,
zand, vogelveren, spiegelglas, paarle
moer en zelfs visschubben. Soms zat er
een mechaniekje in van een speeldoos
en de schuifkaarten ontstonden, waarbij
men Mepj es kon oplichten, zodat ver
schillende figuurtjes zichtbaar werden,
die alle verschillende wensen te kennen
gaven.
In een brief van Goethe aan Marianne
von Eybenberg, waarin de grote dichter
voor een dergelijke Nieuwjaarskaart
bedankt, kan men deze manier op gees
tige wijze toegelicht vinden. Goethe
schrijft daarin: „Uw sierlijke, trekkende,
buigende en groetende figuurtjes zijn
heelhuids aangekomen en hebben het
hele gezelschap veel plezier bezorgd.
Dank voor deze kostelijke kaart."
Tientallen jaren later ontstonden de
persoonlijke Nieuwjaarskaarten, die vaak
een bijzonder kunstzinnige waarde had
den. Natuurlijk ontaardde ook deze ge
woonte in een sport of een manie. Zo
waren er vaak kaarten, die men thans
foto- of prentenmontages .zou noemen,
waarbij men met krantenknipsels, foto's,
speelkaarten en alle mogelijke papier
snippers meer of minder kunstzinnige
producten samenstelde.
Het motto was jarenlang: hoe dwazer,
hoe mooier; des te opvallender de kaart,
des te hartelijker de gelukwens. En kun
stenaars van naam waren dagen lang
bezig met het ontwerpen van nieuwe
denkbeelden. Bijzonder fraaie kaarten
ontwierp bijvoorbeeld de Zwitserse por
tretschilder Schadow, die in 1832 de wa
an»
"»tnt
Zalig Nieuwjaar, meneer," zegt
uw krantenbezorger en toont u een
kaartje. Gelukkig Nieuwjaar wenst
uw bakker en schuift een kaartje in de
bus. En al uw vrienden, kennissen,
relaties en crediteuren doen evenzo.
Ze sturen eenvoudige witte visite
kaartjes of een kleurrijke prent
briefkaart.
Welk een merkwaardige gewoonte
eigenlijk. Maar even oud als merk
waardig. Daarover kan men in ne
venstaand artikel meer lezen.
reld verraste met zeer subtiele afbeel
dingen, die stuk voor stuk een kunst
werk waren.
Van de Egyptische Scarabeën, de Ro
meinse lampen en munten, na de eerste
Nieuwjaarswens van de kalenderdruk
kers tot de kaart, zoals wij haar kennen,
loopt een lange weg. Maar zo menig
vuldig de uitvoering der gedachten in
de loop der eeuwen is geweest, één ding
is altijd hetzelfde gebleven: de harte-
wens dat het komende jaar geluk zou
brengen.
In onze tijd raakt deze wens, voor
zover mondeling of schriftelijk geuit,
gestandariseerd tot „Gelukkig Nieuw
jaar" of „Zalig Nieuwjaar", afgezien van
de geforceerd originele en somtijds wer
kelijk oorspronkelijke varianten. Maar
hoe conventioneel naar de vorm ook, het
„Zalig Nieuwjaar" der katholieken zal
naar zijn innerlijke zin een stijlvolle
verwoording blijven van het enige wer
kelijke geluk, dat de gelovigen elkaar
dienen toe te wensen.
schipbreuk op de onverzoenlijke Rus
sische houding.
Oost- en West-Duitsland gaan sinds
dien steeds meer hun eigen weg.
Het Marshall-plan heeft een periode
van internationale samenwerking inge
luid, groter dan de wereld - tot nu toe
gekend heeft. En ondanks de voortdu
rende dreiging van de koude oorlog, en
zeker ook onder invloed daarvan is in
de wereld een „regionalistische periode"
ingeluid, die mogelijk en met .neer
kans van slagen dan' andere pogingen
tot internationale samenwerking, tot
duurzame resultaten zal leiden.
Tussen verschillende landen, o.a.
Frankrijk en Italië, werden in de loop
van dit jaar besprekingen gevoerd over
een douane-unie. Doch men zag in, dat
aan de economische samenwerking een
politieke vooraf moest gaan. Bev" be
pleitte deze samenwerking reeds op 22
Januari en nai.v ka twee maanden
later zetten de ministers van Engeland,
Frankrijk, België, Nederland en Luxem
burg hun handtekening onder het
Brusselse verdrag tc litieke, mili-
werking.
Haar bouwmeesters hebben de Wes
terse Unie gezien als de kern van een
groter bouwwerk. En ook dit staat thans
reeds voor een deel in de steigers, n.l.
de Noord-Atlantische Unie, waarin de
V.S. en Canada zich met de landen van
de Westerse Unie zullen verbinden.
Deemoedig volgen de rode bon-
sen in Oost-Europa de orders van
het Kreml en de Cominform en
ondanks alle Russische ontkenningen
ziet het er steeds meer naar uit, dat de
Oost-Europese landen binnen afzienbare
tijd zullen worden ingeschakeld in de
U.S.S.R.
Dat verschillende machthebbers in de
volksdemocratieën vrezen, dat Moskou
deze tactiek wil gebruiken, bleek reeds
in Januari, toen de Bulgaarse premier
Dimitrov en Tito besloten tot vorming
van een Balkanfederatie. Het Russische
veto volgde, doch Tito wenste niet af te
zien van zijn nationalistische plannen.
Op 28 Juni volgde de scherpe veroor
deling door de Cominform, doeh Tito
verbaasde de gehele wereld door niet als
een rouwmoedig zondaar naar het Rus
sische Canossa te gaan.
Alles bij elkaar genomen had Rusland
in Europa met zijn koude oorlog weinig
succes en op meer dan één punt schijnt
het offensief over zijn hoogtepunt heen
te zijn. Anders verliep echter de strijd
in Azië, waar Moskou het sein tot de
aanval gaf, toen in Europa de zaken
vastliepen. In het gehele Verre Oosten
kwam beroering.
De rode legers in China ontketenden
een geweldig herfstoffensief, dat het voor
de poorten van Nanking en Peiping
bracht. Tsjang Kai Sjek's corrupte en
onbekwame regiem wankelt op zijn
grondvesten en China schijnt voor het
Westen verloren.
In het Heilig Land is juist de laatste
dagen de strijd opnieuw ontbrand. Alle
pogingen in het afgelopen jaar onder
nomen om Joden en Arabieren dichter
bij elkaar te brengen hebben geen of
weinig resultaat gehad en nadat Enge
land op 30 Juni zijn laatste troepen uit
Palestina had teruggetrokken ont
brandde een formele oorlog tussen de
Joden én de omliggende Arabische
staten, waarin de jonge Joodse staat
kans zag zich tegen de overmacht te
handhaven. Tragisch en schrijnend, was
de moord op graaf Bernadotte, de man,
die met volledige inzet van zijn persoon
trachtte vrede te brengen in dit ver
scheurde land. Doch het is misschien
tekenend voor dit jaar, waarin heel de
wereld riep om vrede doch waarin en
kelen kans zagen angst, terreur en oor
log te doen heersen. Even schrijnend
voelde de wereld deze tragische tegen
stelling toen eerder in het jaar de grote
vredestichter van India, Mahatma
Gandhi, viel onder de kogels van een
fanatieke Hindoe.
Talloze andere gebeurtenissen, die al
of niet zullen blijken belangrijke scha
kels te zijn in de wereldhistorie,
hebben de wereld in het afgelopen jaar
bezig gehouden. Wij noemen er enkele:
De dramatische en volkomen onver
wachte herverkiezing van Harry Tru
man tot president der V. S.; de evenmin
verwachte verkiezingsoverwinning van
de Zuid-Afrikaanse nationalisten, ten
gevolge waarvan premier Jan Smuts
moest wijken voor dr. Malan; op 30 Juli
begon in Belgrado de Donauconferentie,
waar op bevel van Moskou een einde
werd gemaakt aan de overigens nog
slechts in theorie bestaande vrije be
vaarbaarheid van de Donau; begin Sep
tember eindigde in Londen de Empire-
conferentie.
Het kan, ondanks de lichtvlekken,
slechts een uiterst somber beeld zjjn.
Tegenover de goede wil van velen
stond en staat nog het gekuip en ge
wroet der machten van de duisternis,
die een wig drijven, waar zich een
scheur vertoont. De afgelopen oorlog
heeft de wereld de waarheid getoond,
dat afbreken kinderspel is- vergeleken
by de gigantisch zware taak van op
bouw en behoud. Nog steeds zijn de
machten die afbreken en vernietigen
in het voordeel en het zal ook in het
komende jaar het uiterste vergen van
de mensen van goede wil om. te voor
komen, dat de wereld in de afgrond
stort, op de rand waarvan zij zich nog
steeds bevindt.
SSÜ -
Voor Europa werd de Marshall-hulp in 1948 werkelijkheid. Schip na schip
arriveerde in de 16 Marshall-landen met de goederen, onontbeerlijk voor een
definitief economisch herstel.
y y et jaar
et jaar 1948 heeft wat Indonesië
een climax te zien gege
ven van sensationele gebeur
tenissen, culminerend in de militaire
actie in de laatste weken van Decem
ber.
Januari 1948 zette, na alle teleur
stellingen der voorgaande na-oorlogse
jaren, betrekkelijk hoopvol in met de
afsluiting van een overeenkomst aan
boord van het Amerikaanse schip
Renville", op 17 Januari. Vier dagen
later verklaarde de republiek in Ka-
lioerang, zich beroepend op een „ver
duidelijking", welke de Commissie
voor Goede Diensten enige republi
keinse leiders tijdens de besprekingen
had verschaft, dat het Renville-ac-
coord niet betekende, dat de republiek
geen eigen leger, eigen financiën en
eigen buitenlandse betrekkingen er
op na mocht houden. Op 23 Jan. trad
de regering-Sjarifoeddin, die het
accoord getekend had, reeds af en
werd "opgevolgd door het kabinet-
Hatta. Nog vóór de maand was ver
streken, was de hoop om tot een wer
kelijke samenwerking met Djocja te
komen, weer vervlogen.
In Februari werkte de luit.-gou-
verneur-generaal, dr. Van Mook, ver
der aan de federale opbouw van In
donesië met als resultaat de erken
ning van West-Java (Pasoedan) als
negara, op 23 Februari. Tevens wer
den in deze maand de eerste bestands-
Alle belangrijke sportgebeurtenissen van het afgelopen jaar bi het keurslijf
van de ons toegemeten Oudejaarsruimte dwingen, ware een onmogelijkheid.
De grote internationale manifestaties als de Olympische Spelen te Londen en
St. Moritz, de verschillende wereldkampioenschappen, die dit jaar in ons land
zjjn gehouden en de andere internationale ontmoetingen van groot formaat
zouden alléén al te weinig tot hun recht kunnen komen in een zo beknopt
bestek. En dan is er nog de groei en ontwikkeling van het katholieke sport
leven, waarvan de organisatie immer hechter gaat worden en waarin ook de
technische vooruitzichten in vele opzichten zeer bevredigend zijn, de veelheid
van nationale gebeurtenissen enz. enz.
De grote winst van alles wat dit jaar
ons op sportgebied heeft gebracht, is
zonder twijfel de versteviging van
vriendschap en saamhorigheid. Over
deze opmerking zal misschien menig
lezer glimlachen, wanneer hij zich on
verkwikkelijke scènes op een voetbal
veld herinnert, of wanneer sommige in
cidenten hem te binnen schieten, waar
van hij in het afgelopen jaar door zijn
lijf- of sportblad heeft kunnen kennis
nemen. Maar dat is toch niet helemaal
juist. Het is niet onbegrijpelijk dat het
exces, waarvan men de uitingen in alle
geledingen van het maatschappelijk le
ven kan aantreffen, zich ook bij de
sport zo nu en dan doet gelden. Alleen
de Izegrim zal hier spreken van de
„ontaarding door de sport", waarmee
sommigen hun gebrek aan belangstel
ling voor lichaamscultuur en volks
gezondheid zo gemakkelijk weten af te
doen.
Zij mogen dan weten dat tegen
over exces en incident de vele goede
ervaringen van dit belangrijke
sportjaar staan. Tegenover de wei
nig Olympische reclamemakerij van
Barbara Ann Scott staan de een
voud en beminnelijkheid van Ewell
en Fanny Blankers-Koen te Londen.
Tegenover de onverkwikkelijkheid
van het Olympisch bokstoumooi
staat de sportiviteit van talrijke an
dere evenementen in de hoofdstad
van het Verenigd Koninkrijk; tegen
over de nog al vele onprettige mo
menten op onze voetbalvelden het
daar en elders toch ook veelvuldig
opgekweekte gebaar van sportivi
teit en kameraadschap.
In technisch opzicht was het jaar 1948
eveneens belangrijk en Wat Nederland
betreft ook succesvol. De achtste plaats,
die ons land behaalde onder de 59 na
ties die te Londen waren aangetreden en
die vooral werd bereikt door de vier
gouden medailles van Fanny Blankers-
Koen en die ene van Nel van Vliet,
was de bekroning van alles. Maar ook
de wereldtitel die Schulte na 12 jaar
eindelijk behaalde, het na tien jaar her
nieuwde sprintkampioenschap van Van
Vliet, de na 20 jaar door Piet Roozen-
burg naar ons land teruggehaalde
lauweren van het damkampioenschap,
zijn parelen aan de kroon van het Ne
derlandse sportleven. En laat ons dan
niet vergeten de voetballers met hun
buiten de Spelen geheel ongesla
gen seizoen, inclusief de eervolle 10
zege op de latere Olympische kampioen
Zweden. Laat ons de hockeyërs eren om
hun fraaie derde plaats te Londen en
hun zege op de Engelsen tijdens het ju-
bileumtournooi te Amstelveen; de
waterpoloërs eveneens als winnaars van
het Olympisch brons en de korfballers
om hun afdoende revanche voor het
magere jaar 1947 waarin de zegereeks
van het nationale team zo abrupt werd
afgebroken.
Wij zijn ervan overtuigd, dat wij in
deze opsomming o zo onvolledig moe
ten blijven. We kunnen maar met een
enkel woord gewagen van Broekman's
vier overwinningen op de 5000 en zijn
zege op de 10.000 meter tijdens ver
schillende grote schaatswedstrijden in
het Noorden; slechts even lang kunnen
we stilstaan bij het verbitterd gevecht
dat onze Tour de France-renners in de
Alpen en Pyreneeën hebben geleverd en
dat alleen een succes was voor Janssen
en De Ruyter, die ver achter de glo
rieuze overwinnaar Bartali te Parijs arri
veerden.
We moeten het laten bij een vermel
ding van de eerste Ronde van Neder
land, door de Belg Rogiers gewonnen;
van de dubbele kampioenschappen die
Hannie Termeulen en Rinus van Daat-
selaar bij het zwemmen behaalden; van
de vier estafettetitels voor A.A.C. en de
vijf die Fanny Blankers er op haar
naam bracht bij de nationale titelwed-
strijden. Van Euwe's laatste plaats in
het wereldkampioenschap schaken, de
Europese titels die Van de Pol en De
Leeuw weer bij het biljarten behaalden,
de overwinningen van Roermond, en
Muylkens persoonlijk, op de landelijke
kampioenschappen van de katholieke
turnbond; van de drie nieuwe wieler
kampioenen bij de amateurs Blankenauw
(achtervolging), Hijzelendoorn (spriift),
Plum (weg) en van Voortings tweede
plaats te Londen als enig succes voor
onze Olympische wielerequipe. En kent
de lezer de verschillende nationale kam
pioenen nog die dit jaar bij de team
sporten uit de bus kwamen? Voetbal:
B.V.V., voor 't eerst na zeven jaar een
niet Westelijke club, voor het eerst na
dertien jaar een Zuidelijke vereniging;
hockey: H.H.IJ.C. dat vijftig wedstrijden
lang ongeslagen bleef; korfbal: Wester
kwartier, dat zijn zevende titel won;
cricket: A.C.C.; honkbal de veld win
nende zomersport Ajax.
De zwem. en hockeybond jubileerden
en Van Dan struikelde weer op de
- -
Viermaal goud in Londen voor Neder
land, daar zorgde onze koene Fanny dit
jaar voor.
drempel van het Europees kampioen
schap middengewicht. Wageningen won
de voetbalbeker, Arsenal het Engelse
kampioenschap, Manchester United de
Cup. Nog niet genoeg? De Haarlemse
Watertrappers zegevierden, der traditie
getrouw, in de polo-zeskamp van het
Bisdom Haarlem en Jefke Janssen werd
eerste in de M.P.M.-koers, Nederlands
eerste grote wielerwedstrijd.
Volledig, neen, dat zijn we ook nü
nog niet, maar dat laten de ruimte en
de bedoeling van een jaaroverzicht ook
niet toe. Dit is een vogelvlucht over het
sportleven, waarna wij de conclusie
overlaten aan de lezer. De onze luidde,
gelijk gezegd: Een gunstig jaar voor de
Nederlandse sport. Cr
schendingen gemeld.
Op 9 Maart installeerde dr. Van
Mook de voorlopige federale regering
en kwam het in de republiek tot een
breuk tussen de groep van Sjarifoed-
din en Sjahrir.
12 April deed zich een geruchtma
kend incident voor, toen de Neder
landse delegatie op het station van
Djocja met stenen bekogeld werd.
Toch zat deze zelfde delegatie enkele
dagen later aan de conferentie-tafel
met de republikeinen
In Mei werd bekend, dat een ver
tegenwoordiger van de republiek te
Praag met de Sovjet-Unie een over
eenkomst had gesloten.
De eerste dagen van Juni brachten
nogal opschudding, toen bleek, dat
twee leden van de C. v. G. D., de Ame
rikaan Dubois en de Australiër
Critchley, enkele vertrouwelijke „sug
gesties", om een einde te maken aan
de geschillen tussen Den Haag en
Djocja, bekend hadden gemaakt. Onze
regering protesteerde en Dubois werd
Haar Amerika teruggeroepen.
Steeds duidelijker werd het in de
maand Juli, dat de invloed der ex
tremisten in de republiek groeide.
Op 14 Juli werd een nationaal front
gevormd, en twee dagen later
schorste Nederland de besprekin
gen. Op de helft dezer maand na
men de deelstaten in Bandoeng een
resolutie aan, waarin op een inte
rim-regering werd aangedrongen.
Een grote smokkelhandel in opium,
waarbij enige republikeinse kopstuk
ken waren geïnteresseerd, hield de
gemoederen in Augustus bezig. Steeds
meer blijkt, dat de in Moskou opge
leide communist Moeso in de repu
bliek aan macht wint. In September
deed hij een staatsgreep, en kreeg
Madioen in handen. De regering-
Hatta sloeg hard terug en Moeso was
gedwongen met zijn handlangers de
bergen in te vluchten.
Begin October werd in Den Haag
met een aantal Indonesiërs overleg
gepleegd over een interim-bestuur.
Van Mook, die, naar beweerd werd,
buiten deze onderhandelingen was ge
houden. nam tegen 1 November ont
slag en werd opgevolgd door dr. Beel
als Hoge Vertegenwoordigér van de
Kroon. 26 Oct. nam de Tweede Ka
mer een noodwet aan, waardoor het
mogelijk werd het ontwerp voor een
interim-structuur te verwezenlijken.
November kenmerkte zich door de
„laatste poging", welke werd onder
nomen, om alsnog met de republiek
tot overeenstemming te geraken. Eerst
voerde de minister van Buitenlandse
Zaken, mr. Stikker, inleidende bespre
kingen met Hatta. Spoedig na zijn te
rugkeer vertrok een „zware" delega
tie naar Batavia en Djocja, bestaan
de uit de ministers Sassen, Stikker en
Neher, om de besprekingen voort te
zetten. De ministeriële commissie
werd vergezeld door een delegatie
uit het parlement, waarvan o.a. de
heren Romme en Van der Goes van
Naters deel uitmaakten.
I Dec. keerden de ministers teleur
gesteld terug. Op 16 Dec. viel 't besluit
der regering opnieuw tot een politio
nele actie over te gaan. Op 22
Dec. behandelde, op verzoek van Ame
rika, de Veiligheidsraad de Indonesi
sche kwestie. Hoe het verloop hier
was, ligt ieder nog vers in het geheu
gen. Woensdag 29 Dec. ging de Raad
uiteen, na een verklaring van de
Van Royen aanhoord te hebben, dat
op 31 Dec. te 24 uur de order „Staakt
het vuren" zal worden gegeven.
Slijkhuis won een bronzen medaille op
de 1500 meter in Wembley-stadion.
30 Maart. St. Walburgistoren in Zut-
phen in laaiende brand.
18 Mei. Ernstige brand in het paleis
Noordeinde, juist tijdens de brand
weertentoonstelling.
8 Juni. Arnhem, bunkerexplosie in
voormalig sanatorium. Vijf doden.
12 Juni. Enorme brand in A.T.O.-ga-
rage te Rotterdam.
10 Aug. Weer enorme havenbrand te
Rotterdam. Vlammenzee van 200
meter breedte.
U Sept. Koelhuis „Amerika" gaat
op in vlammen. Grote voorraden
levensmiddelen verloren.
28 Sept. Tweede brand te Amsterdam.
Nu drie aardappelloodsen.
6 Dec. Hevige brand in Deventer. 6
doden.
Oorlogsmisdadigers
1 April. Rauter voor Bijz. Gerechts
hof té 's-Gravenhage. Doodstraf.
16 April. Anton van der Waals. Eng-
landspiel. Doodstraf.
8 Juni. Schreieder buiten vervolging
gesteld.
28 Juni Schreieder in opdracht van
proc.-fiscaal Bijz. Gerechtshof ge
arresteerd. Zaak nog altijd Mangen-
de.
■21 Juli. Christiansen voor Bijz. Ge
rechtshof te Arnhem. -12 jaar.
26 Oct. Prof. v. Dam 6 jaar.
17 Nov. Begin proces beulen van
Amersfoort. Doodstraf voor Berg en
Kotaila.
2 Dec. Prof. Goedewaagen. 15 jaar.
14 Dec. Woudenberg levenslang.
10 Febr. Ned. Dakota met o.a. Niwin-
artisten als passagiers stort neer in
Padabarang nabij Bandoeng. Alle
19 inzittenden gedood.
25 Maart. Auster-lestoestel van het
vliegveld Valkenburg verongelukt
bij Katwijk. Twee doden.
April. Drie militaire vliegtuigonge
lukken. Bij Gronau, Sterksel en
Scheveningen. Twee doden.
I Mei. DC-6 verongelukt bij start op
Schiphol. Geen doden.
3 Mei. Tigermoth van mil. luchtvaart
stort neer in België. Twee doden.
22 Juli. Ned. Mitchellbommenwerper
B 25 te pletter gevallen aan Schot-
lands Oostkust 6 doden.
24 Aug. Valkenburg. Mil. vliegtuig
neergestort. 2 doden.
21 Oct. Nederland wordt opgeschrikt
door de ramp van de „Nijmegen".
Neergestort bij Prestwick. 40 do
den, o.a. Parmentier, Veenendaal.
8 Nov. Voorhout. Mil. lesvliegtuig.
Andere sensatie
12 Maart. Na de Putsch van Praag.
Ned. regering kondigt maatregelen
aan ter ondersteuning van het ge
zag.
20 Maart. Men noemt het verpleeg
sterscorps van de Kon. Landmacht
een schertscorps.
24 Maart. Amsterdam weert commu
nistische wethouders.
31 Maart. Koningin Wilhelmina moet
volledig rustnemen.
7 April. Minister Vos torpedeert het
plan-Burgerveen.
12 Mei. Koningin Wilhelmina kon
digt abdicatie aan.
22 Mei. Mariënbosch!
20 Juni. Radio-verkiezingstoespraak
Weiter weggeregeld.
10 Aug, Intocht van Fanny Blankers
Koen in Amsterdam.
16 Aug. Nieuw vliegveld-probleem
Y penbur g-Schie veen.
28 Aug. Alg. gratie.
27 Oct. De gulden van Joekes.
4 Nov. A'damRijnkanaal.
10 Nov. Plan-Wesseling.
18 Nov. Moord in Enkhuizen.
18 Dec. Hernieuwde actie in Indone-
