gen ook kaarten getekend, die echter nooit in druk zijn verschenen
(bijvoorbeeld van Bloemendaal, 1826). Als landmeter der eerste
klasse hij het kadaster was hij daar de aangewezen man voor. Maar
ook particulieren gaven Nautz de opdracht hun grondbezit, bijvoor
beeld dat van Hartenlust (zie nummer 26 op de kaart) op te meten.
Over zijn gehele kaartoeuvre is echter nog maar weinig bekend.
In 1837 beleefde de kaart twee herdrukken, ogenschijnlijk identiek,
maar de schaalverdeling blijkt bij één edi,tie 1:24.060 te zijn,
terwijl de afmetingen (63 x 94 cm) van deze versie toch dezelfde
zijn gebleven. Tevens moet hier opgemerkt worden dat de aandui
ding in ellen in die tijd al door meters vertaald moet worden.
De enige reden voor een derde druk moet dan een verkeerde schaal
aanduiding op de eerste en tweede kaart zijn geweest, die misschien
al heel snel waren uitverkocht. Over de oplage van deze kaarten
is echter niets bekend.
In het jaar van de kaart woonde Nautz buiten de Kennemer- of
NieUwe Poort nr. 12, ter hoogte van het huidige Frans Halsplein.
In de titel van de Kaart lezen we dat bij hem thuis exemplaren te
bekomen waren, met vermelding dat hij woonde naast de architect
Zocher. J.D, Zocher jr. (1791-1870) had hier, ten noorden van de
Kloppersingel, zijn boom- en bloemkwekerij Rozenhagen. Als tuin
architect genoot hij grote faam, onder andere door zijn vele re
organisatieplannen van Kennemer buitenplaatsen en van de Hout
in 1827. In 1837 verscheen van de hand van Nautz een kaart van
deze nieuwe aanleg, ook door Van Baarsel gegraveerd en bij de
weduwe Koning en Brugman gedrukt.
Ferdinand Joseph Nautz werd in 1785 te Brunssum geboren en kwam
als 23-jarige jongeman naar Haarlem, waarschijnlijk omdat hier
reeds familie uit zijn geboortestad woonde. Hij trouwde in 1812
met Maria Diederich, die hem zeven kinderen schonk. Toen Nautz
op 10 oktober 1841 overleed, luidde het slot van de overlijdens
advertentie in de Oprechte Haarlemsche Courant: "Verpletterend is
voor mij de slag, vooral als ik de oogen op mijne kinderen sla,
waarvoor hij zoo een zorgvuldig Vader was".
Daarmee was het laatste woord geschreven over de landmeter Nautz,
die nu ruim 140 jaar later recht wordt gedaan met de heruitgave
van deze zo gedetailleerde kaart. De hoge kwaliteit is echter ook
een verdienste van de jubilerende drukkerij Amicitia te Bloemen
daal en de lithograaf de heer Mosiker, Rivo BV, uit Boesinghe-
liede, die beiden in staat zijn geweest deze fraaie druk in 750
exemplaren het licht te doen zien naar een orgineel uit de histo
rische atlas van het Haarlemse gemeente-archief
Bloemendaal, april 1985
Bert SIiggers
Rechts: De linkerbovenhoek van de kaart van Nautz
(ongeveer een achtste deel van het geheel)
waar de zuidelijke begrenzing van "het gebied
met Vogelenzang en Bennebroek is te zien.
4
