Een historische wandeling
door het Bispinckpark
Peter de Natris en Wim Post
Wie nog maar enkele decennia terug voor het laatst de St. Joseph-
school bezocht, als leerling of als oud-leerling, zal het thans opvallen
hoe zeer dit stukje Bloemendaal is veranderd. Zelfs wat men zich als
nieuwbouw herinnert, kan ondertussen al weer voor iets anders hebben
plaatsgemaakt. Vanuit de doelstelling van 'Ons Bloemendaal' (het
behoud van het erfgoed van historie, cultuur en natuur in onze ge
meente) ligt het voor de hand om aan ontwikkelingen met zo'n sterk
effect op het aanzien van Bloemendaal aandacht te geven. En een over
zicht van de bebouwingsgeschiedenis kan de reünist die het Bispinck
park bezoekt helpen zich te oriënteren.
In de 16de eeuw waren de blekerijen in deze gemeente een
zeer belangrijke bron van bestaan, maar na hun bloeiperio
de raakten ze op hun retour. Omstreeks 1800 waren er nog
maar een paar blekerijen overgebleven. De andere hadden
een nieuwe bestemming gekregen en waren veranderd in
weilanden, bollenvelden of tuinderijen. Ook werden ze wel
door hofsteden vervangen. Zo kwamen bijvoorbeeld
Hartenlust, Saxenburg en Wildhoef tot ontwikkeling. Maar
deze buitenplaatsen hadden evenmin het eeuwige leven.
Met de komst, rond 1900, van treinen, trams en bussen ver
anderde Bloemendaal in een forensengemeente.
Ontwikkelingsmaatschappijen kochten grote delen van de
vaak zeer uitgebreide landgoederen op en bouwden er vil
la's en woningen. Een gevolg hiervan was dat deze gemeen
te veel van zijn landelijke karakter kwijtraakte.
Ten tijde van de aanleg van het Kinheimpark. Van links boven naar midden beneden: de Bloemendaalseweg met nog net zichtbaar Bloemoord (nog met theekoe
pel) en het dak van Sparrenheuvel. Rechts daarvan, tussen het geboomte, de oranjerie. Rechts op de voorgrond de stoomwasserij van Bijvoet. Daar achter de
garenfabriek van Bispinck Kundert waar naast de fabrieksschoorsteen het koetshuis is te bespeuren.
In het midden, van links naar rechts: de dr. Dirk Bakkerlaan en de kruising met de Ign. Bispincklaan, de Hartenlustschool en de spoorlijn Haarlem-Uitgeest
(opname omstreeks 1924, KLM Atrocarto, Rijksarchief Noord-Holland).
10
Ons Bloemendaal, 27e jaargang, nummer 2, zomer 2003
