DE GRAAF FLORISSCHOOL IN VOGELENZANG
Kort geleden is in Vogelenzang de nieuwe vleugelschool officieel in gebruik
genomen. Twee bekende basisscholen zijn, met behoud van eigen zelfstandigheid,
samengegaan: de r.k. Sint-Jozefschool en de openbare Graaf FlorisschoolDe
oude gebouwen, de indrukwekkende gevel van de Sint-Jozefschool midden in het
dorp en de huiselijk aandoende schoolmeesterswoning-met-aanbouw aan de noordkant
van het dorp waar de Florisschool was ondergebracht, zullen zoals het er nu
uitziet wel plaats moeten maken voor nieuwbouw met woonbestemming.
Het leek ons de moeite waard om op dit moment, nu het lager onderwijs in Vogelen
zang aan een nieuwe fase is begonnen, de geschiedenis van de oudste school, de
Graaf Florisschool, voor zover dat mogelijk was uit te zoeken en te beschrijven.
In dit artikel geven wij een overzicht van wat wij bij onze naspeuringen in het
gemeente-archief van Bloemendaal en in het Rijksarchief Noord-Holland konden
achterhalen. Er zijn nog vele lacunes in het verhaal, mogelijk zijn er onder u,
lezers, mensen die over aanvullende gegevens beschikken. Wij houden ons daarvoor
aanbevolen.
Uit notities in het Resolutieboek van Bloemendaal (gemeente-archief) weten wij
dat er in 1788 al geruime tijd een schoolmeester in Vogelenzang is, want in dat
jaar eist deze schoolmeester een tractement van 50,- per jaar en weigert verder
les te geven voordat deze eis is ingewilligd. De schoolmeester(s) word(t)(en)
verschillende malen door de schout gedagvaard voor de rechtdag te verschijnen,
maar geven aan deze oproep geen gehoor (o.a. eenmaal wegens het koude weer en de
slechte weg) en bedanken tenslotte in maart 1789 voor hun baantje.
Vanaf dat moment zijn de kinderen uit Vogelenzang aangewezen op de school in
Overveen, maar dat duurt niet lang.
Want in mei 1795 wenden inwoners van Vogelenzang zich tot de "Provisioneele
Municipaliteit van Vogelensang, Aalbertsberg en Tetterode" met het verzoek een
schoolmeester aan te stellen voor Vogelenzang met dezelfde bezoldiging en andere
rechten als de schoolmeester in Overveen, aldus.
De opvoeding der kinderen in den Vogelesang merkelijk is verwaarloost
geworden; dewijl dezelve bij ruwen winter weeder, als door andere beletselen
die schooien veelmaalen hébben moeten verzuijmen bij te woonen. Dat zij
altoos mede opgebragt hébben de dorpslasten en andere kosten van de drie
gemelde ambachten, waarvan de dorpslasten en andere kosten schoole te
Overveen het zijne genooten heeft. Dat zij vermeenen tegen de vrijheid
en gelijkheid te strijden, desen kosten tot zo wijnig nuts der kinderen
onder de Vogelesang te moeten draag en ten waare zij een gelijk effect
daar van genieten; reedenen waaromme zij zich keeren tot u lieden met
versoek dat aan hun jaarlijks uijt de gemeenzaame cassen der drie
ambachten mogen werden uijtgekeerd tot onderhoud van een schoolmeester
in een school dat zij inde Vogelesang voorneemens zijn te laat en opbouwen.
Immers zij betalen plichtsgetrouw hun bijdragen in de 'dorpslasten en andere
kosten' waarvan de school in Overveen mee profiteert, terwijl de kinderen uit
Vogelenzang "bij ruw winter weeder", en door "andere beletselen" de school al te
vaak moeten verzuimen. Dat is naar het gevoel van de inwoners van Vogelenzang in
strijd met de grondbeginselen van de pas gestichte Bataafse Republiek, die
vrijheid en gelijkheid voor alle burgers propageert. Onder degenen, die in 1795
het request hebben ondertekend, treffen we de namen aan van Barend Wesseling,
Pieter van de Berg, Pieter Heemskerk, Claas Verdegaal, Hendrik Warmerdam en
Antonie van der Linden - namen, die men nu nog als familienamen in Vogelenzang
kan aantreffen. Eén blik in het telefoonboek zal u daarvan overtuigen.
De aanvragers krijgen hun zin en in juli 1795 wordt Klaas Blesgraaf uit Schiedam
als schoolmeester aangesteld op een jaarwedde van 60 gulden en vrij wonen.
5
