sche collectie omvat circa 1000 oude kaarten
(voor 1850), circa 10.000 kaartenbladen in
series en een kleine reeks oude atlassen.
Vooral de polderkaarten verdienen de aan
dacht, vanwege de hoge cartografische kwa
liteit en de nauwkeurigheid.
Het doel is om een zo volledig mogelijk beeld
te kunnen schetsen van de ruimtelijke ontwik
keling van Nederland door de eeuwen heen.
Zo is er uitgebreid onderzoek gedaan naar het
kaartbeeld van het Noord-Hollandse kustge
bied en naar de ontwikkeling van de duinen.
En zo is het ook mogelijk een beeld te schet
sen van Bloemendaal door de eeuwen heen.
Luchtfoto's
De afdeling Speciale Collecties heeft ook het
beheer over twee belangrijke verzamelingen
van luchtfoto's. De ene betreft circa 1500
luchtfoto's van de Grebbelinie uit 1939, ge
maakt door de Meetkundige Dienst van
Rijkswaterstaat. De tweede omvat circa
91.000 originele luchtfoto's van Nederland
in de Tweede Wereldoorlog, voornamelijk in
de jaren 1944-'45 gemaakt door de Britse
Royal Air Force (RAF)Deze collectie wordt
vaak gebruikt voor regionaal historisch on
derzoek, onderzoek naar historische land
schappen (nota Belvédère)vegetatiepatronen, natuurlijke
beeklopen, oude buitenplaatsen en dergelijke. Van wat ande
re aard is het raadplegen van de collectie om explosieven uit
de Tweede Wereldoorlog op te sporen, zoals om bommen
op het strand van Zandvoort op te kunnen ruimen.
De Collectie TUiN
De Collectie TUiN-omvat zo'n 40.000 ontwerptekeningen,
foto's, brieven, prentbriefkaarten en ander documentatie
materiaal. In principe gaat het om materiaal, archieven en
andersoortige verzamelingen van alle Nederlandse tuin- en
landschapsarchitecten. Behalve de collectie van L.A. Springer
treft men er ook materiaal met betrekking tot bekende tuin
architecten zoals de Zochers, D.F. Tersteeg, J.T.P. Bijhou
wer, Wim Boer en de landschapsplannen van Staatsbosbe
heer.
De kwekerscatalogi
De collectie van internationale kwekerscatalogi heeft betrek
king op kwekerijen die zijn gespecialiseerd in sierplanten,
bollen, knollen, vaste planten, heesters, bomen, enzovoort.
St -ê'.
V;j. i.A i.f-'kfe'
Bloemendaal, Ontwerp voor het veranderen van de buitenplaats 'De Beek' voor J. Bronski
L.A Springer, 1883-1884.
Behalve Nederlandse catalogi treft men er uit andere Euro
pese landen, de Verenigde Staten, Zuid-Afrika, Nieuw-Zeel-
and en Australië. Uit Overveen zijn er bloembollen- en
bloemzaden-catalogi van veel kwekers (Bos, Duinvoet
Teunisbloem, Kapiteyn Thoolen, Roozen e.a.), maar er
zijn er ook uit Aerdenhout (Van Empelen van Dijk) en uit
Vogelenzang (Hollandse CultuurmaatschappijRoozen).
Deze catalogi zijn bijzonder waardevol voor onderzoek naar
historische beplantingen, bijvoorbeeld in het kader van de
restauratie van tuinen en parken. Maar ook de historie van
kwekerijen zelf, vooral die van de bloembollenbedrijven, is
een bijzonder stukje Nederlandse geschiedenis, met ook een
beeldbepalend effect op het Hollandse landschap.
Vermelding verdient hier de tentoonstelling van het Histo
risch Museum Zuid-Kennemerland over de bloembollen
teelt in en rond Haarlem. Hierbij staat materiaal van de
kwekerij Krelage uit Haarlem centraal. Ook van Roozen
Co. zal er een kwekerscatalogus te zien zijn.
Behalve Krelage's bibliotheek en zijn verzameling botani
sche illustraties, beschikt Speciale Collecties over een vrijwel
complete reeks van de catalogi van Krelage.
Ons Bloemendaal, 26e jaargang, nummer 1, lente 2002
31
