Een huis aan de bosrand
De geschiedenis van Eben Haezer
Op 5 december 1861 ging een testament open dat meer
dan 130 jaar voor de Bloemendaalse gemeenschap van
betekenis zou blijken. Baronesse Johanna Jacoba von
Ziegésar-Bondt legateerde een groot vermogen met als
doel: 'de opvoeding van jeugdige meisjes uit de behoefti
ge bevolking van Bloemendaal en Santpoort voor de
dienstbare stand'.
Daartoe moest grond worden aangekocht en een huis
gebouwd. Dit kreeg zijn beslag toen in 1866 aan de Bos
en Duinlaan 2a de eerste bewoonsters welkom werden
geheten. Sinds die datum is tot juli 1927 in de geest van
de erflaatster gewerkt. Steeds was volgens de laatste wils
beschikking de plaatselijke predikant 'president-regent'.
Een onafzienbare schare kinderen heeft dit fors uitgevallen
huis bewoond: kinderen van de Amsterdamse Diaconale
huizen, jonge meisjes die steun kregen van de vereniging
Union (met onderbreking van de oorlogsjaren toen de
Duitse Wehrmacht het huis had gevorderd), en van
1955 - 1967 pupillen van de hervormde vereniging
'Kinderzorg' in Noord-Holland.
Steen der hulp
Wie het huis aandachtig beziet, moet wel onder de indruk
komen van de boeiende geschiedenis van dit pand. De tijd
van het tot dienstmeisje opleiden uit het vermogen van
een welgestelde baronesse was in 1927 voorbij. Maar de
regentschap heeft onverdroten ook alle jaren erna het beste
met deze STEEN DER HULP (hebreeuws: Eben Haezer)
willen bereiken: dienst aan de jeugd in de geest van
Christus. Dit doel blijft, ook sinds eind 1990 het gebouw
is overgegaan in handen van de regenten van de Stichting
Gereformeerd of Burgerweeshuis.
Eens, op 'Vlugthoven', vlak bij de Wiistelaan, heeft een
vrouw uit de welgestelde kringen begrepen dat bij een
groot deel der bevolking armoede heerste. Men kreeg
midden 19e eeuw vaak te veel om te sterven en te weinig
om te leven. Johanna von Ziegésar-Bondt liet het voor die
tijd enorme bedrag van 320.000,- achter voor deze kin
deren en haar wens is tot 1927 nageleefd.
De eerbare en godvruchtige dienstmeisjes van weleer heb
ben plaats gemaakt voor jongeren van nu, tussen 16 en 21
jaar, die er leren zelfstandig te wonen en te leven.
Aardig is nog te vermelden, dat er in het lommerrijke
Bloemendaal een jeugdroman is gesitueerd door de schrijf
ster Simone Schelf In dit boek, 'Emilie', is een meisje uit
Eben Haezer werkzaam in hotel 'Duin en Daal' en fungeert
er als postillon d'amour tussen een kostschoolmeisje en
een jongeman.
Als voorzitter van de regentschap van de stichting kan ik u
tenslotte melden dat jaarlijks uit de renteopbrengst van het
vermogen dat door de verkoop van het huis is vrijgeko
men, in de geest van de erflaatster hulp wordt verleend
aan sociaal-culturele activiteiten in jeugdland.
Ds. R. Hengstmangers
Meisjes van Eben Haezer in het Blnemcndaalse Bos (foto uit de nalatenschap van mevrouw W.M. Theyse-Groen).
Ons Bloemendaal, 18e jaargang, nummer 1, voorjaar 1994
17
