DE GRASLANDEN VAN ELSWOUT
Er staat een bank in Bloemendaal, een "klein monument" voor een
wethouder die veel hield van baksteen, van villaparken én van
asfalt, maar ook van natuur. En zeker zou hij, als hij nu nog'
wethouder was, zijn ambtenaren vragen het asfalt niet zo dicht om
de bomen te leggen, én de bank nog eens een beetje op te knappen!
J.A. Patijn-Bijl de Vroe.
Met dank aan mevrouw A. Wijsman-Laan, dochter van J.C. Laan; me
vrouw W. van Trotsenburg-Muyrers en mevrouw H. Slagter-Wieringa
Ons Bloemendaal; mevrouw Tineke Pesman, gemeente-archief Bloemen
daal en de vriendelijke receptioniste van Publieke Werken.
De graslanden welke behoren tot het huidige arsenaal van-het land
goed Elswout zijn in het verleden aangelegd op de afgegraven bin-
nenduinrand. De situering van de afzonderlijke graslanden is niet
meer gewijzigd nadat het landgoed rond 1800 omgebouwd is tot een
park in de zogenaamde landschapsstijl.
Van oudsher had het grootste deel van een landgoed een nuttige, dat
wil zeggen een gebruiksfunctie. Uit het bos werd hout gehaald. De
open ruimte was als bouw- of grasland in beheer bij de bij het
landgoed behorende boerderij. De grazende koeien hielden niet
alleen het gras kort waardoor de vorm van het terrein des te beter
uitkwam, ze fungeerden ook als "wandelend schaalelementals
aankleding voor de grote open ruimten. Op deze manier viel een
belangrijk verschil tussen het park en het omringende landschap
weg. Koekampen en hertekampen zijn typerend voor een 19de eeuws
landschapspark
Natuurlijke graslanden dankten vroeger hun bestaan in belangrijke
mate aan begrazing door grote wilde herbivoren. Begrazing of be
weiding is derhalve de oorspronkelijke gebruiks- of beheersvorm van
onze graslanden. Begrazing werkt echter alleen gunstig op de na
tuurlijke rijkdom van het grasland, als het niet intensief plaats
vindt, hetgeen in het verleden altijd zo was.
24
