Cees de Jong, eigenzinnig
best u u rder
Een man met hart voor
Bloemendaal
door Charles Coster en Hans Hoffmann
Op 1 mei jongstleden is in zijn woonplaats Bloemendaal Cees de Jong
overleden. Hij was al geruime tijd ziek. Met hem verliest Bloemendaal
een markante en eigenzinnige inwoner, die in vele bestuurlijke functies
maar ook achter de schermen de Bloemendaalse gemeenschap tiental
len jaren heeft gediend. Cees de Jong is 83 jaar geworden.
Als jongeman onderscheidde De Jong zich in het verzet.
Jarenlang was hij vice-voorzitter van de stichting De Eere
begraafplaats te Bloemendaal en stuwende kracht van het
gemeentelijke Openluchttheater. Hij was een groot kenner
van de lokale geschiedenis - wie daarover iets wilde weten
of schrijven klopte nooit tevergeefs bij hem aan. Als speler,
later als bestuurder vervulde hij tevens een prominente rol
in het Bloemendaalse en het Nederlandse hockey.
Cees de Jong - hij heeft zijn hele leven in Bloemendaal ge
woond - werd geboren in 1919. Zowel zijn vader als zijn
moeder was een telg uit een bekend baggergeslacht in Har-
dinxveld. Zijn vader, J. de Jong, verhuisde in 1909 naar
Bloemendaal. Van technisch ambtenaar klom hij daar op tot
gemeentearchitect - hij had onder meer de technische lei-
Cees de Jong.
ding bij de aanleg van de in 1921 geopende Zeeweg - en
werd later directeur Publieke Werken. Zo raakte zoon Cees
al op jeugdige leeftijd vertrouwd met Bloemendaal, dat zich
in rap tempo ontwikkelde van een kleine idyllisch-landelijke
gemeenschap tot een welvarend woongebied met veel fo
renzen.
Nadat hij, begonnen op het Kennemer Lyceum, eindexamen
had gedaan aan de vijfjarige hbs-a aan de Haarlemse Zijl
vest, lag voor Cees de Jong een loopbaan bij de belasting
dienst in het verschiet. Van dat streven kwam echter weinig
terecht, doordat hij in de zomer van 1939 voor de mobili
satie werd opgeroepen. Op 10 mei 1940, de eerste dag van
de oorlog, werd zijn infanterie-eenheid in Zuid-Limburg
door een groep Duitse soldaten opgepakt. In een onbewaakt
ogenblik wist De Jong per fiets te ontkomen.
Verzet
In september van het eerste oorlogsjaar ging hij in Amster
dam economie studeren, maar daaraan kwam een eind toen
hij de door de Duitsers geëiste loyaliteitsverklaring weigerde
te tekenen. Zijn verzetsactiviteiten namen hem nu volledig
in beslag. Samen met anderen bouwde hij de Bloemendaalse
illegaliteit uit tot een steeds ruimer vertakt netwerk. Door
zijn organisatietalent werd De Jong gaandeweg de spin in
het web van de plaatselijke ondergrondse, die bonkaarten
en persoonsbewijzen vervalste, illegale bladen verspreidde,
contacten onderhield met andere verzetsgroepen in en bui
ten Bloemendaal, sabotageacties voorbereidde en de finan
ciële middelen bijeenbracht ter ondersteuning van mensen
in nood. Het ouderlijk huis aan de Brederodelaan waar hij
ook zelf nog woonde werd een centrum waar verzetsvrien-
den elkaar troffen en waar wapens en koffers met bankbil
jetten in- en uitgingen.
Mede door de inbreng van De Jong haalden de Bloemenda
lers menig huzarenstukje uit. Zo stalen zij 's nachts vrijwel
onder het oog van de Duitsers een aantal vaten benzine om
het verzet draaiende te houden. In de hongerwinter slacht
ten zij de herten in de Bloemendaalse hertenkamp toen hun
ter ore was gekomen dat de Duitsers hetzelfde plan hadden
opgevat. Het vlees bereikte langs slinkse wegen gemeen
teambtenaren, illegale vrienden en bewoners van het nood
hospitaal in Overveen, waar men er wel raad mee wist.
Cees de Jong bezorgde ook onderduikers een veilig adres,
zowel in zijn eigen huis als bij anderen. Hij hielp een joodse
jongen, die in het buurgezin Nolthenius was opgenomen
door moeilijke tijden en regelde voor de familie een peertje
licht door stroom af te tappen van Hotel Zomerzorg waar de
Duitsers kwartier hielden. Zo kon Hélène Nolthenius, de
latere hoogleraar en schrijfster, die in de oorlog als koerier-
34
Ons Bloemendaal, 27e jaargang, nummer 2, zomer 2003
