OVER THEEKOEPELS EN TEMPELTJES
In de 17e eeuw, toen om de landhuizen geometrische tuinen (ontworpen door de
beroemde tuinarchitect Lenotre I) en Sterrenbossen aangelegd werden, ver
rees voor het eerst het 11 tempeltje een elegant, open bouwseltje, meestal
rond en klassiek geïnspireerd» Op Elswout, is het Sterrenbos, west van het
huis, stond zo9n tempeltje, op een kruispunt van rechte kanalen en rechte la
nen. Het is verdwenen, toen de klassicistische opvattingen plaats moesten ma
ken voor de Engelse landschapsstijl der Romantiek. Nu staat het op de tem
pelberg aan de hoge kant van de kleine vijver, noord van het Huis.
Na de tempeltjes komen de theekoepels in de mode. Thee wordt modedrank,
theeschenken een ritueel, uitsluitend verricht door de vrouw. Eeuwenlang had
den mannen hun gildenbijeenkomsten gehad, waar lustig gegeten en gedronken
werd, maar de vrouw kwam, voor de ontdekking van de thee, nauwelijks uithuis.
Nu schenkt ze de verkwikkende drank in salon of theekoepel en hanteert zo gra
cieus de porceleinen kopjes. Men gebruikt zilveren serviezen en ook ziet men
de theestoven in allerlei variaties. En nu komen de heren graag op bezoek, al
is de vrouw hier meesteres en de conversatie geen mannenpraat. De emancipatie
van de vrouw begint Theekoepels verrijzen langs de trekvaarten en de grote
wegen en onder het drinken kijkt men genietend naar de voorbijkomende equipa
ges en trekschuiten.
Foto J.G. de Vries
