onze verontwaardiging zagen wij toen, dat onze 3 i stenen
door de metselaar werden weggehaald en overnieuw wer
den opgemetseld.' Overigens vertelt de eerste steen zelf dit
verhaal toch net iets anders. De inscriptie luidt: 'De eerste
leerlingen hebben op 31 oktober 1924 allen aan mij
gemetseld. 27 leerlingen'.
De architect heeft voor zijn eigen achterban een roman
tisch schooltje ontworpen met een ronde torenpartij en
ramen met kleine ruitjes. Zoals ook te zien is aan het plas
tische metselwerk met zijn diepgevoegde, deels verticaal
gemetselde baksteen, laat hij zich beïnvloeden door het
expressionisme van de Amsterdamse school. 'De school is
zo gebouwd, dat de leslokalen op het Zuiden liggen', zegt
een prospectus uit de jaren dertig, 'zodat Zon, Licht en
Lucht in ruime mate kunnen toetreden'. En inderdaad, in
de loop der jaren heeft menig kind het daar op het Zuiden
behoorlijk warm gehad.
Op 18 april 1925 wordt het nieuwe gebouw op feestelijke
wijze geopend. De kinderen mogen koekhappen en er is
een kok die wafels bakt. En dan begint de routine van het
schoolleven. In vier lokalen, zonder centrale verwarming.
Maar een kinderhand is gauw gevuld:
'We hadden nu echte banken, die zijn meegegaan tot na
de 2e oorlog', zegt Dea van Hall. 'Er waren echte borden
en echte kaarten en platen. Nu er een echte school was
kwamen er steeds meer leerlingen. Korte tijd hebben we
nog schooltuintjes gehad, maar naarmate het aantal leerlin
gen toenam was dat niet meer mogelijk. Oorspronkelijk
was er achter de school en ernaast een soort plantsoen,
maar dat veranderde al gauw in een speelterrein.'
'Gezellig was het er', herinnert juffrouw Hofland (onder
wijzeres aan de SAB van 1927 tot 1973) zich in 1974. 'En
wat konden de kinderen heerlijk spelen. Geen echt school
plein, maar zand en eikenhakhout! En niet te vergeten aan
de overkant het 'Spokebos'. Een leegstaande oude villa
[Gimli Huize, in 1903 door Willem Bauer voor de van
Willem Witsen gescheiden Betsy van Vloten gebouwd en
gesloopt in 1941] met een vijvertje in een totaal verwil
derde tuin.'
Het schoolgeld
De nieuwe school valt onder het bijzondere neutrale
onderwijs en wordt dus maar ten dele door de overheid
gefinancierd. Extra activiteiten worden uit eigen middelen
bekostigd. Maar zelfs in Aerdenhout blijkt lang niet ieder
een bereid of in staat dit extra schoolgeld te betalen.
Bij de gemeente dient zich dan ook al gauw, in januari
1930, een tweede comité van belanghebbende ouders aan,
ditmaal met een lijst van maar liefst 100 kinderen (waar
van er wel eenderde al op de SAB zit). Er moet een twee-
Koekhappen bij de opening.
de school komen, vinden zij, een school die niet zo duur
is en die best wat soberder mag zijn. Of zoals zij het in
hun aanvraag formuleren: 'De particuliere school der
Schoolvereniging 'Aerdenhout-Bentveld' vraagt, boven het
normale schoolgeld eener Gemeenteschool, eene bijdrage
van jaarlijks fl 100.- voor het eerste kind, fl 75.- voor het
tweede, en fl 50.- voor het derde kind, hetgeen voor
velen zeer bezwaarlijk is. Afgescheiden hiervan, wordt uit
andere overwegingen Openbaar Lager Onderwijs sterk
voorgestaan door tal van ouders in Aerdenhout die voor hun
ne kinderen eene streng eenvoudige schoolopleiding tot een arbeidzaam
leven wenschen.' En dat kan de Schoolvereniging in haar zak
steken!
Ditmaal maakt de gemeente haast. Aan de Juliana van
Stolberglaan verrijst al in 1931 de Vondelschool.
De afrekening
Bij de feestelijke opening van de nieuwe school aan de
Mr. Enschedeweg is natuurlijk ook het gemeentebestuur
aanwezig. Maar de verstandhouding is nog steeds wat
moeizaam.
Zo krijgt het schoolbestuur een bitse brief van de afdeling
Onderwijs, die de rekeningen controleert en die met
betrekking tot bijlage 44 'de eer heeft op te merken':
'Chocoladereepen zijn niet onder de stichtingskosten te brengen'.
Hier heeft de Schoolvereniging niet van terug en op de
Ons Bloemendaal, 20e jaargang, nummer 1, voorjaar 1996
21
