Verdwenen boerderijen van
Vogelenzang
Door Ina Mostert-Stam
In 1840 telt het dorp Vogelenzang 58 huizen, 19 boerderijen en drie
landhuizen. De drie landhuizen bestaan nog steeds, maar van de boer
derijen zijn er slechts negen over, die elders in dit nummer worden
belicht. In dit artikel wordt een poging gedaan om de boerderijen die
in de loop der eeuwen zijn ontstaan en weer verdwenen in beeld te
brengen en te beschrijven. Als voornaamste bron wordt daarbij het
'Boerderij-archief' gebruikt, opgemaakt door wijlen Lou van
Emmerik, oud-bestuurslid van Ons Bloemendaal, en in bewaring
gegeven bij Stichting Ons Bloemendaal.
Op het Kerkplein links staat de Gemeenschapsruimte van de
Kerk. Op deze plaats stond van 1739 tot 1861 de eerste kerk
in het dorp Vogelenzang. Ernaast stond de boerderij met
rieten dak, de boerderijkerk die daarvoor als schuilkerk had
gediend, en die, nadat in 1861 de nieuwe kerk was ge
bouwd, tot 1886 als pastorie heeft gediend.
De bouw in 1739 was mogelijk dankzij een schenking van
de gezusters A. en M. Sprokkelenburg van een huis met erf,
een laan en twee boomgaarden, dat eens toebehoorde aan
Willem Maartenz. van 's Gravenmade. De gezusters waren
lid van de Vogelenzangse zustergemeenschap van de
Klopjes. Klopjes waren dames die aanklopten om te vertel
len wanneer een nieuwe samenkomst gehouden zou wor
den. Het uitoefenen van de rooms-katholieke godsdienst
was immers officieel verboden.
De boerderijkerk uit ca. 1850.
Rechts van het Kerkplein ligt sinds 1973 de wijk Godfried
Bomanslaan en ook de huizen aan de noorderkant van de
Kerklaan zijn toen gebouwd. Waar nu de hoek Kerklaan/
Godfried Bomanslaan is, lag de houten boerderij 'Nooitge
dacht', eigendom van de rooms-katholieke kerk, ca. 1890
gebouwd. Boer Hulsbosch is jong overleden en zijn wedu
we Maria bleef met kleine kinderen achter. Dochter Cornelia
huwde met Arie Smit van de Ruige Hoek in De Zilk en zij
zetten de boerderij voort. In 1962 is Arie Smit overleden;
zijn zoon Leen boerde er totdat de boerderij rond 1970
moest worden afgebroken ten behoeve van de nieuwe wijk.
Leen Smit boert thans in een stal achter de kerk; zijn wo
ning aan de Deken Zondaglaan draagt het naambord van de
boerderij 'Nooitgedacht'.
De heer Co Groskamp deelt mee; Deze foto is genomen door mijn vader (bij de voordeur) toen hij samen
met zijn broer schilderwerk verrichtte aan de boerderij Nooitgedacht, woning van boer Arie Smit aan de
Kerkweg te Vogelenzang. De voorkant lag aan de Kerkweg, de lange zijde langs de huidige Godfried Bomans
laan. De foto is genomen met een zelfontspanner. De dame met de mooie kanten muts is Maria Hulsbosch.
Op de hoek van de Vogelenzangse-
weg en de Mgr. Borretlaan staat nu
een nieuwe woning met een ver
keersbordenhek. Voorheen stond
hier de in 1978 gebouwde politie
post, die ook nog gediend heeft als
hulpsecretarie en kinderdagverblijf.
Rond 1978 is ook de huidige
brandweerkazerne gebouwd. Op
dit terrein stond tot 1970 de 1 7e
eeuwse langhuisboerderij van Van
Galen. Waarbij naast weilanden ook
boomgaarden en teellanden hoor
den. Oorspronkelijk was deze boer
derij bereikbaar vanaf de Graaf
Llorislaan via het Teuterumlaantje
(nu Mgr. Borretlaan) en vanaf de
Kerklaan via het schoolpad (nu nog
rudimentair aanwezig achter de
28
Ons Bloemendaal, 27e jaargang, nummer 3, herfst 2003