Het Bloemendaalse bos eertijds de buitenplaats Saxenburg. Deze laan
maakt deel uit van het vroegere sterrenbos en is te vinden op de kaart van
Nautz uit 1822. Waarschijnlijk stonden de eiken er toen al.
len door de iepziekte. Alleen het jonge opschot bleef
staan. Ben tijd zag het er vreselijk kaal uit, maar nu is het
weer een goed gestoffeerde weg. De eiken zullen mis
schien eens echte bomen worden, terwijl de abelen na
enkele decennia weer gekapt worden. Sommige bomen
zoals eiken hebben hard hout, groeien langzaam en kun
nen zeer oud worden. Andere, snelle groeiers met zacht
hout zoals abelen en alle andere populiersoorten zijn veel
eerder aan het eind van hun leven.
Villaparken
In Aerdenhout, vroeger de 'Wildernisse', bestond de oor
spronkelijke begroeiing voornamelijk uit hakhout. Hoge
bomen, meest eiken, stonden alleen langs de paar wegen
die het gebied doorkruisten: de huidige Boekenrodeweg,
de Nicolaas Beetslaan en een deel van de Oosterduinweg.
Dankzij de aanleg van de tramlijn Haarlem-Zandvoort
werd het mogelijk om als forens in Aerdenhout te wonen.
Ten zuiden en ten noorden van de Zandvoortselaan wer
den voor en na de Eerste Wereldoorlog villaparken aange
legd. Bij de verkaveling gebruikte Springer de oude
wegen; tot de dag van vandaag staan de oude eiken er
nog. Langs nieuwe lanen werden beuken, iepen en linden
geplant, die nu na tachtig jaar tot volle wasdom zijn geko
men. Een schitterend voorbeeld is de Den Texlaan met zijn
statige linden. De oorspronkelijke verkaveling was ruim.
Hier was plaats voor bomen in de tuin. Vele daarvan zijn
Het is niet bekend hoe oud deze boomgroep is. Waarschijnlijk zijn de
vleugelnoot, esdoom en een rode beuk geplant bij de aanleg van park Duin
en Daal aan het begin van deze eeuw.
nu flinke knapen. Ga eens staan op het punt waar
Zandvoorterweg, Koekoeksweg, Van Vollenhovenlaan en
Mr. Enschedéweg bij elkaar komen. Rondom staan vol
groeide linden, iepen, beuken en eiken. De wijken ten
oosten van de Boekenrodeweg en de Oosterduinweg heb
ben minder grote kavels, maar door de laanbomen die er
staan en de redelijk grote tuinen is het er net zo groen als
elders. Dat is ook zo in de in het hakhout gebouwde wijk
tussen Enschedéweg en Vondellaan en in het
Bovenwegkwartier. Hier beginnen langzamerhand de
spaarloten van het eikehakhout tot respectabele bomen uit
te groeien. Ze worden zelfs zo groot, dat ze de huizen wel
erg in de schaduw zetten.
Buitenplaatsen
De vele buitenplaatsen in onze gemeente, met hoog
opgaand geboomte en onverstoorde ondergroei, zijn ons
kostbaarste bezit. Ze liggen naast en tussen de bebouwing.
Zonder deze buitenplaatsen zou Bloemendaal gewoon een
aaneenschakeling van fraaie woonwijken zijn. Hun aanwe
zigheid maakt Bloemendaal tot één van de mooiste
gemeentes van Nederland. Niet alleen de bewoners zelf
genieten ervan. Zomer en winter heeft Bloemendaal aan
trekkingskracht op vakantiegangers en dagjesmensen, die
behalve toeristenbelasting ook voor de middenstand geld
opleveren. Verkaveling en bebouwing van de landgoede
ren zou dan ook pure kapitaalvernietiging zijn. Alle
bestaande woonwijken ontlenen hun meerwaarde aan deze
buitenplaatsen, waar we als inwoners van Bloemendaal
samen de verantwoordelijkheid voor dragen.
Elswout is de grootste en mooiste buitenplaats.
Staatsbosbeheer is er de eigenaar van. Over het gebruik
van de gebouwen is en wordt heel wat gediscussieerd met
Staatsbosbeheer, maar over de wijze van beheer van de
8
Ons Bloemendaal, 20e jaargang, nummer 2, zomer 1996
