DE JOODSE BEGRAAFPLAATS TE OVERVEEN
In elk geval iets dat zo bleef
boeien, dat je ruim veertig
jaar later besluit op onder
zoek uit te gaan in de hoop die
sluier van geheimzinnigheid
voor eens en altijd op te
lichten. De gegevens blijken
echter schaars en een eerste
onderzoek in de omgeving levert
Eet nieuwe toegangshek tot de Joodse Begraaf- aweinig op. Er loopt een
plaats te Overveen. (foto Paul Bienfait) spoor naar Amsterdam, dat lijkt
te verzanden in verlorengegane
archieven. Maar dan kom je in contact met dr Jaap Meyer, de joodse historicus,
die op zijn lijst van nog te behandelen onderwerpen onder meer de Joodse Begraaf
plaats te Overveen heeft staan. Dankzij zijn enorme kennis van zaken èn zijn
speurzin en volharding stromen de gegevens binnen.
Archiefstukken die al lang vergeten en zoekgeraakt waren of die men als verloren
gegaan beschouwde komen boven water. Een boeiend stukje Nederlands-Joodse
geschiedenis krijgt langzaamaan inhoud en de Joodse Begraafplaats wordt een
vertrouwde plek.
Mogelijk is het u indertijd net
zo vergaan als mijen heeft
ook u een herinnering aan de
Joodse Begraafplaats die stamt
uit de tijd dat u aan de hand
van vader of moeder op een
zonnige zondagmiddag naar het
Brouwerskolkje wandelde. De
heenweg of de terugweg leidde
dan via de Tetterodeweg langs
die geheimzinnige plaats, waar
hoge muren en een vreselijk
dichte poort iets verborgen
hielden, dat alleen al door dat
verborgen blijven, mateloos
boeide.
"Pap, wat is dat eigenlijk? Wat
zit daar achter?"
"Dat is een oude Joodse
begraafplaats. Kijk maar, er
staan Hebreeuwse lettertekens
op."
"0", (en wat moest je je
daar dan bij voorstellen?)
In 1795 trekken de Fransen ons land binnen en met hen komen de idealen van de
Franse revolutie hierheen. De plechtige afkondiging van de 'Rechten van den
Mensch en Burger' volgt.
In Amsterdam bevindt zich onder de joodse bevolking een groep ontwikkelde en
vooruitstrevende lieden (een groot deel van hen is al geruime tijd lid van de
sociëteit 'Felix Libertate', waar zij veel en vaak over hun ideeën spreken), die
deze afkondiging met beide handen aangrijpen om hun ideaal, de emancipatie van
de Nederlandse Jood in gang te zetten.
De leiders van de Amsterdamse joodse gemeenschap, de parnassijns (kerkbestuurders)
13
