De theekoepel van
De Rijp
Een bouwwerk wordt niet zo maar een monument. De
theekoepel van De Rijp heeft een belangwekkende geschie
denis, met hoogte- en ook dieptepunten.
Theekoepel De Rijp na de restau
ratie in april 1948.
de weduwe van Lammert Bijvoet. Dus verkoopt Kops 'drie
stukken weijland geleegen aan de Kleeverlaan bij de knip'
aan de weduwe, laat terstond de hooiberg afbreken en
verbiedt enig ander bouwsel op die plek. Philip Kops
moest eens weten...
Op 2 december 1788 geeft Philip Kops, eigenaar van bui
tenplaats De Rijp, opdracht aan de Bloemendaalse timmer
man-aannemer Lambert Rouwens om een 'vierkante cou-
pel' te bouwen aan de Mollaan. Kosten: 1.147 gulden, 14
stuivers en 14 penningen, zorgvuldig door Rouwens
genoteerd in een kasboek. De 'faas' op de koepel kwam
op 12 gulden. (De neef van Philip Kops, Willem Philip
Kops, laat in 1791 bij zijn buitenplaats Wildhoef ook een
koepel door Rouwens bouwen. Maar dat bouwwerk heeft
veel meer extra's en kost dus aanzienlijk meer!).
T rots
Philip Kops is trots op zijn theekoepel, ontvangt er buren
en vrienden, en heeft een vrij uitzicht naar Haarlem.
Hoewel?! Aan één kant wordt het zicht ontnomen door
een grote hooiberg (daar waar nu hotel Rusthoek staat)
die op het blekerij-terrein staat van Agatha van Bemmel,
Kazerne
Grote bloei ondervindt de buitenplaats en de theekoepel
De Rijp in de tijd dat de familie Stoop er woont. Na de
dood van Adriaan Stoop, in 19SS, blijft het huis onbe
woond achter. Tijdens de Tweede Wereldoorlog is de bui
tenplaats een toevluchtsoord voor de Haarlemse MTS,
maakt het Nederlandse leger er een kazerne van, is het een
schoolgebouw, dan weer een kazerne voor Duitse troepen
of Canadeze militairen, en wordt vervolgens opvangcen
trum voor NSB-gezinnen. De Rijp wordt er niet mooier
op, en ook de theekoepel staat er vervallen bij. De Duitsers
hebben een deel van de noord- en zuidoosthoek afgebro
ken om de koepel indien nodig als verdedigingspost te
kunnen gebruiken. Helaas zijn daar geen foto's van.
Renovatie
In 1948 krijgt de gemeente de theekoepel in eigendom en
laat het restaureren door de firma Rijnierse. In juni 1949
Ons Bloemendaal, 22e jaargang, nummer 3, najaar 1998
11
