4
sionisme
In Breitner vinden we de apotheose van het impressionisme, een kente
ring naar het expressionisme. Het impressionisme legde de basis voor
de latere ontwikkeling onzer moderne kunst: Van Gogh, die een bewon
deraar was van Breitner - ze kenden elkaar uit Den Haag - en de vele
anderen, wier namen onscheidbaar met de glorie onzer kunst zijn ver
bonden. Uit de veelheid van namen noemen we slechts Kees J. Maks, één
van zijn trouwste leerlingen. Met hem bezocht en fotografeerde hij voor
al in Amsterdam veel wijken in aanbouw; diens vader was er namelijk aan
nemer.
Het hoogtepunt in Breitners artistieke carrière was zijn grote over
zichtstentoonstelling in Arti et Amicitiae te Amsterdam in de winter
van 1901 - 1902.
Aanvankelijk was zijn werk vooral donker en zwaar van stijl, doch gaan
deweg en in zijn Aerdenhoutse tijd werd zijn palet lichter en verfijnder
van coloriet. Inmiddels behoorde hij tot de goed betaalde kunstenaars
van zijn tijd, hoewel hij anderzijds toch vaak in geldnood verkeerde.
VOL KRACHT EN SFEER
De onderwerpen, die hij koos, waren de bouwwerken in Amsterdam, dok
en havenstukken, de sleperskarren, het werk met paarden op het land,
de militaire manoeuvres, huzaren, rijdende artillerie, soldaten in Am
sterdam.
Bijna hoorbaar zijn de stoten van het heiblok bij de huizen in aanbouw,
die we op zijn doeken zien; "woelig, smerig, schilderachtig" dat is -
zoals hij zei - wat hem aantrok in een stad. In een krachtige factuur
zette hij het bewogen mozaik van het straatbeeld op het doek. Met een
