De Villaparken die na 1900 de plaats der landgoederen in en rond
het dorp Bloemendaal innamen boden de happy few uit Haarlem, Am
sterdam en de Zaanstreek een idyllisch onderkomen. De bouwactivi
teit bracht veel verandering in de rustige, landelijke gemeente.
Projectontwikkelaars stortten zich op het gebied, dat door aanleg
van spoorwegen en wegen naderhand voor iedere forens bereikbaar
werd
Het gemeentebestuur, dat onder burgemeester J.W.A. Immink de vil-
labouw met gejuich had begroet, moest zich onder burgemeester Jhr.
A. Bas Backer sterk maken om deze stroom van plannen in goede en
gewenste banen te leiden. Jhr. Bas Backer, burgervader van 1907 tot
1931, was een beminnelijk man, die echter wel wat steun kon gebrui
ken. Daarin vond hij dan de liberaal J.C. Laan aan zijn zijde. Als
raadslid in twee termijnen, van 20-6-1912 tot 2-9-1919 en van
20-1-1921 tot 21-9-1933 en als wethouder van Financiën en Publieke
Werken van 1923-1932 diende hij, nee, bestuurde hij dê gemeente van
Bloemendaal die hij zo lief had gekregen, met volledige inzet en
met de onverzettelijkheid Zaankanters eigen.
Dat dit, ook in de raad, wel eens tot gesputter leidde, zal niemand
verbazen. Toch legde men zich telkens bij zijn plannen neer. Het
waren dan ook wel gouden tijden voor Bloemendaal: duinen werden
beplant, wegen geprojecteerd, nieuwe buurten verrezen, waarbij gas,
water, licht, riolering, openbaar vervoer etc. in steeds nieuwere
vormen en vindingen werden toegepast. Een van de uitvindingen van
de jaren '20 werd Laans paradepaardje! Als een der eerste gemeen
tebestuurders in Nederland zag hij het nut van bestrating met de
zogenaamde "asfaltbitumen"Zo enthousiast was hij over de kos
tenbesparing in aanleg en onderhoud van wegen, dat hij, zonder daar
B. en W. of de gemeenteraad in te kennen, voor Bloemendaal een
asfaltmengmachine aanschafte. Hiervoor werd op het nieuwe terrein
van Publieke Werken aan de Zeeweg in de schaduw van de Haarlemse
watertoren een onderkomen gebouwd, waar een spoorlijntje, afgetakt
van de nabijgelegen lijn Overveen-Zandvoortde benodigde bitume-
tankwagens van Shell aanvoerde.
Nadat de kinderziekten van het gebruik van de installatie en van de
techniek van het asfalteren waren overwonnen werden in snel tempo
de wegen van de gemeente Bloemendaal van deze deklaag voorzien en
tegelijkertijd ook vaak verbreed of verlegd.
Nog in 1989 is op veel plaatsen zichtbaar waar onze gemeente in een
nabuurgemeente overgaat: daar waar het asfalt aan klinkers grenst!
De ambtenaren van Publieke Werken droegen hun voortvarende wethou
der op handen, al moesten zij soms aan zijn ideeën wennen. Dat Laan
in de verkiezingstijd rondreed in een auto met het opschrift:
"Kiest Laan, die is zuinig" werd later nog eens onderstreept door
zijn bevel, voor de aanleg van garages, werkplaatsen en bruggen de
oude straatstenen in "tweede gebruik" te nemen. De in 1932 ver
nieuwde Hospesbrug bij Vaart en Duin in Overveen is daarvan een
voorbeeld. En in de garage van Publieke Werken stond met grote
letters op de muur geschilderd: "Gebruikt vrij water, vuur en
licht. Maar zuinig zijn gebiedt Uw plicht".
Nog herinnert bij Publieke Werken veel aan wethouder Laan. In de
gang hangt een fototableau van waaruit hij ons streng, maar recht
vaardig aankijkt. Links van hem de portretten van "zijn" burgemees
ter Jhr. A. Bas Backer en het bekende raadslid A.J. de Waal Male-
fijt. Daaronder de ambtenaren die Laan terzijde stonden: J. Ver
meer, opzichter der plantsoenen, J. van Es, inspecteur van bouw- en
woningtoezicht, C. van Meeteren, opzichter bestrating, J.W. van den
El shouttechnisch ambtenaar van wegen en riolering. En dan nog een
jongetje: jeugdportret van J. Lanfermeijeral weer sinds 1961 als
technisch ambtenaar van wegen en rioleringen aan de gemeente ver-
21
