20
omnibus had tegenstanders. Behalve van de wegbeheer-
ders, die bevreesd waren voor beschadiging van het weg
dek, kwamen er ook klachten van de bewoners langs de
route. Aangezien er geen vaste haltes waren, was het de
gewoonte om de komst van de omnibus door trompetge
schal aan te kondigen. Vooral koetsier Toornend, oud-
trompetter bij het leger, genoot in dit opzicht een zekere
vermaardheid. Daar er in de Voorbuurt meestal wel aan
bod was van passagiers, was er voor hem alle reden om
de trompet eens flink te laten schallen. Gevolg: klachten
over geluidsoverlast.
De familie Lindeman van 1814 tot 1894 eigenaar is
geweest van 't Hemeltje? Vermoedelijk was het ren
dement van 't Hemeltje niet groot genoeg om het grote
gezin te onderhouden: van J. Lindeman is bekend dat hij
naast tapper ook timmerman was.
Er in 't Hemeltje veelvuldig is vergaderd? Een bekend
Nederlander heeft eens gezegd: "Breng drie Nederlan
ders bijeen. Die richten vervolgens een vereniging op en
kiezen voorzitter, secretaris en penningmeester".
De vergaderingen en bijeenkomsten vonden veelal plaats
in het achterzaaltje, waar thans het biljart staat. Tot 1870
moest men zich behelpen met cafézaaltjes bij gebrek aan
echte vergaderzalen. Eén van de organisaties die in 't
Hemeltje regelmatig bijeenkomsten hield, was 'Het Nut',
bij de meestemensen alleen bekend door de beroemde
conférence van Wim Sonneveld.
Het Kennemer leesgezelschap. Sinds zijn oprichting in
1863 hield dit gezelschap zijn jaarvergadering in 't
Hemeltje. Door het lezen van niet algemeen bekende, ook
buitenlandse tijdschriften wilden de leden hun culturele en
maatschappelijke kennis vergroten. De kring heeft veel tot
de ontwikkeling der Bloemendalers bijgedragen.
De laatste vergadering werd op 27 november 1943 gehou
den. Na de evacuatie in 1944 heeft de leeskring in feite
opgehouden te bestaan.
Wie waren er lid?
Huisartsen, schoolmeesters, een gouverneur (van de kin
deren van Huygens Backer)een meester-timmerman en
de directeur van de Omnibus-maatschappij. Ook burge
meesters en leden van de gemeenteraad worden als actief
lid genoemd in de jaarverslagen.
Saillant punt: Huisarts D. Bakker weet op een jaarvergade
ring de aanwezigen te laten instemmen met het nemen
van eenabonnement op het tijdschrift 'De Kwakzalver'.
Onbekend is of dit tijdschrift tot de serieuze lectuur werd
gerekend.
H.A.W.M. Schlatmann
De Maatschappij tot Nut van het Algemeen: Gesticht in
1784, streefde 'Het Nut' naar algemeen volksonder
wijs, opleiding tot democratische staatsburger en opvoe
ding in algemeen christelijke geest van verdraagzaamheid
en liefde voor het vaderland.
'Het Nut' stichtte lagere scholen, kweekscholen, leeszalen,
bibliotheken, spaarbanken en woningbouwstichtingen.
Ook werden er pedagogische boeken uitgegeven en werd
er aan 'volwassenen educatie' gedaan.
Had men het hogere Nut nagestreefd dan was er gele
genheid voor 'nanut'. Het woordenboek omschrijft
dit als 'een plezierig nastuk van een vergadering of bijeen
komst van 't Nut tot het Algemeen'.
Gezien het relatief grote aantal bezoekers van 't Hemeltje
dat ook thans na afloop van een vergadering of bijeen
komst nog steeds even een 'afzakkertje' komt halen, zou
het aardig zijn het woord 'nanut' weer nieuw leven in te
blazen.
Ons Bloemendaal, 16e jaargang, nummer 3, najaar 1992
