classicisme en de neo-barok uit de zeventiende en de acht
tiende eeuw. De ene keer duikt een Zwitsers chalet op,
dan weer een Engels aandoende cottage. Een ware staal
kaart derhalve.
Vanwege de in veel opzichten optimale omstandigheden
voor de landhuisbouw - de rijkdom van de bewoners, het
inspirerende landschap, de nabijheid van Haarlem en
Amsterdam - zijn er in Aerdenhout genoeg interessante en
bezienswaardige huizen te vinden die het gemiddelde
niveau overstijgen.
Landhuis aan de Zandvoorterweg,
architect J.M. van Hardeveld
(1922). Vanwege het smalle bouw
terrein heeft het huis een ongewoon
langwerpige vorm. De strenge
Bloemendaalse bouwverordening
moest er wél voor worden omzeild.
Rockaertsduin, in 1902 gebouwd voor de fameuze Amsterdamse schilder
George Breitner naar ontwerp van W.C. Bauer. Een rustieke atelierwo
ning waarin een vleugje Walden te bespeuren is.
Bezienswaardige huizen
Landhuizen (of villa's) zijn er in Aerdenhout in allerlei
soorten en maten. Wie ervan houdt de nuances van kunst
historische stijlen te onderscheiden komt zeker aan zijn
trekken. Statig wordt afgewisseld door bescheiden, monu
mentaal staat zij aan zij met nederig. Boerderijbouw en
Noord-Hollandse houtbouw blijken voor de architecten en
hun opdrachtgevers
net zo'n belangrijk
referentiepunt te zijn
geweest als het neo
Atelierwoningen
Zo ontwierp de wat mysterieuze architect W.C. Bauer kort
na de eeuwwisseling vier landhuizen, die stuk voor stuk
de geest van Walden ademden, de artistieke landbouwko
lonie van Frederik van Eeden in Het Gooi. Van Eeden,
trouwens, raakte al op jeugdige leeftijd onder de indruk
van de weiden, bossen en duinen in Aerdenhout en
omgeving. Eén van Bauers scheppingen betrof een atelier
woning voor zijn broer, de schilder Marius Bauer; dit huis
is inmiddels afgebroken. Een ander, genaamd
Rockaertsduin, was bestemd voor de fameuze
Amsterdamse schilder G.H. Breitner en is nog altijd te vin
den aan de Aerdenhoutsduinweg. Dergelijke landelijke ate
lierwoningen laten zien hoe door de samenwerking tussen
bouwmeester en kunstenaar architectuur, kunst en natuur
kunnen samensmelten tot een uiterst gelukkige symbiose.
Ongenaakbaar
Aan het begin van de eeuw nam de hoeveelheid villa's en
landhuizen in Aerdenhout gestaag toe. Een beslissende fac
tor voor het behoud van het weidse en bomenrijke karak
ter van het dorp was de bouwverordening die de gemeen
te Bloemendaal hanteerde. Deze verordening bepaalde dat
- in de regel - ieder landhuis minstens tien meter vrij
16
Ons Bloemendaal, 21e jaargang, Lustrumnummer 1, voorjaar 1997
